به گزارش اصفهان شرق؛ تولید عبارت است از هرگونه فعالیتی که عناصری از طبیعت را به مصرف انسان نزدیک کند. در اقتصاد،تولید خلق مطلوبیت از طریق فعالیت انسانی معنا می شود. از دیدگاه اسلام، انسان آفریده شده است تا با کار و جد و جهد در زندگی دنیا، معاش خود را تأمین و زمین را آباد کند.

یکی از آیات قرآن کریم در مورد آفرینش انسان، سخن از آن دارد که خداوند انسان را در زمین آفرید و او را به عمران و آبادانی زمین مامور ساخت و بیکاری، تن پروری و تنبلی را نیز به شدت مورد نکوهش قرار داد. تولید و واردات دو جز جدا نشدنی اقتصاد هستند. تاثیر واردات بر تولید می تواند گاه تاثیر منفی و گاه تاثیر مثبت داشته باشد. سیاست ها و برنامه های صحیح می تواند تاثیر واردات را اقتصاد را مثبت نماید. بررسی ها نشان می دهد که واردات در کشور های توسعه یافته و در حال توسعه موجب رشد اقتصاد می شود و به عنوان یکی از ابزار های اصلی رشد اقتصادی است.

در اقتصاد جمهوری اسلامی ایران  واردات متاثر از درآمد نفت می باشد و هر وقت درآمد نفت زیاد می شود با واردات تاثیر مستقیم پیدا می کند. متاسفانه در آمار ها همیشه بزرگ بودن عدد واردات مورد توجه قرار می گیرد.اما مهمترین عامل همیشه دیده نشده و مشکل اصلی از نگاه ها پنهان می شود. در برخی از زمان ها مشاهده شده است وقتی درآمد نفت بالا بوده، قیمت دلار یا پایین می آید یا ثابت می ماند، در همان زمان به خاطر افزایش درآمدهای نفت، اقتصاد رونق پیدا کرده و تورم بوجود آمده است، بنابراین واردات نسبت به قیمت های داخلی ارزان شده و گسترش یافته است.

علت دیگر سستی واردات این است که در دوره های پردرآمد، دولت ها از سیاست های تجاری خود عدول می کنند. معمولا دولت ها در دوره هایی که درآمد نفتی شان بالاست، تمایل دارند در حوزه هایی که جامعه با تنگنا روبه رو است گشایش ایجاد کنند. علت مشکلات فوق سیاست های ضد تولیدی دولت ها در مواجهه با واردات است.این عوامل موجب می شوند که فضای کسب و کار در حوزه واردات و در حوزه تولید به حالت «عدم اطمینان» سوق یابد. در چنین شرایطی انحصاری شدن بازار، رانت جویی و فساد سازمان یافته ایجاد و فضای کسب و کار برای تولید مخدوش می شود.

برای مقاوم سازی تولید، واردات یکی از مهمترین نقش ها را ایفا می کند و  موجب رشد و توسعه اقتصادی می شود. به منظور مقاوم سازی تولید در ابتدا باید ماهیت اقتصاد انقلاب اسلامی مبنا کلیه فعالیت ها قرار گیرد.این بدین معنی است که عزت و استقلال مسلمین اولویت تمام امور قرار گیرد. به طور مثال در صنعت شیشه و بلورجات وقتی تولید ملی قوی است و قابلیت تولید و رقابت با سایر کشور ها را دارد، ممنوعیت واردات اجرا گردد.

واردات شیشه طبق سازمان توسعه تجارت ایران در سال 1392 برابر42.75 میلیون دلار بوده که در سال 1393 و اوج تحربم ها 58.4 درصد سطح واردات افزایش یافته و به میزان 64.6 میلیون دلار رسیده است. این در شرایطی است که آمار تولید در سطح 518 هزار تن در سال 93 بوده و به دلیل مزیت دار بودن این صنعت کارشناسان سهم قابل کسب از بازار ایران و همچنین مزیت صادراتی را برابر 1 میلیون تن پیش بینی کرده اند که علاوه بر مصرف داخل، بازار کشور های هدف صادر کننده را در بر می گیرد.

اقتصاد جمهوری اسلامی ایران نیازمند است الگوی جامع واردات منطبق با تولید طراحی و اجرا نماید. الگوی باثبات و متناسب با ساختار اقتصاد ایران اسلامی برای واردات تدوین شود، تا هر دولتی نتواند یک رژیم وارداتی خاص طراحی کند.

نظام وارداتی چنان طراحی شود که واردات متاثر از درآمدهای نفتی نباشد و بر مبنای افزایش تولید ناخالص داخلی باشد. یعنی دولت موظف شود در دوره های پردرآمدی سیاست های تجاری خود را بر هم نزند.واردات باید در محصولاتی صورت بگیرد که در کنار موثر بودن، حجم معاملات را کاهش داده و هدفمند باشد.

سیاست های دولت ها نیز در واردات در راستای حمایت از تولید کننده داخلی باشد. به طور مثال سیاست تشویقی باید در کالاهای با مزیت اعمال گردد و به تولید کننده در حمل و نقل و فروش یارانه اعطا شود. تعرفه های گمرکی در کالای لوکس سالانه به صورت پلکانی افزایش یابد تا تولید کننده ترغیب به سرمایه گذاری در داخل شود و تا رسیدن به شرایط رقابت ادامه داشته باشد. تعرفه وارات در سایر کالا های غیر ضروری  بسته به نیاز و ظرفیت های داخلی تنظیم شود و در کالاهای ضروری و مزیت دار ممنوعیت واراداتی اعمال گردد.

**جواد خدابین

دانا