به گزارش اصفهان شرق، در روز اول ذيقعده سال 173 هجری، در شهر مدينه چشم به جهان گشود. اين بانوی بزرگوار، از همان آغاز، در محيطی پرورش يافت كه پدر و مادر و فرزندان، همه به فضايل اخلاقی آراسته بودند.

عبادت و زهد، پارسايی و تقوا، راستگويی و بردباری، استقامت در برابر ناملايمات، بخشندگی و پاكدامنی و نيز ياد خدا، از صفات برجسته اين خاندان پاك سيرت و نيكو سرشت به شمار می رفت.

پدران اين خاندان، همه برگزيدگان و پيشوايان هدايت، گوهرهای تابناك امامت و سكان داران كشتی انسانيت بودند.
حضرت معصومه (س) در خاندانی كه سرچشمه علم و تقوا و فضايل اخلاقی بود، پرورش يافت.

پس از آنكه پدر بزرگوار آن بانوی گرامي به شهادت رسيد، فرزند ارجمند آن امام، يعنی حضرت رضا (ع) عهده دار امر تعليم و تربيت خواهران و برادران خود شد و مخارج آنان را نيز بر عهده گرفت.

در اثر توجهات زياد آن حضرت، هر يك از فرزندان امام كاظم (ع) به مقامی والا دست يافتند و زبانزد همگان گشتند.

ابن صباغ ملكی در اين باره ميگويد: ?هر يك از فرزندان ابی الحسن موسی معروف به كاظم، فضيلتی مشهور دارد?. بدون ترديد بعد از حضرت رضا (ع) در ميان فرزندان امام كاظم (ع)، حضرت معصومه (س) از نظر علمی و اخلاقی، والامقام ترين آنان است.

اين حقيقت از اسامی، لقب ها، تعريف ها و توصيفاتی كه ائمه اطهار (ع) از ايشان نموده اند، آشكار است و اين حقيقت روشن می سازد كه ايشان نيز چون حضرت زينب (س) ?عالمه غير معلمه? بوده است.
حضرت فاطمه معصومه (س) مظهر فضايل و مقامات است. روايات معصومان (ع) فضيلت ها و مقامات بلندی را به آن حضرت نسبت می دهد.

امام صادق (ع) در اين باره می فرمايند: ?آگاه باشيد كه برای خدا حرمی است و آن مكه است؛ و برای پيامبر خدا حرمی است و آن مدينه است. و براي اميرمؤمنان حرمی است و آن كوفه است.

بدانيد كه حرم من و فرزندانم بعد از من، قم است. آگاه باشيد كه قم، كوفه كوچك ماست، بدانيد بهشت هشت دروازه دارد كه سه تای آن ها به سوی قم است. بانویی از فرزندان من به نام فاطمه، دختر موسی، در آن جا رحلت می كند كه با شفاعت او، همه شيعيان ما وارد بهشت می شوند.
  مقام علمی حضرت معصومه (س)

حضرت معصومه (س) از جمله بانوان گرانقدر و والا مقام جهان تشيع است و مقام علمی بلندی دارد. نقل شده كه روزی جمعی از شيعيان، به قصد ديدار حضرت موسی بن جعفر (ع) و پرسيدن پرسش هايی از ايشان، به مدينه منوره مشرف شدند. چون امام كاظم (ع) در مسافرت بود، پرسش هاي خود را به حضرت معصومه (س) كه در آن هنگام كودكی خردسال بيش نبود، تحويل دادند.

فردای آن روز برای بار ديگر به منزل امام رفتند، ولی هنوز ايشان از سفر برنگشته بود. پس به ناچار، پرسش های خود را باز خواستند تا در مسافرت بعدی به خدمت امام برسند، غافل از اين كه حضرت معصومه (س) جواب پرسش ها را نگاشته است. وقتی پاسخ ها را ملاحظه كردند، بسيار خوشحال شدند و پس از سپاسگزاری فراوان، شهر مدينه را ترك گفتند. از قضای روزگار در بين راه با امام موسي بن جعفر (ع) مواجه شده، ماجراي خويش را باز گفتند. وقتی امام پاسخ پرسش ها را مطالعه كردند، سه بار فرمود: پدرش فدايش.
فضيلت زيارت

دعا و زيارت، پر و بال گشودن از گوشه تنهايی تا اوج با خدا بودن است. دعا و زيارت، جامی است زلال از معنويت ناب دركام عطشناك زندگی؛ و زيارت حرم معصومه (س)، بارقه اميدی در فضای غبارآلود زمانه، فرياد روح مهجور در هنگامه غفلت و بی خبری، و نسيمی فرحناك و برخاسته از باغستان های بهشت است.

زيارت مرقد فاطمه معصومه (س)، به انسان اعتماد به نفس می دهد، و او را از غرق شدن در گرداب نوميدی باز مي دارد و به تلاش بيشتر دعوت می كند.

زيارت مزار با صفای كريمه اهل بيت (س)، سبب می شود كه زائر حرم، خود را نيازمند پروردگار ببيند، در برابر او خضوع كند، از مركب غرور و تكبر- كه سرچشمه تمامی بدبختی ها و سيه روزی هاست- فرو آيد و حضرت معصومه (س) را واسطه درگاه پروردگار عالميان قرار دهد.

بر همين اساس است كه برای زيارت آن حضرت، پاداش بسيار بزرگي وعده داده شده و آن، ورود به بهشت است. در اين باره از امام جواد (ع) نقل شده كه فرمود: ?هر كس عمه ام را در قم زيارت كند، بهشت از آن اوست?.
برگزيدن شهر قم

پس از آنكه حضرت معصومه (ع) به شهر ساوه رسيد، بيمار شد. چون توان رفتن به خراسان را در خود نديد، تصميم گرفت به قم برود.

يكی از نويسندگان در اين باره كه چرا حضرت معصومه (س) شهر قم را برگزيد، می نويسد: ?بي ترديد مي توان گفت كه آن بانوی بزرگ، روی ملهم و آينده نگر داشت و با توجه به آينده قم و محوريتی كه بعدها برای اين سرزمين پيش مي آيد – محوريتی كه آرامگاه ايشان مركز آن خواهد بود – بدين ديار روی آورد.

اين جريان به خوبی روشن می كند كه آن بانوی الهی، به آينده اسلام و موقعيت اين سرزمين توجه داشته و خود را با شتاب بدين سر زمين رسانده و محوريت و مركزيت آن را با مدفن خود پايه ريزی كرده است.
زيارت حضرت معصومه (س) از منظر روايات

درباره فضيلت زيارت حضرت معصومه (س) روايات فراوانی از پيشوايان معصوم رسيده است. از جمله، هنگامی كه يكی از محدثان برجسته قم، به نام ?سعد بن سعد? به محضر مقدس امام رضا (س) شرفياب می شود، امام هشتم خطاب به ايشان می فرمايد: ?ای سعد! از ما در نزد شما قبری است?. سعد می گويد: فدايت شوم! آيا قبر فاطمه دختر موسی بن جعفر (س) را می فرماييد؟ مي فرمايد: ?آری، هر كس او را زيارت كند، در حالی كه به حق او آگاه باشد، بهشت از آن اوست.?

پيشوای جهان تشيع امام جعفر صادق (س) نيز در اين باره مي فرمايد: ?هر كس او را زيارت كند، بهشت بر او واجب گردد?. و در حديث ديگری آمده است: ?زيارت او، هم سنگ بهشت است?.

  زيارت مأثور درباره حضرت معصومه (ع)

يكي از ويژگيهای حضرت معصومه (س)، ورود زيارتنامه ای از سوی معصومان (س) درباره ايشان است كه پس از حضرت فاطمه زهرا (س)، او تنها بانوی بزرگواری است كه زيارت مأثور دارد. بانوان برجسته ای چون: آمنه بنت وهب، فاطمه بنت اسد، خديجه بنت خويلد، فاطمه ام البنين، زينب كبری، حكيمه خاتون و نرجس خاتون كه هيچ شك و ترديدي در مقام بلند و جايگاه رفيع آن ها نيست.

هيچ كدام زيارت مأثور از سوی معصومان (س) ندارند و اين نشان دهنده مقام والای اين بانوی گرانقدر اسلام است. باشد كه شيعيان و پيروان اهل بيت عصمت و طهارت (س) به ويژه بانوان، اين مقام بزرگ و عالي را پاس بدارند و همواره الگو و مظهر عفاف و تقوا و حيا باشند. تنها در اين صورت است كه روح باعظمت اين بانوي بزرگ از همه ما خشنود خواهد شد.
امام رضا (ع) و لقب معصومه

حضرت فاطمه معصومه (س) بانويي بهشتی، غرق در عبادت و نيايش، پيراسته از زشتي ها و شبنم معطر آفرينش است. شايد يكي از دلايل معصومه ناميدن اين بانو، آن باشد كه عصمت مادرش حضرت زهرا (س) در او تجلی يافته است.

بر اساس پاره ای از روايات، اين لقب از سوی امام رضا (ع) به اين بانوی والامقام اسلام وارد شده است؛ چنان كه فقيه بلند انديش و سپيد سيرت شيعه، علامه مجلسی (ع) در اينباره ميگويد: امام رضا (ع) در جايی فرمود: هركس معصومه را در قم زيارت كند، مانند كسی است كه مرا زيارت كرده است.
  كريمه اهل بيت

حضرت معصومه (س) در زبان دانشمندان و فقيهان گران قدر شيعه، به لقب ?كريمه اهل بيت? ياد می شود. از ميان بانوان اهل بيت، اين نام زيبا تنها به آن حضرت اختصاص يافته است. بر اساس رويای صادق و صحيح نسب شناس گرانقدر، مرحوم آيت الله مرعشی نجفی، اين لقب از طرف امام صادق (ع) بر حضرت معصومه (س) اطلاق شده است.
در اين رؤيا، امام صادق (ع) به آيت الله نجفي كه با دعا و راز و نياز، تلاش پيگيري را براي يافتن قبر مطهر حضرت زهرا (س) آغاز كرده خطاب فرمود: برتو باد به كريمه اهل بيت.
بالاترين جايگاه شفاعت، از آن رسول گرامی اسلام است كه در قرآن كريم، از آن به ?مقام محمود? تعبير شده است. همين طور دو تن از بانوان خاندان رسول مكرم اسلام، شفاعت گسترده ای دارند كه بسيار وسيع و جهان شمول است و می تواند همه اهالی محشر را فرا گيرد.

اين دو بانوی عالی قدر، صديقه اطهر، حضرت فاطمه زهرا (س) و شفيعه روز جزا، حضرت فاطمه معصومه (س) هستند. در مورد شفاعت گسترده حضرت زهرا (س) همين بس كه شفاعت، مهريه آن حضرت است و به هنگام ازدواج، پيك وحي طاقه ابريشمی از سوی پروردگار آورد كه در آن، جمله ?خداوند مهريه فاطمه زهرا را، شفاعت گنهكاران از امت محمد (ص) قرار داد?، اين حديث از طريق اهل سنت نيز نقل شده است. پس از فاطمه زهرا (س) از جهت گستردگی شفاعت، هيج بانويی به شفيعه محشر، حضرت معصومه (س) نمی رسد. بر همين اساس است كه حضرت امام جعفر صادق (ع) فرمودند: با شفاعت او، همه شيعيان ما وارد بهشت می شوند.
محبت و مباهات حضرت معصومه (س) به امام هشتم

مدت 25 سال تمام، حضرت رضا (ع) تنها فرزند نجمه خاتون بود. پس از يك ربع قرن انتظار، سرانجام ستاره ای تابان از دامان نجمه درخشيد كه هم سنگ امام هشتم (ع) بود و امام (ع) توانست والاترين عواطف انباشته شده و در سودای دلش را بر او نثار كند.

بين حضرت معصومه و برادرش امام رضا (ع) عواطف سرشار و محبت شگفت انگيزی بود كه قلم از ترسيم آن عاجز است. در يكی از معجزات امام كاظم (ع) كه حضرت معصومه (ع) نيز نقشی دارد، هنگامي كه نصراني می پرسد: شما كه هستيد؟ می فرمايد: من معصومه، خواهر امام رضا (ع) هستم. اين تعبير، از محبت سرشار آن حضرت به برادر بزرگوارش امام رضا (ع) و نيز از مباهات ايشان به اين خواهر- برادری سرچشمه می گيرد.
سرآمد بانوان

فاطمه معصومه (س) از جهت شخصيت فردی و كمالات روحی، در بين فرزندان موسی بن جعفر (ع) بعد از برادرش، علی بن موسی الرضا (ع) در والاترين رتبه جاي دارد. اين درحالی است كه بنا بر مستندات رجالی، فرزندان دختر امام كاظم (ع) دست كم هجده تن بوده اند و فاطمه در بين اين همه بانوی گران قدر، سرآمد بوده است.

حاج شيخ عباس قمی آنگاه كه از دختران موسی بن جعفر (ع) سخن می گويد، درباره فاطمه معصومه (س) می نويسد: ?بر حسب آنچه به ما رسيده، افضل آن ها، سيده جليله معظمه، فاطمه بنت امام موسی (ع) معروف به حضرت معصومه است.
  فضيلت بی نظير

شيخ محمد تقي تُستری، در قاموس الرجال، حضرت معصومه (س) را به عنوان بانوي اسوه معرفی كرد و فضيلت وی را در ميان دختران و پسران حضرت موسی بن جعفر (ع)، غير از امام رضا (ع) بی نظير دانسته است.

ايشان در اين زمينه چنين می نويسند: ?در ميان فرزندان امام كاظم (ع) با آن همه كثرتشان، بعد از امام رضا (ع) كسی هم شأن حضرت معصومه (س) نيست?. بی گمان اين گونه اظهار نظرها و نگرش به شخصيت فاطمه دختر موسی بن جعفر (ع) بر برداشت هايی استوار است كه از متن و روايات وارده از ائمه اطهار (ع) به دست آمده است. اين روايت ها، مقام هايی را برای فاطمه معصومه (س) برشمرده اند؛ مقامی كه نظير آن، برای ديگر برادران و خواهران وی ذكر نكرده اند و به اين ترتيب، نام فاطمه معصومه (س) درشمار زنان برتر جهان قرار گرفته است.