اصفهان شرق/ امیر حسین نوروزی شاهتوری

در مباحث گذشته به تاثير نفت بر اقتصاد كشورهاي خاورميانه و نيز جمهوري اسلامي پرداختيم و نيز لزوم تاكيدبر اقتصاد مقاومتي را به طور سطحي مورد بررسي قرار داديم.
اكنون ميخواهيم به اين موضوع بپردازيم كه جمهوري اسلامي ايران با وجود منابع سرشار انرژي(چهارمين كشور دارنده نفت و دومين كشور دارنده گاز)كه روي هم رفته مقام اول را در جهان دارا مي باشد چرا و به كدامين دليل برحق برخورداري از انرژي صلح آميزهسته اي تاكيد مي ورزد؟

در ابتدا به وضع حال حاضر چاه هاي نفت ايران مي پردازيم.

((60 ميدان نفتي اصلي ايران قديمي و برخي از آن ها در حال فرسايش هستند. طي بررسي درسال 1998ازبين 60ميدان نفتي ايران57عدد از آن هابه مطالعات فني تعميرات و فشار دهي مجدد نياز دارند. كه اين بر15سال زمان و هزينه اي بالغ بر40ميليارد دلار نياز دارد.

هم اكنون حدود80درصد از ميادين نفت ايران در نيمه دوم عمر خود قرار دارند و بر اساس اداره اطلاعات انرژي آمريكا در27دسامبر2013چاه هاي ايران سالانه 8-13درصد از توان توليد نفت خود را از دست ميدهند.

در همين حال از دهه1990مصرف نفت ايران با نرخ هشدار دهنده 8درصد در سال افزايش يافته و مجموع كل مصرف انرژي كشوراز6/1كادريليون در سال1980به بيش از5/5كادريليون در حال حاضر رسيده كه اين يك رشد280درصدي را نشان مي دهد در صورتي كه اين روند ادامه پيدا كند ايران طي 20 سال آينده به وارد كننده نفت خام تبديل خواهد شد و اين براي كشوري كه 80درصد از ارز خارجي اش را از حمل فروش نفت تامين ميكند و براي تامين 40درصد از كل بودجه سالانه اش به نفت وابسته است فاجعه اي عظيم خواهدبود.))
حال باتوجه به مطالب فوق الذكر و اين نكته كه منابع نفتي از منابع تجديد ناشدني انرژي محسوب مي گردد و براي به وجود آمدن ذخاير نفتي هزاران سال نيازمي باشد پس بايد اين نكته را مورد نظر قرادهيم كه اگر جمهوري اسلامي به همين رويه مصرف بي رويه انرژي و تامين بودجه كشور از راه فروش نفت خام ادامه دهد در آينده با مشكلي عظيم مواجه خواهدگشت.كه بانگاهي به تجربه اندونزي كه از يك صادركننده نفت به يك واردكننده نفت تبديل شد مي توان دريافت كه امكان تكرار تجربه مشابه براي جمهوري اسلامي وجود دارد.

سابقه تلاش ايران براي دست يابي به فناوري هسته اي به قبل از انقلاب اسلامي باز مي گردد. يعني امضاي قرارداد ايالات متحده و ايران در سال1957در زمينه همكاري هاي هسته اي غيرنظامي در چارچوب برنامه اتمي آمريكابراي صلح.
كشور ايران در زمينه برخورداري از فناوري صلح آميز هسته اي با رفتار متناقض غرب قبل و بعد از انقلاب اسلامي مواجه گشته است و حال اينكه هدف جمهوري اسلامي ايران دست يابي به فناوري صلح آميزهسته اي مي باشد و هرگونه استفاده از سلاح هاي هسته اي را حرام مي داند اين رفتار خصمانه غرب ناشي از خصومت غرب با جمهوري اسلامي مي باشد زيرا مهار كشوري كه اقتصادآن برپايه ي اقتصاد تك محصولي باشد به مراتب آسان تراز مهار كشوري صنعتي و قدرتمند است كه در عرصه اقتصاد جهاني حضور دارد.

اما تاكيد عمده ما بر اين امر است كه برخورداري از انرژي صلح آميز هسته اي نه تنها جمهوري اسلامي را از كشورهاي دارنده اين فناوري بي نياز مي كند بلكه بر اساس ديد واقع بينانه و آينده نگر تاكيد صرف بر منابع انرژي تجديد ناشدني انرژي مي تواند در آينده اي نه چندان دور و تنها طي چند دهه آينده كشورر با مشكلات عديده اي مواجه گرداند. پس ضمن آنكه در مباحث قبل معايب اقتصاد متكي بر نفت و وابستگي هايي كه به تبع آن بوجود مي آيد را مورد بررسي قرارداديم.
حال بيان مي كنيم كه بايد نياز كشور در زمينه توليد برق و نيز نياز نيروگاه ها را با استفاده از فناوري صلح آميزهسته اي برطرف نمائيم كه اين خود يك گام موثر در راه اقتصادمقاومتي مي باشد زيرا يكي از عوامل عمده ديگر وابستگي كشور نيز برطرف خواهدشد.

از جايي كه هم اكنون ما در رديف كشورهاي جهان سوم و در حال توسعه مي باشيم رفتارمان در زمينه مصرف سوخت بسيار بالا و غير  استاندارد مي باشد كه بخش عمده اي از اين مصرف صرف تامين سوخت نيروگاه هاي برق وتامين سوخت كارخانجات مي باشد كه اين امر منجر به گران ترشدن كالاي نهايي توليد كارخانجات داخلي مي گردد.

كه اين خودباعث مي شود قدرت رقابت كالاي توليد داخل نسبت به كالاهاي مشابه خارجي در داخل و خارج از كشور كاهش يابد و سرانجام به ركود و تعطيلي كارخانجات بيانجامد و پس از آن مشكلات ديگري از جمله بيكاري به همراه خواهد داشت.

از طرف ديگر منجر به آلودگي هوا مي گردد كه در صورت بي توجهي مي تواند اثرات زيانباري بر كشور تحميل كند پس دست يابي به فناوري صلح آميزهسته اي و استفاده آن در داخل كشور مي تواند كشور را به يك گام بلند رو به جلو كمك كند.
عدم لزوم برخورداری جمهوری اسلامی ایران از سلاح های هسته ای:

می دانیم که قبل از انقلاب اسلامی شاه ایران با حمایت غرب بر لزوم برخورداری ایران از سلاح های هسته ای تاکید کرده است با پیروزی انقلاب اسلامی ساخت نیروگاه ها متوقف شده و همواره جمهوری اسلامی نیز بر تصمیم برعدم برخورداری ازسلاح های هسته ای تاکید نموده است و حتی مقام معظم رهبری آن را حرام اعلام نموده اند.
پس این موضوع برای جمهوری اسلامی ایران منتفی می باشد. ما می خواهیم دلایل عدم برخورداری ازسلاح های هسته ای رامورد بررسی قرار دهيم و در اين راستا به دوبخش منطقه اي و جهاني توجه داريم.
ابتدا به بحث كوتاه جهاني توجه مي نمائيم.

مي دانيم كه جنگ هسته اي برنده اي نخواهد داشت يعني هر دو كشور استفاده كننده از سلاح هاي هسته اي محكوم به شكست هستند لازم است توجه مابه جمله اي از آلبرت ا نيشتن معطوف شود كه (جنگ جهاني چهارم باچوب و چماق و ابزار دستي اوليه خواهدبود) يعني در صورت وقوع جنگ جهاني سوم و استفاده از سلاح هاي هسته اي تمدن بشري به كلي نابود و ويران خواهد گشت تنها مورد كارايي اين نوع سلاح باز دارندگي آن است كه در زمان جنگ سرد د ر بين دوبلوك شرق و غرب متداول بوده است.

اما پس از آن اين سلاح ها كارايي خود را از دست داده اند و الويت كشورها همواره بر روي موشك هاي قاره پيما معطوف گرديده است.

حال بايد بيان كنيم كه در سطح جهان تعداد معدودي از كشورها از اين فناوري برخوردار مي باشند اما تاكيد ما در بحث منطقه اي است. مي دانيم كه كشورهاي عربي حاشيه خليج فارس همواره با كشور ايران داراي تعارضات مي باشند كه مي توان عوامل گوناگوني براي آن برشمرد.(نژادي،مذهبي،ايدئولوژيكي،ارضي و…)
سياست شاه در قبال اعراب همواره با تهديد و تطميع هموار بوده است و از طرف ديگرقبل از انقلاب اسلامي ايران و كشورهاي عربي درگروه بلوك غرب قرار مي گرفتند (به جزعراق بعدازكودتا) و از آنجا كه اينگونه كشورها سياست خارجي مستقلي نداشتند و سياست خارجي شان در گرو غرب بود با ايران از در تعارض برنمي آمدند اما با اين حال با اقداماتي نظير ايجاد سازمان هاي كشورهاي عربي دارنده نفت همواره در مقابل ايران بلوك بندي مي نمودند اما تعارضات پس از انقلاب اسلامي نمايان شد از آنجا كه انقلاب اسلامي ايران انقلابي استكبار ستيز و ضد استعماري بود و با شعار نه شرقي نه غربي موجوديت يافت چندين مورد تعارض با كشورهاي عربي نمايان گشت ازجمله:
اينكه همانگونه كه قبلأ نيز بيان كرديم كشورهاي عربي سياست خارجي مستقلي نداشتند و از آنجا كه جمهوري اسلامي ديدگاه نه شرقي و نه غربي را مطرح نمود. در مقابل سياست هاي استعماري غرب به سركردگي آمريكا ايستادگي نمود پس سياست خارجي كشورهاي عربي وارد روابط خصمانه با ايران شد از طرف ديگر جمهوري اسلامي ايران خواهان صدور انقلاب بود و از آنجايي كه نظام هاي سياسي اين كشورها اغلب نظام هاي پادشاهي محافظ كارانه بود بيم از صدور انقلاب آزادي خواه و استكبار ستيز اسلامي كه در جمهوري اسلامي نشأت گرفته بود اين كشورها را فرا گرفت و روز به روز در تقابل باجمهوري اسلامي ايران برآمدند و بخصوص آنكه جمهوري اسلامي از جنبش هاي استقلال طلبانه و بطوركلي ازمستضعفان عالم حمايت مي نمود.
نمود تعارضات و رفتار خصمانه كشورهاي عربي را مي توان در جنگ ايران و عراق به وضوح مشاهده نمود كه نمونه آن صدور چند هزار بشكه نفت توسط عربستان و كويت روزانه از جانب عراق و يا در اختيار عراق گذاشتن مناطق استراتژيك توسط اين كشورها و اقداماتي از اين قبيل.
حال هدف ما از بيان مطالب فوق الذكربيان تعارضات و اختلافات ميان جمهوري اسلامي ايران و كشورهاي عربي در زمينه هاي گوناگون بود و مي دانيم كه امروزه غرب توانسته با دشمن سازي و ايجاد توهم در ميان كشورهاي عربي از جانب جمهوري اسلامي بخش عظيمي از درآمد كشورهاي عربي از فروش نفت خام را با فروش سلاح هاي خود به اين كشورها از آن خود كنند و كشورهاي عربي به جاي آنكه دشمن اصلي يعني غرب به سركردگي آمريكا را مد نظر قرار دهند توجه شان همواره بر جمهوري اسلامي معطوف بوده است.

پس با فرض برخورداري جمهوري اسلامي ايران از سلاح هاي هسته اي اين كشورها از جانب جمهوري اسلامي احساس خطر مي كنند و در پي برخورداري از سلاح هاي هسته اي برمي آيند.
حال با توجه به نظام هاي سياسي اين كشورها كه نظام هاي پادشاهي مستبدانه مي باشند و داراي عدم ثبات و مشروعيت مي باشند و از طرف ديگر ظهور گروه هاي سلفي افراطي در اين كشورها و روي كار آمدنشان دور از انتظار نيست فرض برخورداري اين گروه ها ازسلاح هاي هسته اي لرزه براندام هر انساني مي اندازد و به تبع آن نه تنها امنيت جمهوري اسلامي و منطقه بلكه امنيت جهان به مخاطره مي افتد.
مواردفوق الذكر از جمله دلايل جهاني و منطقه اي بودند كه بيان مي نمودند كه امروزه سلاح هاي هسته اي كارايي چنداني ندارند و برخورداري آن براي جمهوري اسلامي نه تنها ثمره بخش نخواهدبود بلكه زيان بخش نيز مي باشدكه مابه طور مختصر از جمله اين دلايل را مورد بررسي قرار داديم.

اميرحسين نوروزي شاهتوري