کارد بی آبی به استخوان نصف جهان رسید/ آمار و ارقام هراس آور از وضع منابع آبی اصفهان
ذخیره سد زاینده رود، منبع اصلی تامین آب آشامیدنی اصفهان، اکنون به کمتر از ۱۳ درصد رسیده که بخشی از آن هم رسوب گل و لای و غیرقابل استفاده است.
به گزارش اصفهان شرق؛ خشکسالی و کاهش شدید منابع آبی در استان اصفهان هر روز بحرانی‌تر می‌شود، بحرانی که نه تنها در بخش‌های صنعت و کشاورزی تاثیرگذار بوده بلکه حالا تامین آب آشامیدنی را هم به مخاطره انداخته است.
آب متر به متر از تاج سد زاینده رود فاصله گرفته و به کف آن نزدیک می‌شود و این یعنی اگر باران نبارد و مسئولان همچنان دست روی دست بگذارند تا چند هفته دیگر باید گفت: اصفهان آب ندارد.
دعوت مردم و صنایع به صرفه جویی نه مختص تابستان که حالا دعوتی هر روزه است آن هم فقط برای اینکه خالی شدن سد را چند روزی به تاخیر بیندازد شاید فرجی شود.
۸۷ درصد از سد زاینده رود خالی است
محمود چیتیان معاون حفاظت و بهره‌برداری شرکت آب منطقه‌ای اصفهان در گفتگو با خبرنگار ما گفت: در حاضر آب فقط به اندازه ۱۳ درصد از ظرفیت مخزن سد زاینده‌رود و معادل ۱۸۵ میلیون مترمکعب است.
او ادامه داد: ورودی آب به سد زاینده‌رود ۶ مترمکعب بر ثانیه است، ارتفاع آب سد هم‌اکنون ۲۰۱۹ متر از سطح تراز دریاست و اگر حدود ۳ متر دیگر از ارتفاع مخزن کاهش یابد، ناچار می‌شویم نیروگاه سد را از مدار تولید خارج کنیم.
معاون حفاظت و بهره‌برداری شرکت آب منطقه‌ای اصفهان خاطرنشان کرد: فعلا با توجه به خروجی ۱۷ متر مکعب آب از سد زاینده‌رود برای تامین آب آشامیدنی، نیروگاه برق‌آبی سد زاینده‌رود همچنان در مدار تولید قرار دارد.
شاید آذر وضع کمی خوب شود
حسن ساسانی مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای اصفهان در گفتگو با خبرنگار در خصوص آخرین وضع سد زاینده رود و نگرانی بابت کیفیت آب، اظهار کرد: با توجه به ذخیره محدود سد زاینده رود قطعا باید در مصارف بهداشت، آشامیدنی و صنعت با شدت و جدیت صرفه جویی زیادی کنیم.
او درباره افت روزانه ذخیره سد زاینده رود، توضیح داد: با توجه به اینکه خروجی سد زاینده رود از ورودی آن بیشتر است، طبیعی است کاهش مختصری را در ذخیره سد شاهد باشیم.
مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای اصفهان با تاکید بر اینکه پیوسته سد زاینده رود را از نظر کمی و کیفی مورد پایش قرار می‌دهیم، تصریح کرد: خط قرمز وزارت نیرو مسئله کیفیت آب است و این کار با همکاری شرکت‌های آبفا و آب منطقه‌ای انجام می‌شود.
ساسانی پیش بینی کرد که سد زاینده رود با بارش‌های موثر در آذر ماه به ذخیره قابل قبولی برسد.
کاهش ۵۷ درصدی بارش‌ها نسبت به سال قبل در اصفهان
علیرضا گوهری استادیار گروه مهندسی آب و عضو هیئت علمی دانشگاه صنعتی اصفهان گفت: آمار‌ها نشان می‌دهد که خشکسالی بار دیگر و به طور گسترده‌ای به سراغ کشورمان آمده و منطقه مرکزی ایران و استان اصفهان نیز تحت تاثیر پیامد‌های آن قرار گرفته است.
او تصریح کرد: ثبت بارش حدود ۸۴ میلی متری در فلات مرکزی ایران و در نظر گرفتن اینکه در دراز مدت این میزان ۱۴۰ میلیمتر بوده است نشان می‌دهد که ۴۰ درصد در این بخش کاهش بارندگی داشتیم که در رقم قابل توجهی برای این منطقه به شمار می‌رود.
این پژوهشگر منابع آب تصریح کرد: تحلیل و بررسی بارش‌های امسال کاهش ۵۷ درصدی نسبت به سال قبل را نشان می‌دهد که همین امر حساسیت سامانه‌های آبی در کل کشور و فلات مرکزی ایران را به دنبال داشته است.
گوهری اضافه کرد: سال‌های قبل مشکل آب فقط مختص کشاورزان شرق اصفهان بود، اما امسال مشاهده می‌کنیم که معضل کمبود آب برای دیگر شهروندان و در بخش آب آشامیدنی نیز رخ داده است.
او خاطرنشان کرد: باید به این نکته توجه شود که اگر بارندگی‌ها در زمان مناسب پاییز رخ ندهد در ممکن است با مشکل کاهش منابع آب آشامیدنی به شکل جدی و بحرانی روبرو شویم.
خشکسالی بی سابقه در نیم قرن اخیر
منصور شیشه‌فروش مدیرکل مدیریت بحران استانداری اصفهان در گفتگو با خبرنگار ما گفت: شدت خشکسالی فعلی در ۵۰ سال اخیر بی‌سابقه بوده به طوری که ۸۰ درصد پهنه استان اصفهان درگیر خشکسالی بلندمدت است.
او ادامه داد: یکی دیگر از تنگنا‌هایی که امسال با آن روبه‌رو هستیم شروع دیرهنگام بارش‌های پاییزی است به این معنا که از نیمه دوم پاییز به بعد احتمال بارندگی‌ها وجود دارد و قبل از آن خشکی و تنش آبی در استان اصفهان به طور محسوسی ادامه می‌یابد.
مدیرکل مدیریت بحران استانداری اصفهان درباره وضع سد‌های استان گفت: ذخیره تمام سد‌های مخزنی استان اصفهان از جمله زاینده رود، خمیران و کوچری حدود ۵۳ درصد نسبت به متوسط بلند مدت کاهش یافته است.
با خنک شدن هوا آبرسانی سیار به برخی مناطق قطع شده است
مهرداد خورسندی مدیر روابط عمومی و آموزش همگانی شرکت آب و فاضلاب استان اصفهان در گفتگو با خبرنگار ما گفت: در فصل تابستان به دلیل بحران آب و خشکسالی شدید طرح آبرسانی سیار را آغاز کردیم، اما با پایان فصل گرما و خاموشی کولر‌های آبی آبرسانی سیار به کلانشهر‌ها و روستا‌های استان اصفهان قطع شده است.
او افزود: آبرسانی سیار تنها به روستا‌هایی اختصاص دارد که فاصله آن‌ها با خطوط آبرسانی زیاد است و تامین آب آن‌ها از طریق قنات و یا چشمه‌هایی بوده که در حال حاضر خشک شده است.
مدیر روابط عمومی و آموزش همگانی شرکت آب و فاضلاب استان اصفهان ادامه داد: سال گذشته در طرحی به نام “صدسیصد” توانستیم در ۱۰۰ روز ۳۰۰ کیلومتر از شبکه آب رسانی را اصلاح و اجرا کنیم.
خورسندی ظرفیت تصفیه خانه بابا شیخ علی را ۱۱ هزار و ۵۰۰ لیتر در ثانیه اعلام کرد و گفت: آب مورد نیاز ۵۷ شهر و ۳۸۰ روستا از طریق تصفیه خانه باباشیخ علی تامین می‌شود؛ در حقیقت از شمال اصفهان در اردستان تا منطقه جرقویه و از باغ بهادران در غرب تا انارک در شرق اصفهان با این تصفیه خانه آبرسانی و آب بقیه روستا‌ها از طریق چاه تامین می‌شود.
سرانه مصرف آب آشامیدنی مردم اصفهان از میانگین کشوری پایین‌تر است
او گفت: سرانه مصرف آب آشامیدنی هر اصفهانی در شبانه روز ۱۵۷ لیتر بود که با شیوع کرونا و افزایش رعایت شیوه نامه‌های بهداشتی ۱۵ تا ۲۰ درصد به این عدد اضافه شد.
مدیر روابط عمومی و آموزش همگانی شرکت آب و فاضلاب استان اصفهان ادامه داد: تابستان امسال به دلیل خشکسالی و درخواست‌هایی که از مردم برای صرفه جویی داشتیم توانستیم سرانه مصرف را به ۱۴۲ لیتر برسانیم و همین جا از همراهی مردم محترم اصفهان تشکر می‌کنیم و امیدواریم این صرفه جویی همچنان ادامه داشته باشد.
قبض رایگان برای مشترکان کم مصرف
خورسندی گفت: در طرح “آب امید” که برای مشترکان خانگی طراحی شده است خانوار‌هایی که مصرف زیر ۵ مترمکعب یا ۵ هزار لیتر در ماه داشته باشند از پرداخت قبض آب معاف هستند و قبض رایگان برای آن‌ها صادر می‌شود.
او افزود: در ۶ ماه نخست امسال بیش از ۵۰۰ میلیون تومان قبض رایگان برای مشترکان کم مصرف صادر شده و حدود ۳ میلیارد تومان تخفیف برای مشترکان خوش مصرف در نظر گرفته شده است.
مدیر روابط عمومی و آموزش همگانی شرکت آب و فاضلاب استان اصفهان یادآور شد: صدور قبض برای مشترکان، پلکانی است و هر مشترکی که یک پله یا بیشتر افزایش مصرف داشته باشد با افزایش آب بها جریمه می‌شود.
خطر خشکسالی بیخ گوش درختان و باغ‌های نصف جهان
احمدرضا رئیس‌زاده مدیر امور باغبانی سازمان جهاد کشاورزی استان اصفهان در گفتگو با خبرنگار ما با اشاره به اینکه امسال هم چشم امیدی به بارش‌های پاییزه نداریم گفت: ۵۰ درصد از ۸۰ هزار هکتار باغ استان اصفهان در معرض تنش آبی و خشکی چالشی است که آن‌ها را تهدید می‌کند.
او با بیان اینکه خشکسالی امسال بیشتر باغ‌های استان را تحت تاثیر قرار داده است تصریح کرد: ادامه این روند برای درختان و کشاورزی استان سودمند نیست و خطر نابودی، آن‌ها را تهدید می‌کند.
در همین زمینه مدیرکل مدیریت بحران استانداری اصفهان هم اظهار کرد: بیش از ۴۰۰ هزار اصله درخت کهنسال حاشیه زاینده رود در مناطق و شهرستان‌های مختلف با خطر خشکی روبه روست.
شیشه فروش بیان کرد: این درختان همواره از آب رودخانه استفاده می‌کردند، اما خشکی چند ماه و طولانی مدت زاینده رود به آن‌ها تنش وارد کرده است.
تاکید بر اجرای طرح‌های انتقال آب به حوضه آبریز زاینده رود
او تاکید کرد: وضع فعلی استان اصفهان بیش از قبل اهمیت اجرای طرح‌های انتقال آب به حوضه آبریز زاینده رود را نشان می‌دهد و امیدواریم با تخصیص اعتبارات کافی شاهد بهره برداری از آن‌ها و در نهایت احیای زاینده رود باشیم.
مدیر امور باغبانی سازمان جهاد کشاورزی استان اصفهان افزود: مشکلات کمبود آب در استان اصفهان به قوت خود باقی و اجرای هرچه سریعتر طرح‌های انتقال آب و تکمیل سامانه دوم آبرسانی اصفهان ضروری است.
زاینده‌رود با تهدید و چالش‌های کیفی مختلفی روبرو است
سیدی پور مدیر محیط زیست و کیفیت منابع آب شرکت آب منطقه‌ای اصفهان با اشاره به اینکه کنترل کیفیت آب رودخانه و شناسایی منابع آلوده کننده در برنامه‌ریزی، مدیریت و حفاظت کیفی رودخانه بسیار حائز اهمیت است، خاطرنشان کرد: رودخانه زاینده‌رود با تهدید و چالش‌های کیفی مختلفی روبرو است.
او با تأکید بر اینکه با قرارگیری رودخانه زاینده رود در رده رودخانه‌های حفاظت شده و وضع قوانین، اعتبارات لازم به این امر تخصیص می‌یابد، افزود: در این صورت امکان ساماندهی، تجمیع و تصفیه روان اب‌های خاکستری، ارتقای کیفیت پساب تصفیه‌خانه‌های فاضلاب، جمع آوری و یکپارچه سازی محل‌های دفن زباله، احداث کارخانه‌های کمپوست، آزاد سازی حریم و بستر رودخانه، جلوگیری از ساخت و ساز‌های غیرمجاز، توسعه پایدار کاربری‌ها در حاشیه رودخانه و اجرای سایر برنامه‌های علاج بخشی در حوضه آبریز میسر خواهد شد.
مدیر محیط زیست و کیفیت منابع آب شرکت آب منطقه‌ای اصفهان با تأکید بر اینکه کیفیت آب به شدت، به میزان جریان آب و آلاینده‌ها وابسته است، اضافه کرد: متاسفانه به دلیل ورود آلاینده‌های مختلف کیفیت آب رودخانه به خصوص در پایین دست بسیار نامطلوب است، چون در سال‌های اخیر به دلیل کاهش چشمگیر آبدهی رودخانه توان خودپالایی آن نیز پایین بوده و آلاینده‌ها کمتر دچار زوال می‌شوند.
کاهش مصرف اولین راهکار مقابله با بحران کم آبی
محسن موسوی، کارشناس تاسیسات آبی بیان کرد: به طور معمول زمانی یک رودخانه جاری می‌شود و آب به تالاب می‌رسد که حداکثر از ۷۰ درصد منابع آب استفاده کنیم. اگر ۷۰ درصد از یک میلیارد و ۴۰۰ میلیون متر مکعب را حساب کنیم حدود ۱ میلیارد و ۱۰۰ میلیون متر مکعب می‌شود. ما بیش از این مجاز نیستیم مصرف کنیم. پس برای این که آب را در رودخانه جاری کنیم باید بیش از ۲ برابر و نیم مصارف خود را کاهش دهیم.
او گفت: پیشنهاد اصلی این است که کاهش مصارف به یک بخش خلاصه نشود و تمام بخش‌ها به طور مساوی مصارف خود را کم کنند. علاوه بر مصارف خانگی، صنایع آب بر استان اصفهان و کشاورزی باید به طور جدی برای کاهش مصرف اقدام کنند و مسئولان باید نظارت جدی داشته باشد.
این کارشناس تاسیسات آبی گفت: خط لوله‌ای که از دریای عمان به سمت اصفهان می‌آید شاید در حد ۱۰۰ میلیون متر مکعب توان انتقال آب داشته باشد. این میزان آب به هیچ عنوان نمی‌تواند کمبود منابع آب را جبران کند.
موسوی گفت: همچنین توقف گسترش شهرنشینی و ساختمان‌سازی در شهر اصفهان و حتی تشویق به مهاجرت از شهر اصفهان، راه حل دیگری است تا رقم۴۰۰ میلیون متر مکعب آب آشامیدنی مصرفی اصفهان کاهش یابد.
مدیریت سخت گیرانه مصارف کشاورزی
او با اشاره به کاهش مصرف در بخش کشاورزی گفت: باید با اعتبارات دولتی تعدادی از چاه‌ها و مناطق کشاورزی از مردم خریداری شود. برداشت از چاه‌های غیرمجاز بدون کم و کاست متوقف شود. با عزم ملی در بالا دست کشاورزی متوقف و آب آزاد شود.
این کارشناس تاسیسات آبی ادامه داد: در بالادست حوزه و شهرستان‌های سامان و شهرکرد ویلاسازی‌هایی شده است که دولت باید آن‌ها را خریداری و مصرف آب را متوقف کند.
خشکسالی بی سابقه در استان اصفهان و چالش در تامین آب آشامیدنی تاکیدی دوباره بر اجرای طرح‌های انتقال آب به حوضه آبریز زاینده رود و احیای این رودخانه به عنوان اصلی‌ترین منبع آب مرکز کشور و این امر نیازمند اقدام سریع و جهادی دولت و مسئولان است؛ تجربه سال‌های گذشته تایید می‌کند با جلسه و نامه و درخواست مشکلی حل نمی‌شود بلکه بحران روز بروز تشدید می‌شود. صرفه جویی هم فقط تشنگی را به تاخیر می‌اندازد.
انتهای پیام/
باشگاه خبرنگاران
