به گزارش اصفهان شرق،  سکته مغزی اختلال خون رسانی به قسمتی از بافت مغز که ناشی از انسداد رگ های مغزی به وسیله یک لخته خون یا پارگی یکی از عروق تغذیه کننده آن باشد گفته می شود. به عبارت دیگر اگر خونرسانی به قسمتی از مغز دچار اختلال شده یا متوقف گردد، آن قسمت از مغز دیگر نمی تواند عملکرد طبیعی خود را داشته باشد.
حدود نیمی از تمام موارد سکته‌های مغزی بر اثر بسته شدن یک شریان مغزی با یک لخته خون که به آن اصطلاحاً ترومبوز مغزی گفته می‌شود ایجاد می‌گردد. دیگر عوامل عمده سکته مغزی را آمبولی مغزی و خونریزی مغزی تشکیل می‌دهند.
آمبولی مغزی وقتی رخ می‌دهد که تکه‌ای از یک لخته خون که در جای دیگر بدن مثل قلب یا رگ اصلیگردن ساخته شده، خود را از طریق جریان خون به یکی از شریان‌های خون‌رسان مغز برساند و در آنجا گیر کند
حدود یک چهارم از سکته‌های مغزی بر اثر آمبولی مغزی بروز می‌کنند. خونریزی مغزی باعث حدود ۲۰٪ سکته‌های مغزی می‌باشد بر اثر پاره شدن یکی از شریان‌های مغز ایجاد می‌شود. در این موارد خون بر روی بافت‌های اطراف آن ریخته می‌شود.
معمولا قبل از بروز سکته مغزی، علائم هشداردهنده ای وجود نداشته و یا اینکه علائم بسیار جزئی هستند. بعد از بروز سکته بیمار باید فورا در بیمارستان بستری شود تا از بروز صدمات دائمی به مغز جلوگیری شود.
این در حالی است که آمارها از شیوع بالای سکته مغزی در ایران نسبت به جهان خبر می دهند، به گونه ای که افراد در ایران 10 سال زودتر از سایر کشورها به سکته مغزی مبتلا می شوند. همچنین کم تحرکی، مصرف بی رویه نمک و چربی، چاقی، استعمال دخانیات و رژیم نامناسب غذایی و سبک غلط زندگی عوامل مهمی در بروز سکته مغزی هستند.
در خصوص سکته مغزی پیشگیری و درمان آن با “دکتر محمد سعادت‌نیا، متخصص مغز و اعصاب و عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان” گفتگویی داشتیم که مشروح آن را در ادامه می خوانید:
میزان شیوع سکته مغزی در ایران چگونه است؟
بر اساس مطالعات صورت گرفته، بروز سکته مغزی در ایران بالا است. در واقع سکته مغزی در کشورهایی که آب و هوای سرد دارند شایع تر است، اما در ایران با وجود اینکه آبو هوای سرد نداریم آمار سکته مغزی زیاد است و علت ان این است که افراد فاکتورهای بروز سکته مغزی را رعایت نمی کنند.
همچنین سن سکته مغزی در ایران در مقایسه با کشورهای دیگر پایین تر است. این در حالی است که سکته مغزی در میان زنان و مردان وجود دارد، به گونه ای که شیوع آن در مردان بیشتر است اما میزان مرگ و میر ناشی از سکته مغزی در زنان زیادتر است.
علت شیوع بیشتر سکته مغزی در میان مردان این است که ریز فاکتورهای  سکته مغزی در میان مردان به ویژه در کشور ایران بیشتر و کنترل فاکتورهای خطر در آنها کمتر است.  به لحاظ نژادی در افرادی که رنگ پوست آنها تیره است و همچنین در میان سیاه پوستان و ساکنان شرق آسیا میزان سکته مغزی بیشتر است.
فاکتورهای سکته مغزی در ایران به خوبی کنترل نمی شود. یکی از این عوامل عدم تحرک است که به دلیل زندگی ماشینی در همه کشورهای جهان بیشتر شده است. همچنین سبک غلط و رژیم غذایی نادرست زندگی از فاکتورهای دیگر است که شامل خوردن غذاهای چرب و فست فودها می باشد.
علائم سکته مغزی چیست؟
سکته مغزی نوعی بیماری است که در هنگام انجام فعالیت های روزانه فرد به صورت حاد و ناگهانی آغاز می شود و علائم  عصبی در او ایجاد می شود. نشانه های اولیه سکته مغزی شامل اختلال در صحبت کردن، سنگینی زبان، اختلال در بینایی به ویژه بینایییک چشم، سردردهای ناگهانی و شدید و اختلال  ناگهانی سطح هوشیاری می باشد همچنین میگرن به عنوان یک سر درد مزمن، ریز فاتور ضعیف سکته مغزی است.
اختلالات حرکتی سکته مغزی شامل ضعف ناگهانی دست و پا، عضلات صورت و سرگیجه ناگهانی است. این درحالی است که سرگیجه به تنهایی نشانه سکته مغزی نیست و در صورتی که با علائم دیگر همراه باشد از بروز سکته مغزی خبر می دهد.
برای مثال سرگیجه همراه با دوبینی و سرگیجه همراه با اختلال در صحبت کردن از نشانه های سکته مغزی است. همچنین گاهی اوقات سکته مغزی در خواب رخ می دهد، به گونه ای که هنگام شب بیمار سلامت است و صبح هنگام با اختلال در تکلم مواجه است.
در صورت بروز علائم سکته مغزی، چه اقداماتی باید انجام شود؟
نکته مهم این است که افراد هر علامت کوچک  مانند اختلالا در صحبت کردن را مهم تلقی کنند، زیرا ممکن است با گذشت چند ساعت علائم وخیم تر شده و به سکته بزرگ تبدیل شود. درمان سریع سکته مغزی از دیگر موارد مهم است، زیرا هر یک دقیقه که از زمان سکته مغزی و شروع علائم بگذرد حدود دو میلیون سلول های مغزی از بین می رود و مشکل عمده این است که به بیماران دیر به مراکز درمانی مراجعه می کنند.
گاهی اوقات اورژانس در دسترس نیست و به دلیلاهمیت بالای شروع درمان باید همراهان بیمار را به بیمارستان انتقال دهند.

اما به دلیل اینکه در برخی موارد ممکن است بیمار به احیاء اولیه نیاز داشته باشد، تماس گرفتن با اورژانس و انتقال بیمار به مرکز درمان سکته مغزی تا حدود 30 درصد در برطرف کردن علائم موثر است.
فشار خون و دیابت تا چه میزان در بروز سکته مغزی موثر است؟
فشار خون، شایع ترین فاکتور خطرساز سکته های مغزی است. بنابراین کنترل و درمان فشار خون از سکته مغزی پیشگیری می کند. همچنین اختلالات ریتم قلب و پس از آن اختلالات دریچه ای و قدرت ضربانی قلب از ریزفاکتورهای مهم بوده در سکته مغزی بسیار اهمیت دارد. فشار خون خطر سکته مغز را تا 4 برابر، اختلالات ریتم قلب 5 برابر، دیابت 2 برابر افزایش می دهد.
همچنین بیماری های قلبی عروقی نیز در ابتلا به سکته مغزی موثر است. سیگار کشیدن نیز خطر سکته مغزی را تا میزان دو برابر افزایش می دهند و عروق بزرگ مغزی را درگیر می کند که خطر آن بیشتر است. بررسی های صورت گرفته نشان می دهد که “تریاک” نیز به عنوان عامل خطر تلقی می شود.
دیابت بیشتر بر روی عروق قلب تاثیر می گذارد، اما در بروز سکته مغزی نیز موثر است، به گونه ای که حدود 1.5 تا 2 برابر خطر سکته را افزایش می دهد. افسردگی ریزفاکتور قوی محسوب نمی شود،اما در ابتلا به سکته مغزی تاثیرگذار است. زیرا بر روی روش زندگی تاثیر گذاشته و زمینه ابتلا به سکته مغزی را فراهم می کند.

انتهای پیام/ایمنا