اصفهان شرق- فاطمه دانش پسند کارشناس ارشد جغرافیای روستایی

گردشگري روستایی:
گردشگري روستایی و اکوتوریسم نوعی از گردشگری است که در مناطق طبیعی و بکر انجام می گیرد و با هدف حل مشکل مهاجرت جوانان و اشتغال در بخش هاي مرتبط گردشگري نظیر صنایع دستی، خدمات اقامتی و رفاهی کشاورزي انجام شود. علاوه بر این با توجه به این که این بخش به مقدار قابل توجهی شغل براي زنان و نیروي کار غیر ماهر ایجاد می کند، می‌تواند به طور قابل توجهی به توانمندسازي زنان و کاهش فقر کمک کند.

در ده‌های اخیر بارونق شهرنشینی ساکنین شهرها برای گذران اوقات فراغت کسب آرامش از نواحی روستایی به ساخت ویلا (خانه‌های دوم) در مناطق روستایی پرداخته‌اند. در زمان اوج حضور گردشگران و صاحبان ویلا ها در نقاط روستایی برخی فرهنگ های شهری در روستاها افزایش پیدا می‌کند.

از سوی دیگر به علت اینکه خود خانوارهای روستایی به تقلید از ساکنین شهر برای گذراندن اوقات فراغت باغ‌هایی در حاشیه روستا ایجاد کرده‌اند آسیب‌های اجتماعی برای آن‌ها به‌خصوص جوانان به وجود آمده است زیرا در جوامع روستایی به علت کمبود امکانات رفاهی و مراکزی مانند سینما، پارک کمتر وجود دارند مردم برای گذران اوقات فراغت خود به‌اجبار به‌طرف اعتیاد و مشروبات الکلی می‌روند. برخی از تحقیقات نشان می دهدکه در فصول توریستی در بعضی از مناطق میزان جرم و جنایت، افزایش می‌یابد زیرا ارتباط صاحبان ویلا و ساکنین روستا باعث تقلید رفتار ساکنین از گردشگران و پیامدهایی مثل تغییر در کاربرد زبان، لباس و فرهنگ شده و یا کمکی به فزونی جنایت، فحشا، قمار و تغییر اشکال مادی و غیرمادی فرهنگ محلی می‌نماید گرچه صاحبان خانه‌های دوم سعی می‌کنند خود را با جوامع محلی وقف دهند.

گردشگری روستایی در منطقه براآن جنوبی
عبور رودخانه زاینده‌رود در منطقه براآن جنوبی و همچنین کوه کلاه قاضی جریان گردشگری و ایجاد اقامتگاه ثانویه (خانه‌های دوم) در راستای نیاز ساکنان کلان‌شهر اصفهان جهت گذراندن اوقات فراغت در ایام تعطیل و تابستان فراهم آورده است.

سابقه ایجاد نخستین باغ‌ها به‌وسیله بزرگ مالکانی به وجود آمد که قبل از انقلاب دارای زمین در منطقه بودند و بعد از آن در روستای شیدان و هرمزآباد بیشترین باغ‌ها در اواخر دهه 70 ایجاد شدند.

موج سوم ایجاد باغ و خانه به‌وسیله جوانان منطقه که به تهران و اصفهان مهاجرت کرده بودند ایجاد شد آن‌ها به خاطر داشتن سرپناهی برای تعطیلات عید و آخر هفته اقدام به ساخت خانه در داخل روستا نمودند.

ھمزمان با خشک‌سالی‌های اخیر ساکنین با تغییر کاربری زمین‌های کشاورزی به باغ و فروش آن‌ها به ثروتمندان شهری این پدیده را دوچندان نموده‌اند. اکثر کشاورزان با فروش زمین و سرمایه نقدی اقدام به سرمایه‌گذاری در بانک و خرید ماشین سنگین نموده‌اند. بعضی از کشاورزان نیز هنگامی‌که سرمایه‌ای برای تأمین معاش خود ندارند اقدام به فروش زمین و درآمد حاصل از آن را خرج تحصیل و ازدواج فرزندان خود می‌کنند.

به دلیل غیاب مالکان در روزهای غیر از تعطیلات سال تهدیدهایی از سوی برخی از ساکنین خانه‌های آن‌ها را تهدید می‌کند سرقت اموال، آسیب رساندن به درختان و مسائل غیراخلاقی است.

تأثیر خانه‌های دوّم برافزایش بزهکاری در منطقه براآن جنوبی دارای سه مؤلفه اصلی هست که نزدیک به 75/ 65 درصد از تغییرات را بیان می‌کند.

– عامل اول: برگزاری جشن‌های مختلط و ایجاد بی‌بند باری در افزایش مشکلات اجتماعی
– عامل دوم: تقلید ظاهری جوانان نیز ی از عوامل مشکلات اجتماعی
– عامل سوم: ترویج تفریحات کاذب و غیرسالم
پیشنهاد‌ها:
درمجموع می‌توان گفت گسترش ویلا سازی در منطقه باعث ایجاد مشاغل جدید برای جوانان روستا ازجمله گسترش رستوران، آلاچیق سازی، فروش نان خانگی و فرآورده‌های لبنی به‌وسیله زنان روستا شده است در اینجا پیشنهاد‌هایی برای ادامه و کاهش اثرات نامطلوب این پدیده ارائه‌شده است.
– افزایش آگاهی به ساکنین روستا و ارتقا فرهنگ به خاطر ارتباط بین گردشگران و ساکنان
– تهیه آیین‌نامه و مقررات، آداب‌و رسوم محلی به گردشگران و لزوم توجه به آن
– تعیین مناطق خاص برای گسترش ویلا سازی
– تشویق و آموزش روستاییان برای حفظ آداب‌ورسوم در برابر گسترش ویلا سازی و اثرات آن
– تشویق و مشارکت روستاییان با پاسگاه و بسیج منطقه در برابر این معضل

یادداشت های کار شده در این رابطه را اینجا بخوانید

این مبحث ادامه دارد……