سیدمجید کریمی/ یکی از مسائلی که در جای جای زندگی روزمره می شنویم مساله چشم خوردن است، تا یکی بلایی بر سرش می آید معمولا می اندازد گردن چشم، که آقا ما چشم خوردیم.

ولی یک سوال اینجا مطرح است؟ اصلا چشم خوردن حق است؟
آیا چشم زخم خرافات نیست؟
چشم زخم با عدل خدا جور در می آید؟
چه کنیم اصلا چشم نخوریم؟

آیا این مساله مورد تایید اهل بیت است؟
در روایات آمده که پیامبر(صلی الله علیه وآله) برای رفع چشم زخم برای امام حسن و امام حسین دعایی نوشته است و پیامبر می‌فرماید که حضرت ابراهیم برای حضرت اسماعیل نیز همین تعویذ برای دفع شر چشم را نوشته است. در نهج‌البلاغه آمده است که «العین حق والرقی حق» چشم زخم حق است و توسل به دعا برای دفع آن نیز حق است.

آیا تا به حال از تاثیر سحر و چشم استفاده شده؟
در داستان سحر جادوگران مصری و مبارزه ایشان با حضرت موسی(علیه السلام) این نکته مورد تاکید قرار می‌گیرد که سحر می‌تواند در چشم و تصرف در آن باشد. از این رو نفوذ جادوی ساحران فرعونی در چشم بنی اسرائیل بوده که موجب وحشت ایشان می‌شود. به این معنا که شخص می‌تواند با اعمالی، در چشم شخص تصرف کند و تأثیرات آن را در جان و روحش ببیند. بنابراین با حرکت طناب‌ها و ریسمان‌ها در چشمان مردمان تصرف شده و در جان ایشان وحشت و ترس افکنده می‌شود. (اعراف آیه ۱۱۶)

ترس یعقوب از چشم شدن فرزندانش
قرآن در آیه ۶۷ سوره یوسف به امکان و حقانیت چشم زخم اشاره می‌کند. در این آیه حضرت یعقوب(علیه السلام) به فرزندان خویش فرمان می‌دهد که هنگام ورود به مصر از یک دروازه شهر وارد آن نشوند و از آن جایی که فرزندان ده‌گانه ایشان افرادی زیبا و تنومند و جوان بودند از ایشان می‌خواهد برای در امان ماندن از چشم زخم مردم مصر از دروازه‌های متعدد وارد شوند تا به چشم نیایند. (المیزان ج۱۱ ص۲۱۸) بنابراین می‌توان گفت که چشم زخم امری پذیرفته شده در بینش و نگرش قرآنی است.(مجمع‌البیان ج۵ و ۶ ص۳۸۰)

در حقیقت یعقوب(علیه السلام) از چشم زخم مصریان نسبت به فرزندانش دل نگران بود. هر چند که آن حضرت(علیه السلام) بر این نکته تأکید می‌ورزد که قدرت انسان‌های دارای چشم زخم به گونه‌ای است که او نمی‌تواند جلوی آن‌ها را بگیرد مگر آن که اراده الهی به این تعلق گیرد که چشم زخم مردم در ایشان اثر نگذارد.(یوسف/۶۷)

چه کنیم که چشم شوری نداشته باشیم و با نگاه کردن به دیگران آنها چشم نخورند:
از امام صادق(علیه السلام) روایت شده که فرمود است: اگر کسی از شما چیزی از برادرش او را متعجب ساخت سه بار بگویید: ماشاء‌الله لا حول و لا قوة الا بالله العلی العظیم. در برخی روایات گفته می‌شود که تکبیر بگویید تا تأثیر چشم زخم از بین برود.

چند نوع چشم زدن داریم؟
ما سه نوع چشم زدن داریم: ۱ . چشم زدن عمدی ۲٫ چشم زدن سهوی ۳٫ چشم ناز

چشم زدن عمدی: آن است که شما با نگاه کردن به کسی جملاتی بگویی که دال بر خوشبختی کسی باشد، یا شانس بسیارش در دستیابی به هدفی و .. و یا کسی را عمدا در چشم مردم قرار دادن.
مثلا یکی داشت رد میشد به دوستت بگویی ماشینش رو ببین”

چشم زدن سهوی: آن است که ناخواسته خصلت کسی در چشم تو بزرگ شود و تو واژه ای بگویی ولی از ته دل قصد چشم زدن نداری و اگر همان لحظه بگویند که با این کار چشم میخورد دست از آن حالت بر میداری

چشم ناز: چشم ناز را معمولا برای نزدیکان به کار میبرند، در این حالت ممکن است مادری فرزندش را چشم کند، یا همسری همسرش را.
مثلا از یکی از اخلاق های خوب پسرش تعریف کند و یا از چهره اش تعریف کند …

چند کار مهم برای اینکه از چشم زخم در امان باشیم

۱) خواندن چهار آیه اول سوره انعام بعد از نماز صبح که اثر چشم ها را از بین می برد و از هر جهت فرشتگان الهی برای مراقبت از فرد می آیند

۲) یکی از مهم‌ترین آیات که درباره چشم زخم بدان اشاره می‌شود آیه ۵۱ سوره قلم است که درباره پیامبر گرامی(صلی الله علیه وآله) آمده است.
آیه در این آیه آمده که کافران در تلاش بودند چشم زخمی به پیامبر(صلی الله علیه وآله) برسانند. آنان که از هر راهی تلاش می‌کردند تا آن حضرت را بکشند و یا دعوتش را به تعطیلی بکشانند از ساحران و جادوگران بهره گرفتند تا این کار را انجام دهند. از این رو خداوند می‌فرماید: و ان یکاد الذین کفروا لیزلقونک بابصارهم لما سمعواالذکر و یقولون انه لمجنون

نکته: خواندن و ان یکاد وقتی است که قرار است شما در جمعی حاضر شوید که ترس از چشم شدن دارید

۳) اسفند دود کردن، اسپند دود کردن موجب می شود که شیطان و نیروهای شیطانی جای خود را به فرشتگان الهی بدهند و آثار باقی مانده از چشم که قرار بود اثر کند از بین برود.
اسفند دود کردن مبنای روایی ندارد ولی کاریست که علما و مردم صالح آن را انجام می دادند و همین امر موجب شده تا شیطان از این کار فراری باشد و نمادی باشد برای رهایی از شیطان که همین امر موجب شده قدرتی در اسفند قرار بگیرد.

۴) در معرض دید نبودن، که متاسفانه روی این یکی خیلی حرف داریم، امروزه مردم همه کار می کنند تا در دید مردم باشند، جوری لباس می پوشند که مردم همه به آنها نگاه کنند، به خاطر همین است که لباس شهرت حرام است، چون چشم همه به شماست و در میان این چشم ها ممکن است چشمی باشد که شما را سحر کند.