به گزارش اصفهان شرق، خشکسالی واژه‌ای است که در سال‌های اخیر به مراتب در کشور ما مطرح می‌شود و در این میان استان اصفهان و خصوصاً منطقه شرقی آن متفاوت‌تر از هر نقطه‌ای در انتظار عوامل طبیعی و مصنوعی برای برون رفت از این خشکسالی است.

*تغییر الگوی کشت راهی برای مقابله کشاورزان با کم آبی

خشکسالی وقتی بر منطقه‌ای حاکم می‌شود و سال‌ها حضور خود را تمدید می‌کند شاید به معنای مرگ کشاورزی است موضوعی که شرق شهرستان اصفهان سال‌هاست با آن دست و پنجه نرم می‌کند و بعد از خشک شدن رودخانه زاینده‌رود شاهد کم و محدود شدن منابع زیرزمینی در این منطقه هستیم، کمبود آب و شوری آن که به دنبال پایین آمدن حجم آب به وجود آمده، کار کشاورزی برای کشاورزانی که هنوز در بخش‌هایی از این منطقه به منابع زیرزمینی دسترسی دارند را سخت کرده است.

خیلی زود با محدود شدن منابع آبی در شرق اصفهان تغییر الگوی کشت مطرح شد این تغییر باید با  تمام شرایط منطقه و شوری آب سازگار باشد و حرفی در بازار فروش  داشته باشد از این‌رو کشت‌هایی نیز انجام شد اما در برخی از موارد لَنگ زد و همیشه شرق در حسرت یک کشت جایگزین فوق‌العاده مانده بود.

*کینوا و کوشیا برای اولین بار در بخش جرقویه سفلی کاشته شد

حسین حاجیان کشاورزی که برای اولین بار در شرق اصفهان اقدام به کشت گیاه «کینوا» کرده است در گفت‌وگو با فارس می‌گوید: برای اولین بار در 0.4 هکتار اقدام به کشت کینوا کردم.بخش جرقویه سفلی در شرق اصفهان با توجه به چاه‌های متعدد در این بخش در کشاورزی دارای محصولاتی چون گندم، جو، صیفی‌جات و …است و تفکر تغییر الگوی کشت، کشاورزان این منطقه را به دو محصول جدید سوق داده است.

گیاه کینوا

او خیلی زود حرف آخرش را اول زد و گفت: فروش این محصول مشکل است و تنها یک شرکت در مشهد وجود دارد و این محصول را می‌خرد و این امر باعث می‌شود سود کشاورز کم شود و بیشترین سود نسیب واسطه شود؛ واسطه‌ای که هر کیلو از کینوا را 5 هزار تومان می‌خواهد بخرد و در بازار 80 الی 90 هزار تومان بفروشد و این تفاوت ظلمی به کشاورز است.

کشاورز جرقویه‌ای  می‌گوید: کینوا گیاهی است با خاصیت دارویی و غذایی که در کشورهای امریکای جنوبی کشت می‌شود و حمایت‌های زیادی از کشت آن می‌شود  ولی در کشور ما هیچ حمایتی از این گیاهی که این همه خاصیت دارویی دارد، نمی شود.

حاجیان پای ارز را به صحبت‌های خود کشاند و گفت: کشور ما مستعد کشت این گیاه است ولی حمایتی از طرف جهاد از ان نشده است و به نظر می‌رسد عده‌ای سودجو می‌خواهند با ارز دولتی کینوا را وارد کنند و به قیمت آزاد بفروشند.

*کینوا خوب جواب داده است

کشاورزی که برای اولین بار در شرق اصفهان اقدام به کشت کینوا کرده است با انتقاد شدید از جهاد کشاورزی، ادامه داد: ما فکر نمی‌کردیم اینقدر خوب جواب دهد؛ حتی کارشناسان هم باور نمی‌کردند که این قدر خوب جواب دهد. اما هیچکس حمایت نکرد  و حمایت‌های جهاد کشاورزی صفر بود و ما از دست  جهاد کشاورزی نگرانیم.

حسین حاجیان می‌گوید: برای اولین بار 16 فروردین کشت کردیم و 16 مرداد برداشت کردیم نسبت به آب مصرفی و مدت کشت که سه ماه طول کشید و 8 بار آبیاری شد با صرفه در زمان و میزان محصول است اما فروش و مشکل واسطه‌ها جدی است و جهاد قول داده بود بذر را بخرد ولی این کار را هم نکرد.

کشاورز جرقویه‌ای می‌گوید: مشکل دیگر ما این است که نمی‌توانیم پوست کینوا بکنیم و یا از چه دستگاهی برای این کار استفاده می‌شود و  چگونه آن‌ را تهیه کنیم و اگر مشکل فروش حل می‌شد کشاورزان بسیاری تشویق به این کاشت می‌شدند.

محصول کینوا

حاجیان افزود: اگر دولت مانند گندم خرید تضمینی برای این محصول را نیز لحاظ می‌کرد واسطه‌گری بر داشته می‌شد؛ این گیاه مخصوص آب‌های شور است و شرق اصفهان مستعد این کشت و جایگزین خوبی برای گندم و ذرت خواهد بود.

کوشیا مختص مناطقی همچون شرق اصفهان است

حسین حاجیان در مورد کشت دیگرش اضافه کرد: «کوشیا» در شرایط بد آب و هوایی رشد می‌کند و مناسب آب و خاک شور است و پروتئن بالایی دارد و برای علوفه دام مناسب است و مشکل چندانی در مورد آن نیست و بیشتر برای کشاورزانی به صرفه است که خودشان دام داشته باشند و کشت کنند و به مصرف دام‌های خودشان برسانند.

حسن احمدی رئیس جهاد کشاورزی بخش جرقویه سفلی در گفت‌وگو با فارس می‌گوید: برای اولین بار در شهرستان اصفهان کاشت، داشت و برداشت دو نمونه گیاه مقاوم به کم آبی، شرایط شوری و سختی خاک و آب به نام‌های کینوا و کوشیا در سطح حداقل 7000 متر مربع با تلاش مرکز جهادکشاورزی جرقویه سفلی در روستاهای حسین آباد و نصرآباد با موفقیت انجام شد و قرار است در سال‌های آینده کشت این دو گیاه در سطح استان اصفهان توسعه یابد.

گیاه کوشیا

رئیس جهاد کشاورزی جرقویه سفلی با بیان این‌که گیاه کینوا به نام‌ خاویار گیاهی معروف است و قدمتی 5000 ساله دارد و بومی آمریکای جنوبی است، می‌گوید: این گیاه شبیه غلات است و مانند دیگر غلات پخته و مصرف می‌شود اما جزو غلات به حساب نمی‌آید؛ گیاه کینوا از خانواده چغندر و اسفناج بوده و به رشد در شرایط سخت مشهور است به همین دلیل یکی از بهترین گزینه‌ها برای بیابان‌زدایی محسوب می‌شود.

وی افزود: گیاه کینوا در سطح 5000 مترمربع در تاریخ 16 فروردین 97 در اراضی کشاورزی حسین‌آباد جرقویه سفلی کاشته شد و در تاریخ 16 مرداد 97 برداشت شد و عملکرد آن حدود 3 تن در هکتار بود.

احمدی در ادامه گفت: سال 2013 سال کینوآ نامگذاری شد و سازمان فائو این گیاه را به هشت کشور منتقل کرد که ایران یکی از این کشورها بود و در حال حاضر در ایران تلاش می‌شود کاشت این گیاه در مناطق شور انجام شود در حال حاضر از این گیاه برای تولید آرد و غنی کردن آرد گندم و تولید بیسکوئیت استفاده می‌شود.

او می‌گوید: برداشت کوشیا در سطح 2000 مترمربع از اراضی کشاورزی جرقویه سفلی در شهرستان اصفهان در تاریخ 10 مهر ماه 97  انجام شد؛ کوشیا، کوخیا و یا جارو باغی علوفه‌ای مناسب برای کشت در مناطق شور است وروند رو به رشد کم آبی در جهان، باعث شده که خاک زمین‌های کشاورزی به سمت شور شدن هر چه بیشتر پیش بروند.

احمدی گفت: در چنین شرایطی، یافتن گیاهانی که ضمن تحمل شوری قادر به تولید کشاورزی مناسبی باشند اهمیت بسیار زیادی دارد شوری خاک و آب یکی از مهم‌ترین عوامل محدودکننده تولید در بخش کشاورزی مناطق خشک و نیمه خشک است.

او می‌گوید: کوشیا قادر است به عنوان علوفه‌ای با ارزش در مناطق خشک و دارای خاک شور، مورد کشت و کار قرار گرفته و در صورتی که در ابتدای مرحله گلدهی برداشت شود، بالاترین کیفیت ممکن را از لحاظ علوفه‌ای خواهد داشت و می‌تواند به صورت خشک و یا جهت چرا، مورد استفاده دام‌های اهلی قرار گیرد.

بدون شک شرق اصفهان حتی اگر چون گذشته زاینده‌رود پر آب را به خود ببیند نیاز به تغییراتی در نوع کشت و آبیاری برای کشاورزان احساس می‌شود و به نظر می‌رسد مسؤولان باید به تغییر الگوی کشت با آموزش و بسته‌های حمایتی بیشتر اهمیت داده و قدم‌های این نو رسیده‌ها به شرق اصفهان را که با توجه به شرایط خاص این منطقه، کشت موفقی داشته‌اند را مبارک شمارند تا بتوان از حداقل آب حداکثر استفاده را برد.