آیا قیمت حبوبات در بازار چندبرابر شده است؟/ آخرین وضعیت میدانی بازارها در ماه رمضان
برای بررسی قیمت حبوبات در بازار اصفهان با چندتن از فروشندگان صحبت کردیم، هر چند برخی اقلام تا دو برابر رشد قیمت را در سال 99 تجربه کرده اما میانگین افزایش قیمت حبوبات بسیار کمترین از این میزان اعلام شد.
به گزارش اصفهان شرق؛ با خنکتر شدن هوا در ساعات پایانی روز مغازهها کمی شلوغتر میشوند، البته فقط کمی! مردم این روزها کمتر به بازار میآیند و حجم خریدشان هم کمتر از قبل شده، این موضوع در فحوای کلام بنکداران و مغازهداران سبزهمیدان و خیابان ولیعصر اصفهان به روشنی پیداست.
با این که هوا سرد نیست کلاهی قدیمی بر سر و پلیور قهوهای به تن دارد، فروشنده این مغازه با روی خوش پاسخ معدود مشتریهای قبل از غروب را میدهد و تاکید میکند عسلش طبیعی است! با همان بخند از مصاحبه استقبال میکند اما در لابلای صحبتها چهرهاش در هم میرود.
در مورد قیمتها میگوید «کشمش که محصول خودمان است هر کیلو ۱۲ هزار تومان بوده اما این ساعت ۲۲ هزار تومان میفروشیم، لوبیاچیتی که در حدود هر کیلو ۱۲ هزار تومان میفروختیم قیمتش دو برابر شده، ماش کیلویی ۸ هزار تومانی به ۱۶ هزار تومان رسیده، در بین حبوبات نخود ۲۰ درصد رشد قیمت داشته و نسبت به بقیه ارزانتر به فروش میرسد».
در پاسخ به این سؤال که قیمتهایی که اعلام میکند، مربوط به جنس امروز است یا از قبل در انبار داشته؟ میگوید «من نه انبار دارم نه احتکار میکنم، روزانه میخرم و میفروشم، حالا هم که در ماه خدا هستیم و این محصولات هم مایحتاج معمول مردم است».
به موضوع قدرت خرید که میرسد با ناراحتی ادامه میدهد «مردم توان خرید ندارند به آن صورت، مایحتاجشان است اما نمیتوانند خرید کنند، اگر قبلاً در هر بار خرید ۳ کیلو لوبیا میخریدند و ۳۶ هزار تومان پرداخت میکردند، حالا با همین مبلغ ۱.۵ کیلو خرید میکنند».
کمی آنطرفتر چند دهنه از یک مغازه بنکداری است که چند کارگر در آن مشغول بار زدن و تعدادی مشغول تخلیه هستند، مرد حدوداً ۵۰ ساله لاغراندام با ماسک روی صورتش با سؤالاتی که میپرسم با خونسردی و دلخوری جواب میدهد وقتی صحبتش به برنج میرسد با تعجب میگوید «اصلاً در بازار برنج هندی موجود نیست».
این بنکدار اینطور ادامه میدهد «کیسه ۱۰ کیلویی برنج خارجی که ۷۰ هزار تومان بوده، حالا قیمتش را ۱۳۰ هزار تومان اعلام میکنند اما مشکل اینجاست که اصلاً در بازار وجود ندارد، مگر کسی که از قبل احتکار کرده باشد و یا به صورت جزئی در انبارش داشته باشد».
در مورد برنج ایرانی تاکید میکند «از بابت برنج ایرانی مشکلی نداریم، افزایش قیمتش به نسبت زیاد نبوده و حدود ۱۰ درصد رشد داشته و در بازار هم به میزان کافی به فروش میرسد، اما توان و تمایل افراد به برنج خارجی است، مخصوصاً رستورانها و تالارها مشتری برنج خارجی هستند چون پخت راحتتری هم دارد».
در همسایگی این عمدهفروش، یک دهنه بزرگ دیگر وجود دارد، مرد جوانی با لباس آبی و شلوار جین پشت میز نشسته و در حال محاسبه جمع و تفریق با ماشین حساب است؛ وقتی در مورد بازار سؤال میکنم، وضعیت فروش را «افتضاح» توصیف میکند و ادامه میدهد «تقریباً معادل افزایش قیمتی که در این مدت در بازار شاهد بودیم، کاهش فروش و درآمد داشتهایم».
مرد جوان در واکنش به شائبه افزایش چندبرابری قیمت حبوبات سرش را به نشانه پاسخ منفی تکان میدهد و با تاکید میگوید «نه، حدود ۳۰ درصد به طور میانگین افزایش قیمت داشتهایم، برای مثال لوبیا سفید ۱۵ درصد چیتی ۳۰ درصد، بلبلی ۲۰ درصد، قرمز ۴۰ درصد، عدس ۴۰ درصد و نخود ۱۵ درصد قیمتشان بیشتر شده است».
در طرف مقابل، مسؤولان در ریشهیابی گرانی عواملی همچون حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی، تمام شدن فصل برداشت، بالا رفتن تقاضا در ماه رمضان و شرایط کرونا، سودجویی دلالان و … را مطرح میکنند و این که با گرانی مواجه هستیم نه گرانفروشی.
حمیدرضا باقری بازرس اتحادیه خواربار و آجیلفروش اصفهان، مشکلات در واردات را عامل افزایش قیمت میداند و میگوید: حذف ارز دولتی یکی دیگر از دلایل رهایی ترمز گرانی بازار خواربار است، مضاف بر این دو دلیل وقتی بازار دستخوش نوسان میشود دلالان نیز از این آب گلآلود ماهی میگیرند و باعث رشد بیشتر قیمتها میشوند.
باقری پیرامون با اشاره به جایگزین شدن دلار نیمایی به جای ۴۲۰۰ تومانی گفت: به عنوان مثال محصول وارداتی لوبیا قرمز یکی از فعالان بازار اقتصاد اصفهان به دلیل عدم تخصیص ارز دولتی از اسفند سال گذشته تاکنون در گمرک مانده است و این فرد با ارز نیمایی نمیتواند کالای خود را ترخیص کند.
وی پیرامون اینکه ایران هم تولیدکننده حبوبات است هم واردکننده، اظهار داشت: تولیدات محصولات داخل به تنهایی امکان تأمین کامل تقاضاهای داخلی را ندارد و در برخی مواقع حبوبات مورد نیاز از خارج کشور تأمین میشود، برای نمونه نخود از ترکیه و هند وارد میشود.
اسماعیل نادری معاون امور بازرگانی و توسعه تجارت سازمان صمت اصفهان با اشاره به برهم خوردن تعادل در بازار، علاوه بر حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی، تغییر فصل را عامل گرانی حبوبات دانسته و ادامه میدهد: اکنون فصل برداشت به پایان رسیده و به طور معمول بین فصل برداشت تا فصل برداشت بعدی افزایش قیمت وجود داشته و مشمول عرضه و تقاضا میشود، فصل برداشت بعدی در حدود دو ماه دیگر است.
نادری با بیان اینکه شرایط موجود کشور سبب عدم تعادل در عرضه و تقاضا شده است، تصریح کرد: اکنون با توجه به شیوع بیماری کرونا و مشکلاتی که وجود دارد مقداری مصرف بالاتر رفته، چراکه در برخی موارد حبوبات به علت اینکه دارای پروتئین است جایگزین گوشت میشود.
معاون امور بازرگانی و توسعه تجارت سازمان صنعت، معدن و تجارت استان اصفهان با اشاره به سراسری بودن افزایش قیمتها تاکید میکند: این عدم توازن بین عرضه و تقاضا سبب افزایش قیمت در حبوبات به ویژه لپه و عدس شده و قیمتها هیچکدام مورد تأیید ما نیست و از بابت این موضوع نگرانیم.
نادری با اشاره به راهکار توازن قیمت حبوبات در بازار خاطرنشان کرد: یک بحث مطرح است تحت عنوان گرانفروشی و دیگری گرانی؛ که با هم متفاوت هستند. اکنون مقداری با بحث گرانی روبه رو هستیم و امیدوار هستیم با تزریق حبوباتی که در بندر است و ارزی که به آن تعلق گرفته زنجیره توزیع و قیمتها تعدیل شود و بتوانیم توازن را در عرضه و تقاضا برقرار کنیم.
شاید یکی دیگر از دلایل کمبود فعلی در بازار خریدهای عمدهای بوده که در استان و کشور برای تأمین بستههای معیشتی صورت گرفته باشد، نباید فراموش کرد در دو سه هفته گذشته میلیونها بسته حمایتی که یکی از اقلام اصلی آن حبوبات بوده در میان نیازمندان و اقشار ضعیف توزیع شده و این موضوع نگرانی بابت متأثر شدن دهکهای پایین جامعه از این گرانی را کمتر میکند.
با این حال به نظر میرسد شرایط در سایر بنکداریها و خردهفروشیها نیز مشابه آنچه در این گزارش بررسی شد، باشد؛ میانگین افزایش قیمت ۳۰ درصدی در کنار کاهش فروش و کمبود برنج خارجی؛ که نیازمند نظارت بیشتر بر بازار است تا بار دیگر قیمتها ثبات لازم را پیدا کنند.
انتهای پیام/۶۳۰۶فارس