معایب تک فرزندی برای خانواده ها و اجتماع؛
تک فرزندی؛ عصایی که در پیری لنگ می زند
تک فرزندی از آن دست پدیده هایی است که اگرچه در کوتاه مدت محاسن خودش را دارد اما در بلند مدت تاثیرات عمیقی بر خانواده و جامعه می گذارد که بار جبران آن بر دوش همین فرزندان امروز و بزرگسالان فردا خواهد بود.
به گزارش اصفهان شرق؛ رمضانعلی کاوسی/ «قدیما، مردم چطوری این همه بچه رو بزرگ میکردند!؟ من که تحمل بزرگ کردن این یکی رو هم ندارم.» امروزه جملاتی شبیه این، مدام در دهان مادران جوان ایرانی می چرخد.
این روزها بسیاری از زوج های جوان، تک فرزندی را به عنوان یک روش برای ادامۀ زندگی خود برگزیده اند. شرایط سخت اقتصادی جامعه، کوچک شدن خانه ها، بالا رفتن سن ازدواج، مشغله های زیاد و عللِ فراوان دیگر سبب شده اکثر زوج ها به داشتن یک فرزند بسنده کنند.
تک فرزندی از آن دست پدیده هایی است که اگرچه محاسن خودش را دارد. هزینۀ کمتری به خانواده ها تحمیل می شود. کنترل فرزند راحت‌تر است. صمیمیت عمیقی بین والدین با تک‌فرزندها وجود دارد اما عموماً تک فرزندهایی که بیشترِ اوقاتِ خود را در خانه می گذرانند و امکان ارتباط آنها بچه های هم سن خود مثل پسرعمو، دخترخاله و… وجود ندارد، گوشه گیر، لوس و مغرور بار می آیند. ممکن است والدین فرصت هایی فراهم کنند که کودکانشان با بچه های فامیل ارتباط برقرار کنند، اما این فرصت های محدود هرگز جای داشتن خواهر یا برادر را پر نمی کند. داشتن خواهر و برادر، تلاش برای رسیدن به برخی از اهداف در کودکی را تقویت می کند.
تک فرزندها نسبت به غیر تک فرزندها بیشتر مورد توجه والدین هستند. معمولا این افراد در بزرگسالی و با ورود به اجتماع از دیگران هم انتظار حمایت دارند. تحمل ناامیدی ها و فشارهای روحی در تک فرزندان کمتر است.
با نگاهی اجمالی به کشورهای توسعه یافته می بینیم دولت ها هر روز فرزند آوری را تشویق می کنند و با اعطای مزایایی ویژه، خانواده ها را به داشتن فرزند بیشتر ترغیب می کنند. مادران غربی هم با توجه به اینکه اکثرا شاغل هستند، اما بیش از دو یا سه فرزند دارند.
این پدیده در ایران هنوز به شکل علمی بین مردم جا نیفتاده است، اما خیلی از روانشناسان در صدد هستند با بیان معایب تک فرزندی خانواده ها را به داشتن فرزند بیشتر ترغیب کنند.
برای بیست سی سال اولِ بعد از تشکیلِ زندگی مشترک، تک فرزندی به نوعی سبب آسایش زوجین محسوب می شود. اما مشکلات زمانی بروز می کند که گرد پیری بر چهرۀ افراد می نشیند و عوارض کهنسالی یکی بعد از دیگری رخ می نمایاند.در چنین زمانی اگر فرزند به اعتقادات دینی پایبند باشد، مجبور است به تنهایی مسئول مراقبت از پدر و مادرخود را برعهده بگیرد که کار بسیار مشکی است.
تک فرزندها وقتی بزرگ شدند و تشکیل خانواده دادند، هرگز داشتن برادرزاده و خواهرزاده را تجربه نمی کنند. مراودات فامیلی آنها به شدت کاهش می یابد. گوشه نشینی به آنان تحمیل می شود و باید متذکر شویم رفت و آمد با دوست و رفیق هرچه قدر هم خوب باشند، جای خواهر و برادر را پر نمی کند.
یکی از عیوب بزرگ تک فرزندی این است که در آینده نرخ رشد جمعیت به شدت کاهش می یابد. تداوم این روند، سبب خواهد شد کشور ما در آینده دچار پیری جمعیت شود. پیر شدن جمعیت، سبب کمبود نیروی کار خواهد شد. با این رویداد، هزینه های تأمین اجتماعی بالا می رود و رشد اقتصادی کشور تنزل پیدا می کند. با ادامۀ این روند، در آینده دولت ها مجبور خواهند شد نیروی کار از خارج وارد کنند که این پدیده نیز معضلات خاص خودش را به دنبال خواهد داشت.
به نقل از خبرگزاری ها، در حال حاضر بیش از یك میلیون و 600 هزار فرصت شغلی در كشور ژاپن وجود دارد كه نیروی كاری برای اشتغال به آن وجود ندارد. همین موضوع سبب شده است تا دولت ژاپن به فكر جذب نیروی كار خارجی باشد.
شاید بعضی پیش خود فکر کنند، هرچه جمعیت یک کشور کمتر باشد، رفاه بیشتری عاید افراد جامعه خواهد شد. باید از آنها پرسید آیا جمعیتِ بیشتر مستلزم فقر است؟ به طور قطع نمی‌توان این الزام را پذیرفت که جمعیت زیاد با فقر ملازم باشد. به طور مثال کشور چین با 1 میلیارد و 200 میلیون جمعیت در وضعیتی کاملاً متفاوت با کشور هند با قریب همان جمعیت، قرار دارد. هر دو کشور جمعیت زیادی دارند، اما فقرایی که در هند زندگی می کنند به مراتب بیشترند.
در هر حال، سیاستِ محدود کردن رشد جمعیت در دولت های گذشته، زنگ خطر را در کشور ما نیز به صدا درآورده است. مقام معظم رهبری هم در سخنرانی های مختلف بارها نسـبت به وضع کنونی جمعیت هشدار داده اند. پیشنهاد کارشناسان این است که خانواده هایی که امکانات رفاهی نسبی دارند، بیشتر پیرامون این قضیه فکر کنند.
انتهای پیام/
