به گزارش
اصفهان شرق، پس از ماه‌ها خشك بودن، آبان ماه امسال بار دیگر صدای پای آب در گوش شهر پیچید و اگرچه حدود یك ماه پس از آن از خروش رود كاسته شد، اما همین كه بستر آن دوباره خشك نشد و آبی هر چند اندك در آن جاری ماند، شهروندان را تا حدی راضی كرد. خبر باز شدن دوباره دریچه‌های سد در اوایل اسفند نشاط دوباره‌ای به شهر داد و این انتظار به وجود آمد كه نوروز 1394، زاینده رود پر آب و پر نشاط را در آغوش شهر ببینیم و مهمانان نوروزی به دیدن آن بیایند، اما گویا اوضاع بارندگی‌ها در پاییزی كه پشت سر گذاشتیم و زمستانی كه رو به پایان است، تحقق این آرزو را با مشكل مواجه كرده است.
آب زاینده رود برای 20 روز جاری می‌ماند
مدیر روابط‌عمومی شركت آب منطقه‌ای در پاسخ به این سؤال كه آب در رودخانه زاینده رود برای چه مدت جاری خواهد ماند و آیا مدت زمان این جریان به نوروز وصال خواهد داد، می‌گوید: اكنون به‌طور دقیق مشخص نیست كه آب برای چه مدت و با چه مقدار و دبی باز می‌شود. در كمیته‌ای كه هفته گذشته تشكیل شد، كمیته تصمیم به باز شدن آب رودخانه برای فعالیت‌های كشاورزی بود كه اكنون دریچه سد باز شده است. شفایی می‌افزاید: اكنون در این‌باره هیچ‌كس صحبت قطعی نمی‌كند، چون تصمیم‌گیری در این مورد بر اساس زمان و بر عهده كمیته 5 نفره در استان است. ضمن اینكه تصمیم‌گیری در زمینه مقدار آب بر اساس نیاز كشاورزان و مقدار تبخیر انجام می‌شود. شفایی بیان می‌كند: فعلاً در آخرین تصمیم‌گیری كه كمیته آب استان انجام داده است، آب رودخانه زاینده رود تا 20 اسفند ماه برای كشت كشاورزان جاری خواهد ماند. آبی كه در رودخانه جاری می‌شود با دبی‌های متفاوت و متناسب با نیاز كشاورزان باز می‌شود. بر اساس تصمیمات فعلی پس از این مدت 20 روزه به همان صورت قبل از گشودن دریچه‌های سد، جریان آب را خواهیم داشت. یعنی همان مقدار اندك آب جاری خواهد بود.
زاینده رود، رگ حیاتی گردشگری اصفهان
جریان داشتن زاینده رود یكی از مهم‌ترین ابزارهای جذب گردشگر در اصفهان است. افزایش جریان آب در این رودخانه آن هم درست یك ماه مانده به نوروز، این انتظار را ایجاد می‌كند كه تا پیش از پایان تعطیلات، جریان آب ادامه یابد. اما این‌طور كه پیداست، امكان این امر وجود ندارد. جاری نبودن زاینده رود به غیر از آسیب‌های بسیاری كه تاكنون به استان وارد كرده و درباره آن بسیار سخن گفته شده، بر صنعت گردشگری نیز تأثیر‌گذار است. تأثیری كه در تعطیلات و زمان‌هایی كه با افزایش سفرها مواجه هستیم، بیشتر قابل مشاهده است.
دبیر كمیته گردشگری شهرداری اصفهان درباره نقش تأثیر‌گذار جاری بودن رودخانه زاینده رود بر توسعه گردشگری در اصفهان می‌گوید: بهترین تبلور جاذبه‌های گردشگری اصفهان، رودخانه زاینده رود است و افزونه‌های تاریخی آن همان پل‌های تاریخی است كه بر بستر رودخانه بنا شده است. اكنون یك بخش از جاذبه‌های گردشگری اصفهان كه به‌عنوان رگ حیاتی شناخته می‌شود، خشك شده است و این مسأله جایگاه اصلی حوزه گردشگری اصفهان را از بین می‌برد. محمد ایزدخواستی بیان می‌كند: چنین اتفاقی كه برای رودخانه زاینده رود افتاده، باعث شده است تا گذشته از كاهش نگاه هویتی آن، بخش درآمد‌زایی گردشگری رودخانه زاینده رود كه ارزش بیشتری نسبت به باغداری در بالا دست دارد، از بین برود و تمام این موارد باعث شده است تا به بخش گردشگری لطمه وارد شود.
تأثیر حیات باغ‌های بالادست بر مرگ زاینده رود
وی در ادامه می‌گوید: زاینده رود یكی از اسطوره‌های اصفهان است. ما معتقدیم با استفاده از نگرش مدیریت گردشگری می‌شود آب را به رودخانه زاینده رود برگرداند. اگر دولت سیاستگذاری دقیقی در سطح كلان داشته باشد و در برخورد با كسانی كه آب را به بالا دست پمپاژ می‌كنند تا درختان باغی پرورش دهند، آن هم در زمین‌هایی كه در طول تاریخ هیچ زمانی باغ نبوده و چنین استفاده‌ای از آن نمی‌شده است، آب از بستر زاینده رود نمی‌رود.
ایزدخواستی تأكید می‌كند: بی شك یكی از مواردی كه گردشگر را به اصفهان می‌كشاند، بازگرداندن آب به بستر زاینده رود است. نكته دیگر این است كه با حذف زاینده رود، تغییرات اقلیمی و ژئوتكنیك صورت می‌گیرد. عمر پل‌ها نیز با حذف آب از بستر رودخانه كم شده است.
ایزدخواستی بر این باور است كه ترك‌هایی كه روی بدنه پل‌های قدیمی ایجاد شده، به دلیل فعالیت مته‌های حفاری مترو نیست، بلكه به دلیل خشكی پایه‌های پل است كه همیشه در آب بوده و اكنون با خشكی رودخانه ترك برداشته است. وی كاهش جذب گردشگر به اصفهان، تغییرات اقلیمی حوزه زاینده رود، تخریب پایه پل‌های قدیمی و تغییر مسیر پرندگان مهاجر كه در گذشته از سمت حوزه زاینده رود بوده است را از پیامد‌های مدیریت غیر‌اصولی این حوزه می‌داند.
شاید به نظر بسیاری از كارشناسان كشاورزی جریان داشتن زاینده رود در نیمه نخست فروردین ارزش اقتصادی نداشته باشد، ولی قطعاً از دید كارشناسان گردشگری حائز اهمیت فراوانی است كه نباید نادیده گرفته شود.
جذب گردشگر
دبیر كمیته گردشگری شهرداری اصفهان می‌گوید: طبق آماری كه در تصاویر ابنیه گردشگری مختلف در اصفهان به دست آمده است، بیشترین آرا را ابنیه‌ای به دست آورد كه با بستر طبیعی ارتباط داشتند. در این میان، مدرسه چهارباغ به دلیل نزدیكی به خیابان چهارباغ و درختان قدیمی این خیابان و سی و سه پل به دلیل ساخته شدن در بستر زاینده رود در جذب گردشگر بیشترین تأثیر را در جذب گردشگر به خود اختصاص داده است. این پل‌ها بدون جریان رودخانه مفهوم واقعی خود را از دست می‌دهند. برای جذب و حفظ گردشگر لازم است، جریان آب در رودخانه حفظ شود.
