به گزارش اصفهان شرق، همان گونه که می دانید مصرف آنتی بیوتیک ها که اغلباً خود سرانه مصرف می شوند بسیار بالا رفته است و این یکی از زنگ های خطر در بحث درمانی برای مردم ماست.

با توجه به این از یک طرف تجویز منطقی دارو باید از سوی سیستم و کادر درمانی اصلاح و بازنگری شود، از طرفی هم خود ما هستیم که باید دست از مصرف خود سرانه دارو به علل مختلف اعم از نپرداختن حق ویزیت پزشک، جواب گرفتن در اثر مصرف همین دارد در بیماری قبلی و چنین مواردی برداریم چرا که درمان نمی شویم و هم هزینه بیشتری را باید پرداخت کنیم.

توجه به اینکه شناخت اهمیّت مصرف به جا و نابجای آنتی بیوتیک ها، به سلامتی افراد کمک بسیاری می کند، امروز گفتگویی را با دکتر کامیار مصطفوی زاده متخصص بیماری های عفونی، عضو هیئت علمی و رئیس مرکز تحقیقات عفونت های بیمارستانی دانشکده پزشکی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان درباره مصرف آنتی بیوتیک ها که یکی از معضلات جامعه امروز است، انجام داده ایم که در ادامه می خوانید:

با توجه به عدم بارندگی در اصفهان، شاهد گسترش ویروس های فصلی و سرماخوردگی در خانواده ها هستیم، آیا هر نوع سرماخوردگی نیاز به مصرف آنتی بیوتیک دارد؟

جواب پرسش شما قطعاً خیر است. هر سرماخوردگی نیاز به آنتی بیوتیک ندارد، اما به هر حال هر سرماخوردگی ممکن است یک سری عوارض چرکی داشته باشد که درمان آنها نیاز به آنتی بیوتیک دارد و البته تشخیص آن به عهده پزشک خواهد بود.

به هر حال سرماخوردگی در این فصل زیاد است، طبیعتاً درصد قبل توجهی از مراجعه کنندگان به درمانگاه ها و مطب پزشکان دچار سرماخوردگی شده اند. در این فصل مصرف آنتی بیوتیک خیلی غیر عادی نیست، مهم این است که آنتی بیوتیک به جا مصرف شود و از مصرف بی رویه آن خودداری کنیم.

البته به هر حال سرانه مصرف آنتی بیوتیک در کشور ما نسبت به دیگر کشورها با جمعیت مشابه بسیار بیشتر است که مقداری از آن ریشه در فرهنگ ما دارد و شاید یکی از علت های آن این باشد که پزشکان حین طبابت این آموزش ها را به بیماران نداده اند.

چرا پزشکان مصرف آنتی بیوتیک ها را در نسخه های خود زیاد تجویز می کنند؟

بسیاری از پزشکان ممکن است در مقابل درخواست بیماران مبنی بر تجویز آنتی بیوتیک مقاومت نکنند زیرا بیمار عنوان می کند با مصرف آنتی بیوتیک سریع تر بهبود یافته است و اصرار به تجویز دوباره دارد. اصرار بیماران یکی از عوامل است، اما بیمار در تشخیص بیماری و داروهای درمان آن باید به پزشک خود اعتماد کند و صرفاً چیزی که برایش تجویز می شود مصرف کند.

آنتی بیوتک ها را به راحتی می توان از داروخانه ها دریافت کرد؟

خیر، اینطور نیست، اما ممکن است برخی اوقات در داروخانه ای ممکن است در موارد آشنا این اتفاق رخ دهد.

مصرف خودسرانه آنتی بیوتیک و بدون قانون چه عوارضی می تواند برای فرد ایجاد کند؟

اولین و مهمترین عارضه ای که تمام دنیا متوجه آن شده است، مقاومت آنتی بیوتیکی است؛ وقتی مصرف آنتی بیوتیک بی رویه باشد، سلاحی که بر علیه میکروب ها داریم بی خاصیت می شود. یادمان نرود آنتی بیوتیک ها بیش از سایر داروها ایجاد حساسیت می کند.

 ترکیب آنتی بیوتیک ها از چه چیزی است؟

لغت آنتی بیوتیک به معنای ضد حیات است، البته ضد حیات میکروب ها. بنابراین این دارو میکروب را به روش های مختلف نابود می کند و از مکانیسم های مختلف استفاده می کند و نهایتاً تأثیر آن از بین بردن میکروب است، با مصرف آنتی بیوتیک کم کم میکروب ها نسبت به آن مقاوم می شود.

هر چه میزان مصرف بالا می رود میزان مقاومت هم افزایش پیدا می کند که باعث ایجاد یک زنجیره معیوب می شود یعنی منِ پزشک چون می دانم مقاومت ها بالا رفته است سعی می کنم از آنتی بیوتیک های جدیدتر استفاده کنم که این آنتی بیوتیک های جدیدتر مقاومت بیشتر به همراه دارد.

این سیکل معیوب به همین صورت ادامه پیدا می کند تا برسیم به وضعیتی که الآن تمام دنیا با آن مواجه شده اند که آن مقاومت آنتی بیوتیکی است.

بیمارانی که برای درمان آن ها آنتی بیوتیک تجویز می شود، چه نکاتی را باید در مصرف این دارو رعایت کنند؟ 

مهم ترین نکته در مصرف آنتی بیوتیک ها این است که این دارو را باید به صورت کامل، بین 7 تا 10 روز مصرف کنند. اما متأسفانه بسیاری از بیماران پس از چند روز مصرف، وقتی احساس بهبودی می کنند، از ادامه درمان خود داری و بقیه دارو را مصرف نمی کنند که ممکن است باعث مقاومت آنتی بیوتیکی شود، بنابراین توصیه مهم ما این است که بیماران باید حتماً دوره درمان را کامل کنند.

چرا در یک بیماری با مراجعه به چندین پزشک بیماری تشخیص داده نمی شود و آنتی بیوتیک تجویز می کنند؟

با بروز یک بیماری ما باید تحت نظر یک پزشک قرار بگیریم، چرا که هیچ پزشکی نمی تواند ادعا کند که در جلسه اول می تواند تشخیص نهایی داشته باشد. مراجعه متعدد به پزشکان مختلف تنها روند تشخیص را به تعویق می اندازد. پزشک با تجویز دارو و مشاهده نتایج به تشخیص بیماری و درمان می رسد.

نکته دیگر رعایت طول درمان است. بعضی بیماران تصور می کنند باید علائم بهبودی را در چند روز اول ببینند؛ در صورتی که این گونه نیست و بسیاری از درمان ها ممکن است زمانبر باشد تا نتیجه کامل دیده شود.

مهم ترین عارضه مصرف آنتی بیوتیک ها چیست؟

مصرف مداوم آنتی بیوتیک ها جز مقاومت نتیجه ای ندارد. افرادی که به صورت خود سرانه داروهای آنتی بیوتیک مصرف می کنند بهتر است با پافشاری در این امر موجب مقاوم سازی بدنشان در برابر این داروها نشوند چون در این صورت این داروها دیگر تأثیری روی بدنشان نمی توانند بگذارند و باید به سراغ آنتی بیوتیک های گران تر بروند.

در هنگام تداخل مصرف داروها برای درمان چند بیماری، مصرف آنتی بیوتیک ضرری ندارد؟

این اطلاعات معمولاً در بروشور داروها وجود دارد، در بعضی موارد تداخل دارویی خیلی مهم نیست ولی در مواردی تداخلات دارویی می توانند عوارض شدیدی داشته باشند و معمولاً آن دسته از داروها که عوارض شدید دارند را پزشکان یاد آور می شوند.

بسیاری از آنتی بیوتیک ها تداخل مهمی با سایر داروها ندارند مگر برخی آنتی بیوتیک های خاص که به عنوان مثال برای درمان سِل توصیه می شود که خود پزشکان به بیماران گوشزد می کنند.

توصیه های کاربردی و یاد آوری های مهمی که برای خانواده ها دارید بفرمایید.

توصیه مهم ما این است که افراد از مصرف خود سرانه آنتی بیوتیک ها پرهیز کنند. ممکن است یک بیمار دچار سرماخوردگی بارها و بارها به پزشک مراجعه کند و یک نوع آنتی بیوتیک تجویز شود، اما ممکن است علت ها متفاوت است.

مصرف نابجا و کوتاه کردن دوره درمان یکی از عوامل مهم مقاومت های آنتی بیوتیک ها است و افراد باید به این مسئله مهم توجه داشته باشند. در زمان مصرف آنتی بیوتیک ها بحث تداخلات دارویی را خصوصاً بیماران قلبی و عروق مد نظر داشته باشند و بروشور دارو را به دقت مطالعه کنند.

آنتی بیوتیک ها بیش از سایر داروها ایجاد حساسیت می کند، اگر دارویی را قبلاً مصرف کردند و به آن حساسیت داشتند که معمولاً به صورت خارش بدن است در زمان دریافت نسخه مجدد این نکته را به پزشک خود اطلاع دهند.

انتهای پیام/ صدای سلامت