عاقد پیامبراسلام و حضرتخدیجه کیست؟
وی درباره فعالیت تجاری پیامبر(صلي الله عليه وآله) با حضرت خدیجه(سلام الله عليها) افزود: حضرت خدیجه(سلام الله عليها) زنی متحول و بسیار با فضیلت بودهاند، عدهای از تجار از طرف ایشان کالا برای خرید و فروش میبردند و در سود آن شریک میشدند. پیامبر(صلي الله عليه وآله) از طرف خدیجه(سلام الله عليها) اجیر نشدند، بلکه با ایشان مضاربه و مشارکت کردند یعنی کالا و ثروت از طرف حضرت خدیجه(سلام الله عليها) باشد و کار از سوی پیامبر(صلي الله عليه وآله).
به گزارش پایگاه تحلیلی خبری اصفهان شرق: مدیر سابق گروه معارف دانشگاه تهران با اشاره به اینکه حضرت ابوطالب خطبه ازدواج پیامبر(صلی الله علیه وآله) و خدیجه(سلام الله علیها) را خوانده است، گفت: وی خطبه جالبی را خواند که نشان میدهد ابوطالب موحد بوده و به رسالت پیامبر اعتقاد داشته است.
دهم ربیع الاول، سالروز ازدواج رسول اکرم(صلی الله علیه وآله) با حضرت خدیجه(سلام الله علیها) است، به همین مناسبت با ابوالفضل عابدینی مدیر سابق گروه معارف دانشگاه تهران گفتوگو کردیم، وی در ابتدا با اشاره به اینکه پیامبر اکرم(صلی الله علیه وآله) و حضرت خدیجه(سلام الله علیها) جد مشترک داشتند، ابراز داشت: وی دختر خویلد بن اسد بن عبدالعزی بن قصی، قصی جد چهارم حضرت خدیجه(سلام الله علیها) جد پیامبر(صلی الله علیه وآله) هم هست، حضرت خدیجه(سلام الله علیها) به عفت، پاکدامنی، زیبایی، ثروت و عقل و ذکاوت معروف بوده و به سیده قریش و طاهره شهرت داشت.
وی درباره فعالیت تجاری پیامبر(صلی الله علیه وآله) با حضرت خدیجه(سلام الله علیها) افزود: حضرت خدیجه(سلام الله علیها) زنی متحول و بسیار با فضیلت بودهاند، عدهای از تجار از طرف ایشان کالا برای خرید و فروش میبردند و در سود آن شریک میشدند. پیامبر(صلی الله علیه وآله) از طرف خدیجه(سلام الله علیها) اجیر نشدند، بلکه با ایشان مضاربه و مشارکت کردند یعنی کالا و ثروت از طرف حضرت خدیجه(سلام الله علیها) باشد و کار از سوی پیامبر(صلی الله علیه وآله).
عابدینی با تأکید بر اینکه حضرت خدیجه(سلام الله علیها) قبل از آن صداقت و امانت پیامبر(صلی الله علیه وآله) را شنیده بودند، اذعان داشت: حضرت(سلام الله علیها) به ابوطالب اطلاع میدهد که اگر ایشان راضی شود و حاضر باشد، میتوانم مانند گذشته بقیه کالا در اختیار ایشان هم بگذارم تا تجارت کنند، البته در سفر اول میسره غلام حضرت(سلام الله علیها) نیز همراه با پیامبر(صلی الله علیه وآله) عازم سفر شد. پیغمبر در این سفر سود زیادی را عائد حضرت خدیجه(سلام الله علیها) کرد.
*حضرت خدیجه(سلام الله علیها) از جایگاه پیامبر(صلی الله علیه وآله) قبل از ازدواج اطلاع داشت/ نقش عماریاسر در ازدواج رسول مهربانیها
وی ادامه داد: میسره اطلاعاتی را که از پیامبر(صلی الله علیه وآله) به دست آورده بود، در اختیار حضرت خدیجه(سلام الله علیها) قرار داد و گفت: ایشان آدم بسیار امانتداری هست و در خرید و فروش برخلاف دیگران که بسیار قسم میخورند، ایشان حقیقت را میگوید و قسم نمیخورد. همچنین خویلد پدر حضرت خدیجه(سلام الله علیها) شخص باسوادی بوده و با اطلاعاتی که از یهود و دیگران به دست آورده بود، میدانست در آن منطقه پیامبری ظهور خواهد کرد، البته در آن زمان یک یهودی نیز در مدینه حضور داشت و تمام زنان مکه را جمع کرده و به آنها گفته بود که آخرین پیامبر الهی از این مکان مبعوث خواهد شد و هر کس افتخار داشته باشد میتواند با ایشان ازدواج کند، حضرت خدیجه(سلام الله علیها) هم از این ماجراها با خبر شد.
مدیر سابق گروه معارف دانشگاه تهران با بیان اینکه حضرت خواستگاران زیادی داشت، افزود: حضرت (سلام الله علیها) در چند دیدار که با پیامبر(صلی الله علیه وآله) داشت، متوجه شد که ایشان در تجارتها سود زیادی میآورند و انسان خوب و پاکدامنی هم هستند، به همین دلیل از طریق عمار یاسر از ابوطالب درخواست میکند که من چون نمیخواهم با مردان تاجر سر و کله بزنم میخواهم در خانه بنشینم، یک انسان امانتداری را پیدا کردهام تا اموالم را به او بسپارم، پسر برادر شما همان کسی است که من دنبالش بودهام.
وی افزود: گرچه در فرهنگ جوامع آن روز و همچنین بعضی از جوامع امروزی خوب نیست، خانمها از آقایان خواستگاری کنند، ولی حضرت خدیجه(سلام الله علیها) سنت شکنی میکند، صرفاً به دلیل استفاده از وجود مقدس پیامبر اسلام(صلی الله علیه وآله)، چون ایشان پیشبینیها را شنیده بود و احتمال میداد که ایشان همان پیامبر باشند و هم به دلیل اینکه تمام مال و اموال خودشان را به ایشان بسپارد و خود در خانه بنشیند، درخواست ازدواج را خودش مطرح کرد.
*ابوطالب خطبه عقد را خواند/ ایمان ابوطالب در خطبه کاملاً آشکار است
عابدینی با تأکید بر اینکه خطبه ابوطالب برای ازدواج پیامبر و خدیجه نشانگر ایمان ابوطالب است، خاطرنشان کرد: حضرت ابوطالب بعد از طرح این موضوع در خانه و موافقت خواهران و برادران پیامبر(صلی الله علیه وآله) به طور رسمی به خواستگاری حضرت خدیجه(سلام الله علیها) رفته و خطبه جالبی را برای ایشان خواند که نشان میدهد ایشان موحد بوده و به رسالت پیامبر اکرم(صلی الله علیه وآله) از همان موقع با اطلاعات ضمنی که داشت معتقد بوده و به گونهای که از همان بچگی احترام میگذاشت.
وی در ادامه به متن خطبه ابوطالب اشاره کرد و گفت: مرحوم صدوق در کتاب «من لا یحضره الفقیه» و شیخ کلینى در کتاب «کافى»، خطبه عقدى را که به وسیله ابوطالب ایراد شده نقل کردهاند که متن آن طبق روایت شیخ صدوق(ره) این گونه است:
«الحمدلله الذى جعلنا من زرع ابراهیم وذریة اسماعیل، وجعل لنا بیتا محجوجا وحرما آمنا یجبى الیه ثمرات کل شىء، وجعلنا الحکام على الناس فى بلدنا الذى نحن فیه، ثم ان ابن اخى محمد بن عبدالله بن عبدالمطلب لا یوزن برجل من قریش الا رجح، ولا یقاس باحد منهم الا عظم عنه، وان کان فى المال قل، فان المال رزق حائل وظل زائل، وله فى خدیجه رغبة ولها فیه رغبة، والصداق ما سالتم عاجله وآجله، وله خطر عظیم وشان رفیع ولسان شافع جسیم»
سپاس خدای را که ما را از کشت و محصول ابراهیم و ذریه اسماعیل قرار داد و براى ما خانه مقدسى را که مقصود حاجیان است و حرم امنى است که میوه هر چیز به سوى آن گرد آید بنا فرمود و ما را در شهرى که هستیم حاکمان بر مردم قرار داد. سپس برادر زادهام محمد بن عبدالله بن عبدالمطلب مردى است که با هیچ یک از مردان قریش هم وزن نشود جز آنکه از او برتر است و به هیچ یک از آنها مقایسه نشود جز آنکه بر او افزون است و او اگر چه از نظر مالى کم مال است ولى مال پیوسته در حال دگرگونى و بىثباتى و همچون سایهاى رفتنى است و او نسبت به خدیجه راغب و خدیجه نیز به او مایل است و مهریه او را نیز هر چه نقدى و غیر نقدى بخواهید آماده است و محمد را داستانى بزرگ و شانى والا و شهرتى عظیم خواهد بود.
* سن حضرت خدیجه(سلام الله علیها) هنگام ازدواج چقدر بوده است؟
مدیر سابق گروه معارف دانشگاه تهران با بیان اینکه ازدواج پیامبر(صلی الله علیه وآله) با خدیجه(سلام الله علیها) پربرکتترین ازدواج تاریخ است، اظهار داشت: زیرا حاصل این ازدواج مولود پر خیر و برکت فاطمه زهرا(سلام الله علیها) است که گل سرسبد زنان عالم، همسر امیرالمومنین علی(علیه السلام) و مادر امامان معصوم به خصوص منجی عالم بشریت (عجل الله تعالی فرجه) است.
وی با اشاره به اختلاف میان تاریخنویسان درباره سن حضرت خدیجه(سلام الله علیها) هنگام ازدواج، ادامه داد: معروف این است که پیامبر(صلی الله علیه وآله) ۲۵ سالشان بوده و حضرت خدیجه ۴۰ سال، ولی این به نظر نمیتواند درست باشد؛ اولاً بعد از ازدواج پیامبر و حضرت خدیجه(سلام الله علیها) ایشان شش فرزند از پیامبر(صلی الله علیه وآله) به دنیا میآورند، چهار دختر و دو پسر که اگر ایشان ۴۰ ساله بودند به نظر مشکل و سخت میشود، آنچه که از منابع دیگر به دست میآید کمتر از ۴۰ سال است و نقلهای متفاوتی بین ۲۷، ۳۰ و ۳۲ وجود دارد، اما من معتقدم ایشان هم مانند پیامبر(صلی الله علیه وآله) ۲۵ سال داشتهاند.
*حضرت خدیجه(سلام الله علیها) قبل از ازدواج با پیامبر(صلی الله علیه وآله) ازدواج نکرده بود
عابدینی با بیان اینکه تاریخ نویسان سن حضرت خدیجه(سلام الله علیها) هنگام وفات را ۵۰ سال ذکر کردهاند(سال دهم بعثت)، بنابراین ایشان هنگام ازدواج ۲۵ سال داشته است، ابراز داشت: بعضی از تواریخ نوشتهاند که حضرت خدیجه(سلام الله علیها) قبل از ازدواج با پیامبر اسلام(صلی الله علیه وآله) ازدواج نکرده بود، این سخن در منابع متعددی آمده مثل یعقوبی، در یعقوبی آمده که «وکانت خدیجة امراة باکرة» هنگامی که خدیجه با پیامبر(صلی الله علیه وآله) ازدواج کردند باکره بود و ازدواج نکرده بود، بعضی نیز میگویند که ایشان قبل از پیامبر(صلی الله علیه وآله) دو بار ازدواج کرده بود، اینها جزء نقلهای مهم است.
وی افزود: اما جعفر مرتضی عاملی نویسنده کتاب «بنات النبی ام ربائبه» (دختران یا دختر خواندههای پیامبر(صلی الله علیه وآله)) که خودم آن را ترجمه کردهام، معتقدند که حضرت خدیجه(سلام الله علیها) قبل از ازدواج با پیامبر(صلی الله علیه وآله) ازدواج نکرده بود، این کتاب به عنوان کتاب سال، برنده جوایزی شده است.