آنچه دیابتی ها باید بدانند
پیشرفت آب مروارید، قدم به قدم با دیابت/ دیابتی ها از تست اندازه گیری هموگلوبین غافل نشوند
دکتر مرتضوی می گوید: بیمارى دیابت روى چشم و بینایى به شیوه های مختلف تأثیر مى گذارد. دیابت از طرفی موجب بروز و پیشرفت کدورت عدسی چشم می شود که به نام کاتاراکت (آب مروارید) خوانده می شود و از طرف دیگر با صدمه به پرده شبکیه و عروق خونی ته چشم موجب تخریب و در نتیجه کاهش بینایی می شود.
به گزارش اصفهان شرق، بیشتر افراد گرفتار بیماری دیابت می دانند که قند بالا می تواند در دراز مدت، یک عامل تهدید کننده جدی برای چشم باشد، اما بسیاری از این افراد نمی دانند که دیابت یکی از چهار علت اصلی نابینایی در دنیاست.
دیابت می‌تواند باعث بروز آب مروارید، آب سیاه و خونریزی های عروقی در چشم شود. به عبارتی قند بالا به مختل شدن عملکرد سلول های بدن منجر می شود و در درازمدت در چشم ایجاد خونریزی می کند و به دنبال آسیب دیدگی عروق شبکیه چشم، دید فرد دچار اختلالات جدی می شود.
دیابت به راحتی می‌تواند باعث بروز بیماری های مختلف چشمی و حتی خونریزی های عروق چشم شده، کم بینایی و نابینایی را برای فرد مبتلا به ارمغان بیاورد. پس به نظر می رسد برای پیشگیری از عوارض جبران ناپذیر دیابت باید به فکر چاره بود و اقدامات مناسبی را در پیش گرفت.
بر اساس تحقیقات انجام شده بیماری دیابت عامل اصلی بسیاری از بیماری های چشمی است و همچنین شایع ترین علت نابینایی در سنین زیر 60 سال است. میزان شدت آسیب های ناشی از این بیماری با مدت زمان ابتلا به این بیماری، سن بیمار، میزان کنترل قند خون و ژنتیک فرد، رابطه دارد. کنترل دیابت در سال های ابتدایی ابتلا، مهمترین عامل جلوگیری از بروز ضایعات چشمی است.
این بیماری بیشتر اندام های بدن را تحت تأثیر قرار می‌دهد اما مهم ترین و شایع ترین این عوارض، خونریزی و آسیب به شبکیه چشم است که در موارد پیشرفته منجر به نابینایی فرد می‌شود.
با توجه به شیوع بالاى دیابت در جامعه و گرفتارى چشم به عنوان یکى از ارگان هاى هدف در این بیمارى، با دکتر سید علی اکبر مرتضوی جراح و متخصص بیماری های چشم فلوشیپ قرنیه و عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان به گفتگو نشستیم تا مخاطبان را از عوارض چشمى این بیمارى، نحوه مقابله و درمان هاى شایع آن تا حدى آگاه سازیم.
دیابت چگونه به چشم ها آسیب می زند؟
بیمارى دیابت روى چشم و بینایى به شیوه های مختلف تأثیر مى گذارد. دیابت از طرفی موجب بروز و پیشرفت کدورت عدسی چشم می شود که به نام کاتاراکت (آب مروارید) خوانده می شود و از طرف دیگر با صدمه به پرده شبکیه و عروق خونی ته چشم موجب تخریب و در نتیجه کاهش بینایی می شود که در مراحل پیشرفته ممکن است همراه با خونریزی در پرده شبکیه و زجاجیه و نیز ورم ناحیه ماکولا باشد و دید بیمار را به طور جدی تهدید می کند.
روند آغاز آسیب دیابت بر چشم چگونه است؟
دیابت با تأثیر بر روی تغذیه عدسی و نیز تأثیر بر روی عروق خونی موجود در شبکیه که به نام رتینوپاتی نامیده می شود و همچنین ورم به ویژه در قسمت مرکزی شبکیه (ماکولا) صدمات کلی به چشم وارد می کند.
چه عواملى سبب تشدید اثرات دیابت در چشم مى شوند؟
از عوامل تشدید ضایعات دیابت در چشم می تواند به مدت زمان گرفتاری به این بیماری که هر چقدر مدت زمان ابتلا به دیابت بیشتر باشد، بروز ضایعات در چشم بیشتر است و نیز میزان بالا بودن قند خون اشاره کرد.
چگونه مى توان از بروز ضایعات چشمى در جریان دیابت جلوگیرى کرد؟
با کنترل قند خون به وسیله رژیم غذایی، ورزش منظم و مصرف دارو تحت نظر پزشک می توان از شدت و پیشرفت بیماری و در نتیجه عوارض آن کاست و طبعاً کنترل دراز مدت قند خون مؤثر است.
علاوه بر آن کنترل فشار خون، حفظ وزن مناسب بدن و پرهیز از استعمال دخانیات هم مى توانند به جلوگیرى از بروز عوارض چشمی دیابت کمک کنند.
چگونه مى توان به ضایعات چشمى در اثر دیابت پى برد؟
در مراحل پیشرفته کاهش دید ناشی از کاتاراکت (کدورت عدسی) و نیز صدمات پرده شبکیه اثرات دیابت خود را نشان می دهد. هر بیمار شناخته شده دیابتی اعم از دیابت جوانان و دیابت تیپ دو بایستی بر حسب زمان گرفتاری و میزان قند خون و نظر پزشک معالج به طور مرتب و دوره ای تحت معاینات چشم پزشکی قرار بگیرد تا بتوان قبل از بروز عارضه های وخیم اقدامات درمانی مناسب انجام داد.
بیماران دیابتی در چه زمانی معاینات چشمى انجام دهند؟
زمان معاینات در بیماران با توجه به زمینه های فوق متفاوت بوده است. نکته مهم پیگیری جدی بیمار و توجه به توصیه های پزشک معالج می باشد.
بیماران مبتلا به دیابت، علاوه بر اینکه نزد متخصص داخلی و غدد می روند، می بایست معاینات دوره ای چشم پزشکی را نیز انجام دهند. به طوری که بعد از سن بلوغ، حداقل سالی یکبار معاینه چشم پزشکی شوند و اگر دچار اختلال دید بودند، این فاصله زمانی به ۹، شش و سه ماه کاهش می یابد.
براى عوارض چشمى دیابت چه درمان هایى وجود دارد؟
برای درمان عوارض چشمی دیابت در مورد بروز کاتاراکت در زمانی که باعث کاهش بینایی شد و در نتیجه بیمار را محدود می سازد، اقدام جراحی و کار گذاری عدسی مصنوعی است و در مورد ضایعات ته چشمی اقداماتی نظیر لیزر شبکیه به منظور جلوگیری از پیشرفت ضایعات و نیز تزریق دارو داخل چشم برای جلوگیری از صدمات عروق خونی که موجب خونریزی می شوند و کاهش ورم ناحیه ماکولا است.
درمان جراحى در دیابت چیست؟
درمان جراحی علاوه بر مورد کاتاراکت در موارد پیشرفته که خونریزی داخل چشم اتفاق افتاده یا لایه های التهابی به وجود آمده که دید بیمار را شدیداً کاهش می دهد و زمینه ساز عوارض جدی تری می باشد اقدام جراحی و نیز ویتروکتومی عمیق صورت می گیرد.
چه توصیه هایی به بیماران دیابتی برای مراقبت از چشم ها دارید؟
کنترل قند خون که علاوه بر تست های معمولی میزان قند دیابت بایستی از تست اندازه گیری هموگلوبین A1C که میانگین قند خون سه ماهه را نشان می دهد که بهترین آزمایش کنترل قند خون برای افراد دیابتی است، استفاده کرد و با مراقبت های جدی و علمی که به صورت مرتب و تحت نظر پزشک معالج صورت می گیرد قند خون در محدوده قابل قبولی نگه داشته می شود.
در صورت بروز عارضه چشمی در همان ابتدای امر اقدامات لازم تشخیص و درمان صورت گیرد تا بتوان از عوارض وخیمی که ساختمان چشم و در نتیجه بینایی را از بین می برد جلوگیری کرد.
انتهای پیام/ صدای سلامت
