زاینده رود قدم به اصفهان میگذارد؛
دیدار دوباره اهالی شرق اصفهان با یار سفر کرده!
برداشت های بی رویه و بلاتکلیف ماندن طرح های آبرسانی باعث شده تا زاینده رود رودخانه ای فصلی نام بگیرد با این حال بالاخره زمان بازگشایی این رودخانه فصلی فرارسید تا تنها بخشی از شرق اصفهان پس از مدت ها به زیر کشت محصولاتی که توسط مسوولان توصیه می شود برود.
به گزارش اصفهان شرق به نقل از صاحب نیوز، پس از مدتها بی خبری، شام تاسوعا، پیامک آب منطقه ای استان اصفهان ارسال شد. اداره ای که مسوولانش مدتهاست مصاحبه نکرده اند و بی خبری تنها خبری است که از آن ناحیه به گوش میرسد.
پیامک واضح بود و حاوی یک پیام:”با توجه به افرایش محسوس خروجی سد زاینده رود جهت انجام کشت پاییزه کشاورزان شرق اصفهان، از ساعت ۲۴دوازدهم آبان ماه، به کلیه ساکنین همجوار در مسیر زاینده رود توصیه میشود از تردد در حریم و بستر رودخانه جدا خودداری کنند.”
بدین ترتیب و در تاریخ وعده داده شده زمان بازگشایی رودخانه فصلی زاینده رود فرارسید تا تنها بخشی از شرق اصفهان پس از مدتها به زیر بار کشت برود. آنهم محصولاتی که توسط مسوولان توصیه میشود.
*یک رود فصلی
در سایت و پرتال وزارت نیرو خبری بر این اساس درج شده است:”در نشست شورای برنامهریزی حوضه آبریز زایندهرود که سه شنبه هفته گذشته با حضور وزیر نیرو برگزار شد، با رهاسازی آب زاینده رود از ۱۵ آبان ماه، تا ۲۰ خرداد سال آینده، جاری در اصفهان موافقت شد.
در این جلسه با تصویب اعضا شورای برنامه ریزی حوضه زاینده رود مقرر شد در سال آبی ۹۴-۹۳ از سد زایندهرود به میزان ۴۱۰ میلیون مترمکعب برای آب شرب و صنعت اصفهان، ۶۳ میلیون مترمکعب برای آب شرب و صنعت یزد، ۸۵ میلیون مترمکعب برای کشاورزی استان چهارمحال و بختیاری، ۲۲۸ میلیون مترمکعب برای باغها، کانالها، محیط زیست، نهرهای سنتی اصفهان و ۴۰۰ میلیون مترمکعب برای کشت پاییزه شرق اصفهان و حیات رودخانه اختصاص یابد. کل مصرف حوضه آبریز زایندهرود در سال آبی ۹۴-۹۳ حدود یک میلیارد و ۱۸۶ میلیون مترمکعب خواهد بود و آورد سد زایندهرود در سال آبی آینده ۹۷۹ میلیونمترمکعبمیرسد. طبق پیش بینی حجم مخزن سد زاینده رود در شهریور سال ۹۴ نباید کمتر از ۱۸۰ میلیون مترمکعب باشد.”
نکته تامل برانگیزی که در این خبر نیز به آن اشاره شده است حجم آب تخصیص یافته به اصفهان و استانهای همجوار است که یک میلیارد و ۱۸۶میلیون مترمکعب تعیین شده و این درحالیست که طی سال های اخیر حجم پشت سد و آورد حوضه به زحمت به یک میلیارد متر مکعب رسیده است.
از سوی دیگر مطابق این سند ۸۵میلیون مترمکعب از آب پشت سد به استان بالادست تخصیص یافته و این در حالیست که برداشت های بی رویه این استان در قالب پمپاژهای غیر قانونی ادامه دارد و به دلیل گسترده بودن پمپاژها محاسبه آب برداشت شده قابل محاسبه نیست.
مطابق طرح ۹ماده ای احیای زاینده رود، وزیر نیرو پس از ماجرای تونل گلاب تنها دو ماه فرصت داشت تا تمامی بندهای طرح یاد شده که یکی از آنها جلوگیری از برداشتهای بی رویه بالادست بوده را اجرایی کند که تا امروز نه تنها چنین موردی اتفاق نیفتاده که وضعیت بدتر نیز شده است.
به گفته مسئول کمیته آب اتاق بازرگانی اصفهان ۲۴ ایستگاه پمپاژ در استان چهارمحال و بختیاری در حال احداث است که متاسفانه با وجود مصوبه ۹ مادهای، اقدامی در توقف آن صورت نگرفته است.
بصیری تصریح میکند که تخصیص آب زایندهرود در بالادست بدون توجه به حقآبهها صورت گرفته و مسئولان وزارت نیرو در این موضوع باید مصممتر عمل کنند.
وی می افزاید که جمعیت استان چهارمحال در حوزه زایندهرود ۱٫۸ درصد از کل حوزه است و این در حالی است که ۲۰ درصد آب حوزه را این استان مصرف میکند.
برداشت های بی رویه و بلاتکلیف ماندن تونل های گلاب، کوهرنگ۳و بهشت آباد باعث شده تا زاینده رود رودخانه ای فصلی باقی بماند.
*از یک ماه تا ۸ماه
در گزارشی که وزیر نیرو ارایه نموده از باز بودن زاینده رود از اواسط آبان تا خرداد سال آینده خبر داده است اما حجم آبی که با کاهش سهم شرب و صنعت در تابستان سال جاری به دست آمده، نشان میدهد که چنین چیزی امکان ندارد.
رییس انجمن حمایت از کشاورزان شهرستان اصفهان با اشاره به بازگشایی دو مرحلهای زنده رود در آبان ماه امسال می گوید: باز بودن دایمی آب تا خرداد ماه سال ۱۳۹۴به دلیل محدودیت منایع آبی پشت سد امکانپذیر نیست و فقط در صورت بارشهای زیاد و جاری شدن آب در بستر آبراههای زیر سد زاینده رود میتوان به این موضوع امیدوار شد.
به گفته محمد رضایی، اختصاص ۴۰۰میلیون مترمکعب آب به کشاورزان شرق اصفهان از سفر فروردین سال جاری وزیر نیرو به اصفهان و تصویب طرح ۹ ماده ای احیای زاینده رود سرچشمه گرفته است.
بنابراین به علت کمبود میزان ذخیره آب پشت سد آب در دو مرحله به کشاورزان اختصاص داوه خواهد شد: در مرحله اول باز شدن آب یعنی از ۱۶ آبان ماه به مدت ۳۰ روز، حدود ۱۵۰ میلیون مترمکعب آب برای کاشت غله در شرق در نظر گرفته شده است که طبق محاسبات با پرتی مسیر خشک رودخانه و … حدود ۹۰ میلیون مترمکعب آن به کشاورزان شرق اصفهان خواهد رسید.
مرحله دوم باز شدن رودخانه برای مزارع شرق اصفهان در اواسط اسفند ماه امسال تا اواسط خرداد ماه سال ۹۴ است که حدود ۲۵۰ میلیون مترمکعب برای ادامه آبیاریها و داشت محصول در نظر گرفته شده است.
به گفته محمد رضایی، با این مقدار آب فقط حدود ۴۰ درصد اراضی زراعی شرق اصفهان زیر کشت میرود، ولی در هر صورت اگر این سطح کشت ثمر برسد تا حدی نجات بخش معیشت زارعان و محیط زیست منطقه و همچنین مسیر رودخانه زاینده رود است.
*وعده ای برای آینده
گفتند اگر بارش ها خوب باشد زاینده رود تا خرداد۹۴خواهد ماند. بارشها خوب هم که باشد، ۷سال خشکی را جبران نخواهد کرد.
رئیس اداره پیشبینی هواشناسی استان اصفهان فاتحه ماندن اینده رود را خواند وقتی که گفت: امسال بارش در اصفهان زودتر از سالهای گذشته آغاز میشود، اما به حدی نیست که بتواند جبران کاهش بارشها را در پی داشته و شرایط جدیدی در منابع آبی استان ایجاد کند.
به گفته نوید حاجبابایی، میانگین بارش سال زراعی جاری استان اصفهان ۲۰۵ میلیمتر است که کاهش ۶ درصدی نسبت به دوره مشابه گذشته و ۱۲ درصد افزایش نسبت به دوره بلندمدت دارد.
او بازهم تاکید میکند که کماکان خشکسالی هیدرولوژی کاملا روی استان حکمفرما بوده و منابع آبی استان اصفهان به شدت کم شده و برداشتهای بیرویه از آبهای زیرزمینی صورت گرفته است که خارج شدن از این وضعیت خشکسالی هیدرولوژی بسیار مشکل و زمانبر است.
با وضعیت موجود استاندار اصفهان وعده دو یا سه ساله برای دیدن همیشگی زاینده رود میدهد: از سه ماه گذشته با حمایت کامل وزارت نیرو، طرح ۹ ماده ای احیای زاینده رود پیشرفت مناسبی داشته است و با اجرای آن، امیدواریم در دو تا سه سال آینده حوضه زایندهرود جانی دوباره بگیرد.
نماینده عالی دولت در اصفهان،از برداشتهای غیرمجاز بسیار وسیع در حوضه زاینده رود انتقاد کرده و تصریح میکند که در این وضعیت، اگر حتی شرایط عادی بارش هم باشد، این حوضه ۲۰۰ تا ۳۰۰ میلیون مترمکعب کسری منابع آب دارد و در شرایط خشکسالی این کمبود آب به ۶۰۰ تا ۸۰۰ میلیون مترمکعب افزایش مییابد که این امر زایندهرود را به بحرانیترین حوضه آبریز کشور تبدیل میکند.
زرگر پور بالاخره از ایجاد مدیریت یکپارچه بر زاینده رود خبر میدهد که در حال تکمیل شدن است.