بیماری های قلبی عروقی اولین عامل مرگ و میر ایرانیان
جمعیت سالمندان ایران به سرعت در حال افزایش است به طوری که در حال حاضر بیش از ۵ میلیون نفر از ایرانیان در سنین سالمندی به سر میبرند که بالغ بر ۷.۲۶ درصد از جمعیت کشور را تشکیل میدهند.
به گزارش اصفهان شرق، با ورود به دوران سالمندی با شیوع بیشتر بیماریهای قلبی عروقی به خصوص انفارکتوس قلبی، stroke ، افزایش فشارخون مجرد سیستولی (isolated systolic hypertensio، افت فشارخون ارتوستاتیک، تنگی ناشی از کلسیفیه شدن دریچه آئورت، حملات سنکوپ ناشی از آریتمیهای قلبی مانند سندرم سینوس بیمار (Sick Sinus Syndrome)، وقفه کامل قلبی (complete heart block) و فیبریلاسیون دهلیزی مواجه میشویم.
تغییرات قلبی عروقی در سالمندان بر کیفیت زندگی و طول عمر آنها تاثیر نامطلوب میگذارد.
تغییرات فیزیولوژیک و ساختمانی سیستم قلب و عروق در سالمندی عبارتند از ضخیمتر شدن دیواره رگها، کاهش توان استراحت (relaxation) در زمان دیاستول، عدم توانایی افزایش برونده قلبی به صورت مؤثر در زمان انجام فعالیت، پاسخدهی کمتر عضله قلب به تحریکات سیستم سمپاتیک و آدرنالین، عدم توانایی برقرار نگهداشتن فشارخون در هنگام برخاستن میباشند.
بیماری عروق کرونر شایعترین علت مرگ در سالمندان است؛ با این حال آریتمیهای قلبی و بیماریهای دریچهای قلب نیز در این سنین اهمیت ویژهای دارد.
تشخیص این اختلالات در سالمندان توجه ویژهای را میطلبد؛ زیرا ممکن است همراه شدن تغییرات ساختمانی فیزیولوژیک ناشی از افزایش سن با بیماری قلبی عروقی، بروز علائم کلاسیک بیماری را با تغییر شکل مواجه کند و منجر به تاخیر در درمان این بیماران شود.
بیماریهای قلب در راس علل مرگ هر دو گروه مردان و زنان قرار دارد و حمله قلبی به معنای مرگ سلولهای عضلانی قلب در اثر کاهش یا توقف جریان خون سرخرگهای قلب می باشد.
گرچه این موضوع غالباً در افراد بالای ۴۰ سال رخ میدهد اما می تواند در هر گروه سنی دیده شود؛ این بیماری در مردان شایعتر است، اما میزان بروز آن در خانمها نیز رو به افزایش گذاشته است.
سیستم های جسمی بدن انسان با افزایش سن تغییر می کند و یکی از اندامی که با افزایش سن در عملکرد دچار اختلال می شود، قلب و عروق بدن است.
متخصص قلب و عروق و قائم مقام رییس دانشگاه علوم پزشکی اصفهان در گفتگو با خبرنگار ایمنا درباره آسیب های «قلب» این عضو حیاتی بدن در دوره سالمندی می گوید: بیماری های قلبی و عروقی در ایران و اکثر کشورهای جهان شایع ترین عامل مرگ و میر افراد به شمار می رود.
دکتر حمید صانعی می افزاید: سال گذشته سرشماری نفوس و مسکن در کشور انجام شد که متأسفانه در لا به لای هیاهوی انتخاباتی مردم به آسانی از اطلاعات گرانبهای مربوط به آن عبور کردند.
وی ادامه می دهد: در این سرشماری جمعیت کشور ایران ۸۱ میلیون و ۳۰۰ هزار نفر برآورد شد و بیماری های قلبی عروقی اولین عامل مرگ و میر و بعد سرطان ها و تصادفات در صدر عوامل مرگ و میر ایرانیان شناخته شدند.
عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی با اشاره به اینکه بر اساس سرشماری سال گذشته، ۴۴۰ در هر ۱۰۰ هزار آمار مرگ و میر کشورمان بوده است، خاطرنشان می کند: خوشبختانه مرگ و میر در تمام رده های سنی کاهش پیدا کرده و نرخ امید به زندگی در خانم ها ۷۸ سال و در آقایان ۷۳ سال بوده است.
وی یادآور می شود: بر اساس این آمار یک چهارم کل آمار مرگ و میر از هر ۴ مرگ، به دلیل بیماری های قلبی بوده است که حدود ۹۰ هزار مرگ می شود ضمن اینکه متأسفانه آمار سکته های قلبی در ایران رو به افزایش است.
دکتر صانعی معتقد است برای بسیاری از ریز فاکتورها نمی توان اقدامی انجام داد، چرا که برخی از بیماری ها در آقایان و برخی در خانم ها شیوع بیشتری دارد، ضمن اینکه «ژن» هم در ایجاد برخی از بیماری ها دخیل است اما فشار خون، دیابت، چاقی، کلسترول بالا، آلودگی هوا، عدم تحرک، افسردگی را که اثرات آن در کاهش بیماری های قلبی و عروقی بسیار محسوس است، می توان کنترل کرد.
وی تاکید می کند: با توجه به اینکه با اصلاح این موارد می توان آمار مرگ و میر را کاهش داد، اظهار می کند: مردم باید به این باور برسند که باید خودمراقبتی را افزایش دهند.
افراد چاق و سیگاری بیشتر در معرض بیماری های قلبی و عروقی هستند
در سنین بالا فشار خون، بیماری های ویروسی، کم کاری تیروئید، مصرف سیگار و سایر بیماری ها باعث بزرگی و نارسایی قلب می شوند اما شایع ترین علت نارسایی قلب در سنین بالا گرفتاری عروق کرونر است با تنگ شدن و انسداد رگ های عروق کرونر قسمتی از عضله قلب کارآیی خود را از دست می دهد.
قائم مقام رییس دانشگاه علوم پزشکی اصفهان با اشاره به اینکه بیماری های قلبی و عروقی با درد همراه هستند، می گوید: در دیابت ممکن است بیماری های قلبی و عروقی با علایم آنچنانی همراه نباشد ولی در افراد عادی بیماری های قلبی و عروقی با ضعف و بی حالی، تپش قلب، نفس تنگی، تعریق، رنگ پریدگی و نامنظمی ضربان قلب، سنکوپ، افت فشار خون می تواند خود را نشان دهد که هر کدام از این علایم را افراد باید جدی بگیرند و در صورت داشتن این علایم به پزشک مراجعه کنند.
وی ادامه می دهد: افردی که سیگار می کشند، چاق هستند و سابقه بیماری های قلبی و عروقی در افراد فامیل آنها زیاد بوده است باید بیشتر مراقب باشند چون یبیشتر در معرض بیماری های قلبی و عروقی هستند.
دکتر صانعی اضافه می کند: افراد چنانچه دردهای مورد اشاره را احساس کردند با قراردادن قرص زیرزبانی و در عین حال تماس با اورژانس باید اقدام کنند و البته قرص های آسپرین و زیر زبانی را همه باید در منزل خود موجود داشته باشند.
وی با بیان اینکه دردهای قلبی معمولاً محدود به نقطه به خصوصی در بدن نیست بلکه به صورت احساس سنگینی و خفقان و احساس فشار در کل قفسه صدری است، تصریح می کند: به طور معمول دردهای گوارشی مثل مری و کیسه صفرا با دردهای قلبی اشتباه گرفته می شود.
پژوهشگران علوم پزشکی اعلام کردند که ورزش کردن در دوران میانسالی و پیری بر عملکرد قلب و عروق موثر است و میتواند از ابتلا به بیماریهای قلبی و عروقی پیشگیری کند.
محققان افزودند: حتی تحرک متعادل نظیر تمیز کردن خانه و کشاورزی در حیات خانه یا پیاده روی همگی به طور محسوسی در کاهش میانگین ابتلا به بیماری های قلبی سهیم است. این محققان تاکید کردند که ورزش کردن منظم از افزایش خطر ابتلای سالمندان به بیماریهای قلبی نیز پیشگیری می کند.
پژوهشگران می گویند مطالعات حاکی از این است که پیاده روی تند و دوچرخه سواری حتی درخانه و محیط کار می تواند برای میانسالان مفید باشد و داشتن فعالیت بدنی برای یک دهه و یا بیشتر در طول زندگی میتواند به سلامت قلب میانسالان کمک کند.
با توجه به تحقیقات جدید منتشر شده، فعالیتهای روزمره، مانند پیاده روی تند، دوچرخه سواری و یا حتی انجام کارهای خانه یا باغبانی می تواند بسیار مفید باشد.
تنها ورزش شدید مطرح نیست بلکه ورزش معمول هم برای افراد به ویژه افراد مسنتر می تواند کمک کننده به سلامت بدن باشد
ایمنا