قرعه برکناری به‌نام «سمت خدا» افتاد
به بهانه حذف تهیه‌کننده برنامه معارفی «سمت خدا» که در چند روز گذشته خبرساز شده است، مروری به سابقه این اتفاق و همچنین برکناری‌های اخیر در شبکه سه داشته‌ایم.
به گزارش اصفهان شرق به نقل از رجانیوز، به بهانه حذف تهیه‌کننده برنامه معارفی «سمت خدا» که در چند روز گذشته خبرساز شده است، مروری به سابقه این اتفاق و همچنین برکناری‌های اخیر در شبکه سه داشته‌ایم.
به گزارش مهر، با وجود تاسیس شبکه‌های مختلف در سیمای جمهوری اسلامی ایران هنوز شبکه سه سیما به عنوان یکی از پربیننده‌ترین شبکه‌ها شناخته می‌شود. با این حال بروز برخی اتفاقات در این شبکه، سیر صعودی آن را با ناهمواری‌هایی روبرو می‌کند. نخستین اتفاق برکناری علی اصغر پورمحمدی مدیر موفق شبکه سه سیما توسط علی دارابی معاون سیما بود.
در فهرست افرادی که از او حمایت و دستور برکناری‌اش را محکوم کردند، تقریبا نام تمام هنرمندان محبوب سالهای اخیر تلویزیون به چشم می‌خورد و حتی این افراد به صورت خودجوش مراسم تقدیر مفصلی را نیز برای او برگزار کردند؛ مدیری که به حمایت از برنامه‌هایش در شرایط حساس معروف بود و حضور او دلیلی برای تجمع همه برنامه و سریال سازان موفق در شبکه سه سیما به حساب می‌آمد.
اما این اتفاق که حتی در گزارش‌های خبرنگاران از مهم‌ترین رویدادهای سال 91 تلویزیون در صدر قرار داشت، خاتمه اتفاقاتی از این دست در شبکه سه سیما نبود. از میان برخی رویدادهایی که به حال حاضر نزدیک‌تر هستند می‌توان به توقف پخش سریال «سرزمین کهن» و در ادامه برکناری محمودرضا تخشید مدیر گروه مجموعه‌های تلویزیونی شبکه سه اشاره کرد. این تصمیم‌گیری از سوی معاون سیما نیز با واکنش هنرمندان مواجه شد و حتی بنا بود مراسم تقدیری از تخشید نیز همانند مدیر مافوق برکنارشده‌اش برگزار شود که به یک مجلس خودمانی ختم شد.
انتقاد کارشناس برنامه، تهیه‌کننده را برکنار کرد
این بار و برای غافلگیری سال 93 اهالی و مخاطبان تلویزیون، خبر رسید سید عبدالمجید رکنی از تهیه کنندگی برنامه تلویزیونی «سمت خدا» برکنار شده است.
رکنی خود دلیل این اتفاق را چنین بیان کرده است: «دلیل اصلی برکناری من، تمرد از رویه سازمانی و نامه انتقاد حاج آقای ماندگاری خطاب به ضرغامی است. ماجرا از این قرار است که صداوسیما در دو موضوع خلاف قانون و نظر رهبری عمل می‌کرد و آقای ماندگاری طی نامه‌ای این دو موضوع را به آقای ضرغامی تذکر دادند. ولی ظاهرا این انتقاد برای برنامه «سمت خدا» بسیار گران تمام شد. برکناری بنده به واسطه نهی از منکر آقای ماندگاری در چهاردهم اسفند بود که این تذکرات را در ۲۷ فروردین ماه در قالب نامه‌ای که ایشان در برنامه خواند، به آقای ضرغامی در قالب امر به معروف و نهی از منکر بیان کرد؛ تذکرات نیز به دو موضوع معطوف بود. تذکر نخست درباره پخش آگهی در برنامه کودک بود که خلاف نص صریح آیین نامه ۷۰-۲۵ صداوسیماست که تاکید دارد هرگونه تبلیغ در قبل، حین و بعد از برنامه کودک ممنوع است اما متأسفانه در صداوسیما به بهانه کسری بودجه شاهد این تبلیغات هستیم که کودکان را هدف گرفته است. تذکر دوم نیز درباره برگزاری مسابقات با جوایز غیرمتعارف است که مقام معظم رهبری در یازده آذر ۸۳ در دیدار با مسئولان صداوسیما صراحتاً فرمودند این‌ها بی‌منطقی است و منطقی نیست بابت پاسخ به یک پرسش یک جایزه بزرگ بدهند. این روحیه تلاش را می‌کشد و متأسفانه صداوسیما خلاف نص صریح سخنان رهبری همچنان این مورد خاص را انجام می‌دهد.»
رکنی تهیه‌کننده‌ای است که موفق شده این برنامه معارفی را به یکی از پربیننده‌ترین برنامه‌های نه تنها شبکه سه بلکه تلویزیون تبدیل کند و بیش از 1200 قسمت آن را تهیه کرده است.
یک گواه دیگر بر محبوبیت و موفقیت این برنامه آنکه نجم الدین شریعتی مجری آن توانست در میان سه مجری برتر 20 سال اخیر شبکه سیما در برنامه سال تحویل در کنار احسان علیخانی و سیدعلی ضیاء قرار بگیرد. البته در همان برنامه هم نسبت به رکنی ظلم شد و علیخانی گفته‌ای را که در راهروهای شبکه سه شنیده بود، با بیان آن در پربیننده‌ترین آنتن، تبدیل به موضوعی ملی کرد.
واکنش مردم چیست
یک موضوع جالب‌تر که پیش از این کمتر سابقه داشته، ورود مردم و مخاطبان برنامه به این موضوع است. به این ترتیب که در روزهای گذشته پیامکی بین مردم عادی رد و بدل می‌شد که نظارت آنها بر روند تولید برنامه‌های مورد علاقه‌شان و جدیت آنها در پیگیری مطالباتشان را نشان می‌دهد و حاکی از محبوبیت «سمت خدا» برای آنها است. در این پیامک که شاید به تلفن همراه برخی از مخاطبان این گزارش هم ارسال شده باشد، آمده است: «نهی از منکر فوری/ آقای رکنی تهیه کننده برنامه «سمت خدا» توسط آقای دارابی برکنار شد. (به دلیل پخش اعتراض حاج آقا ماندگاری به حضور خانم‌ها در تبلیغات تلویزیونی) مردم به شماره 162 اعتراض خود را اعلام کنند. لطفا نشر دهید»
از آنجایی که گویا زمزمه این اعتراض‌ها به گوش مدیران سیما نیز رسیده، شبکه سه شب گذشته یکشنبه 21 اردیبهشت پس از اتمام پخش مسابقه فوتبال خارجی، برای اولین بار قسمتی از برنامه «سمت خدا» را ساعت 21:30 روانه آنتن کرد؛ انگار بخواهند روی این فرضیه که این برنامه تعطیل شده خط بطلان بکشند.
متن بیانیه بی امضا پس از آخرین بند این گزارش می‌آید. با این امید که به زودی تحولی در ساختار مدیریتی سازمان صدا و سیما به ویژه در تلویزیون رخ بدهد و لااقل مدیران با مصلحت اندیشی برنامه‌ها و برنامه‌سازان محبوب مردم را به راحتی از کار بیکار نکنند…
و اما به تازگی بیانیه‌ای در حمایت از تهیه‌کننده «سمت خدا» به دست رسانه مهر رسیده که پای آن امضای هیچ مجری یا تهیه‌کننده‌ای به چشم نمی‌خورد.
یک بیانیه بی امضاء…
«بسم الله الرحمن الرحیم
بیانیه جمعی از تهیه کنندگان حوزه معارف سیما
اصلا برنامه «سمت خدا» و زحمت‌هایی که برایش کشیده شده به کنار! اما واقعا ساز و کار کنار گذاشتن یک تیم برنامه ساز یا یک مجری از تلویزیون چگونه تعریف می‌شود؟ ماجرا وقتی به برنامه‌هایی می‌رسد که قرار است درباره مضامین دینی و انقلابی صحبت کنند، حتما متفاوت است و باید درباره این دسته از برنامه‌ها حساسسیت ویژه‌ای به خرج داد. آدم‌هایی که برای تولید این نوع برنامه‌ها انتخاب می‌شوند علاوه بر آنکه از نظر فنی و تکنیکی باید افراد درجه یکی باشند، باید خودشان دغدغه مند باشند و حتما باید نسبت درستی با این مضامین داشته باشند.
در این سال ها هر از گاهی برخی عوامل تولید و اجرای برنامه‌های دینی و انقلابی تغییر کرده‌اند که کسی در توانایی فنی و دغدغه مندی آنها تردیدی نداشته است. اغلب هم بعد از این تغییرات کیفیت برنامه‌ها به شدت نزول کرده است. فصل مشترک این اتفاق‌ها اما انتقادها یا اتفاق‌هایی بوده که در برنامه‌ای مطرح شده و به مذاق برخی از مسئولان تلویزیون خوش نیامده است.
بسامد بالای اتفاقاتی از این دست به گونه‌ای است که گویی این ماجراها در حال تبدیل شدن به یک روند قابل پیش بینی است. یعنی تقریبا امروز دیگر برای همه برنامه‌سازان دغدغه مند روشن است که اگر در برنامه آنها انتقادی از تلویزیون صورت گیرد باید با آنتن خداحافظی کنند.
این روند نامبارکی است که علاوه بر محافظه‌کار کردن برنامه سازان، ساز و کارهای فنی برنامه سازی را هم به چالش کشیده و مخاطب را از رسانه ملی دور می‌کند. رسانه‌ای که انتظار می‌رود متناسب با نام و شأن خود سعه صدر بیشتری به خرج دهد و با منطق رسانه درباره رسانه تصمیم بگیرد.
نمونه‌هایی مثل پورمحمدی، شهیدی‌فرد و یامین پور و … از همین جمله‌اند. اگر چه این سه نمونه با هم تفاوت‌های زیادی دارند و علی رغم انتقاداتی که به هر کدام می تواند وارد باشد اما این سه حداقل یک فصل مشترک دارند که کمتر کسی درباره آن تردید دارد. دغدغه مندی و پایبندی آنها به ارزش‌های اصلی انقلاب برای همه ثابت شده است و باز هر سه در یک اتفاق دیگر هم با هم به نقطه اشتراک می‌رسند؛ اینکه هر سه در مقاطعی از فعالیت خود نسبت به برخی اتفاقات در تلویزیون منتقد بوده‌اند.
آیا باید دوباره شاهد چنین اتفاقی درباره برنامه «سمت خدا» باشیم؟ برنامه‌ای که همه دست اندرکاران تولیدات تلویزیونی از میزان موفقیت و محبوبیت آن مطلعند و بر آن صحه می‌گذارند. برنامه‌ای که اگر چه ساختاری ساده دارد اما از این طرف صفحه تلویزیون هم می‌شود حس خوب و انگیزه ستودنی عوامل تولید برنامه را حس کرد…»
