وقتی نمک جنجال برانگیز میشود
جنجال ید و ادعای متولیان سلامت استان اصفهان
این روزها درگیرودار شیوع بیماری شیگلوز در اصفهان، انتشار خبر مسمومیت نمکهای یددار و منع خرید و مصرف آن از بازارهای سطح شهر نیز به نوبه خود برای شهروندان دغدغهآفرین شده است.
به گزارش اصفهان شرق؛ به نقل از فارس، بازار داغ شایعات درباره مصرف نمک یددار و انتشار اخباری در شبکههای مجازی پیرامون مضرات مصرف این ماده باعث نگرانی مردمی شده است که نمک یددار پای ثابت سبد غذایی شان را تشکیل میدهد.
در همین رابطه همزمان با نقل و انتقال سایر اخبار صحیح یا ناصحیح شبکههای مجازی انتشار ویدئو کلیپی با محتوای سخنرانی یک پزشک پیرامون هشدار درخصوص منع مصرف نمک ید دار به شدت اذهان عمومی را درگیر کرده است، هرچند مشاهده موضوعات اینچنینی در بستر اینترنت پدیده تازهای نیست اما خبرگزاری فارس وظیفه خود دانست تا به بررسی موضوع از ابعاد مختلف بپردازد.
قبل از ورود به مباحث تخصصی مصرف ید، خلاصهای از آنچه در کلیپ در فضای مجازی منتشر شد، اشاره میشود.
<< ای مردم به گوش باشید، اخیرا نمک را با افزودن ید فاسد کردهاند، یدهایی که به نمک میزنند ید شیمیایی و سرطان زاست اگرچه بگویند برای تیروئید خوب است، اما خب آدم عاقل فکر میکند و تشخیص میدهد، ما نمی گوییم ید بد است، اما سؤال اینجاست چرا باید فردی که بدنش هیچ نیازی به ید ندارد ید بخورد؟ و این افزودن ید به نمک باعث جذب بیش از حد ید به بدن همه افراد جامعه میشود، وقتی ید جذب شد دیگه به این راحتی دفع نمیشود،خب چه لزومی دارد به نمک ید اضافه شود؟چرا مردم را تشویق به خوردن نمک دریایی نمیکنند؟ ید نمک دریا که کاملا طبیعی است >>
برای بررسی این موضوع به سراغ کارشناس مسئول بهداشت مواد غذایی مرکز بهداشت استان اصفهان رفتیم.
بهروز صلواتی پس از شنیدن صحبتهای خبرنگار فارس ضمن اظهار بیاطلاعی از انتشار چنین ویدئو کلیپی گفت: هر ماده غذایی که دارای تایید مجوز تولید از وزارت بهداشت کشور باشد کاملا بهداشتی و بدون نقص است.
وی تاکید کرد: نمک هم مانند هر ماده غذایی دیگر از سه فیلتر آزمایشگاه عبور کرده و بعد مورد تایید و تولید و عرضه قرار میگیرد، بنابراین در خصوص نمکهای بستهبندی شده مجوزدار امکان هیچ تخلفی وجود ندارد و بهتر است مردم به شایعات اهمیت ندهند.
کارشناس مسئول بهداشت مواد غذایی مرکز بهداشت استان اصفهان کیفیت نمک یددار سطح بازار را قابل قبول خواند و تصریح کرد: قطعا صحبتهای فرد مورد نظر کذب محض و شایعهسازی بیش نیست.
عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان و متخصص تغذیه و رژیمدرمانی نیز دراین رابطه در گفتوگو با خبرنگار فارس در اصفهان اظهار کرد: هیچ منطق علمی پشت این ادعاها وجود ندارد و فرد مذکور صرفا برای جلب توجه و مطرح شدن، اقدام به این شایعهپراکنی کرده است.
محمدحسن انتظاری خاطر نشان کرد: اگرچه استفاده بیش از حد ید نیز مانند هر ماده دیگر باعث مسمومیت میشود اما در شرایط طبیعی مصرف، به طور قطع تهدیدی برای سلامت به وجود نمیآید.
وی با بیان اینکه عوارض ناشی از کمبود یا عدم مصرف ید به مراتب خطرناکتر خواهد بود، اظهارکرد: باید در نظر داشت فواید استفاده از نمک یددار عملا صد برابر بیشتر از نمکهای ساده است اما نباید فراموش کرد که افزودن ید نیز مانند واکسیناسیون ممکن است یک مورد از چند هزار نفر مصرف کننده آن با مشکل و خطا مواجه شود اما نمیتوان به طور کلی آن را از سیستم سلامت حذف کرد.
این عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان از کاربرد ویتامین D در تهیه و تولید غذا و فرآوردههای خوراکی خبر داد و گفت: تنها ایران نیست که از مکملهای ید و آهن استفاده میکند و بسیاری از کشورها برای رفع مشکل کمبود ید و درنتیجه حفظ سلامت جامعه خود متوسل به چنین راهکارهایی میشوند و اتفاقا قرار است به زودی از ویتامین D نیز در تولید غذاها و فراوردههای خوراکی در کشور ما نیز استفاده شود.
وی ادامه داد: ید مانند عناصر دیگر مانند آهن، روی و مس برای عملکرد بدن ضروریست، بویژه برای فعالیت نرمال غده تیروئید که باید از طریق غذا تامین شود و از آنجا که قسمت اعظم خاک ایران دچار کمبود ید است لذا عملا مصرف مکملها برای تامین ید مورد نیاز بدن افزودن ید به نمک است.
انتظاری درباره اهمیت وجود ید در بدن خاطر نشان کرد: ید یکی از ریز مغذیهایی است که به میزان 20 تا 50 میلی گرم دربدن انسان وجود دارد که 70 تا 80 درصد آن در غده تیروئید است، این غده متابولیسم را کنترل کرده و کمبود این ماده معدنی میتواند به تدریج موجب اختلالات روانی، اضافه وزن، سستی و بیحالی شود، گواتر نیز از جمله عوارضی است که به دنبال بزرگ شدن غده تیروئید در اثر کمبود ید یا هر دلیل دیگر رخ میدهد.
در ادامه به سراغ عطاریها رفتیم اما دو عطار محلههای شهرمان وقتی از آنها راجع نمک دریایی و استقبال مردم پرسیدیم گفتند: هرچند در مغازه بعضی از همکاران هنوز نمک دریایی توزیع میشود اما طبق دستور بازرسین بهداشتی فروش این نمک به دلیل مسموم بودن به ترکیبات و آلایندههای موجود در آب دریاها ممنوع است.
کارشناسان علت منع فروش و مصرف نمک دریایی را غیربهداشتی و سرطانزا بودن آن میدانند و باز هم مصرف نمکهای یددار را به مردم توصیه میکنند.