عباس جعفری:
لطافت حضور فعال کودکان اژیه زیر خیمه ی مذهب
فرهنگ انس با مسجد و مراسم مذهبی باید از آغاز دوران کودکی در نظام تربیتی به عنوان یک اصل تربیتی مدنظر قرار گیرد.
اصفهان شرق- عباس جعفری از اژیه
حضور کودکان و نوجوانان در اکثر مراسم مذهبی شهر اژیه
بردن فرزندان به نماز جماعت و سایر مراسم های مذهبی، مزیّت های بسیاری دارد؛ از جمله گرایش مثبت به مسجد و مناسک دینی، تقویت اعتماد به نفس و عزّت نفس و همچنین ارتقای ارتباط های اجتماعی آنان از جمله این اقدامات است. البته شایسته است که حضور فرزندان در مسجدها و مراسم های مذهبی با بار عاطفی مثبت همراه باشد و خاطره های خوشایندی در ذهن آنان ثبت کند. بنابراین، والدین نقش عمدهاى در برقرارى ارتباط کودک و نوجوان با مساجد دارند.
اصولاً بسیارى از کارهاى ناپسند تا به صورت عادت در نیاید در اجتماع انجام نمىگیرد. امام على(ع) یکى از روشهاى تربیتى را عادت مىداند که از آن به عنوان طبیعت دوم یاد مىکند و مىفرماید: «نفس را به انجام مکارم و تحمّل بار گران عادت ده، تا شرف نفس پیدا کرده، آخرتت آباد، و ستایش کنندگانت زیاد شوند». بر این اساس، اسلام سفارش مىکند فرزندان را از کودکى به نماز و روزه عادت دهید تا تقیّد به فرائض در بزرگسالى بر آنان دشوار نگردد. اگر والدین، فرزندان خود را از کودکی و نوجوانی به حضور در مسجد و خواندن نماز و عبادات عادت دهند، این سنّت پسندیده به تدریج در ذهن آنان نقش بسته و با آن مأنوس می¬گردند.
مساجد نیز می توانند با برپایی برنامه های آموزشی و هنری اولین قدم را برای ایجاد این رابطه عاطفی بردارند.مهمترین نوع یادگیری انسان، یادگیری مشاهده ای است. بر همین اساس، یکی از روش¬های تربیت، تربیت به وسیله الگو است، که میتوان آن را«روش الگویی» نامید. انسان ها به الگو نیازمندند.
در خانواده، پدر و مادر می توانند بهترین الگوی کودکان و نوجوانان باشند و اگر چنین شود، در شکل گیری رفتار آنها بسیار مؤثر خواهد بود. کودکان و نوجوانانی که شاهد حرکت سپند گونه ی والدین هنگام نماز هستند، به طور قطع به این نکته توجه بیشتری خواهند داشت. البته هرچه رابطه والدین با فرزندان عاطفی تر باشد، آنها بیشتر تأثیر می گیرند. هرچند پند و نصیحت هم اثرهایی دارد؛ امّا رفتار الگویی مؤثرتر است.
شاید بر همین اساس گفته اند که صدای عمل بلندتر است. اولین الگوهای رفتاری برای کودکان والدین هستند و رفتار آنها مورد تقلید و همانند سازی کودکان قرار می گیرد ـ دختر از رفتار مادر و پسر از رفتار پدر ـ بیشتر متأثر می شود. به همین جهت رفتار مسجد رفتن و استقبال از شعائر دینی والدین نقش بسیار والایی در جذب کودکان و نوجوانان به مساجد دارد. پر واضح است که پدر و مادری که خود در امر مسجد روی مشکل دارند و یا اینکه مسجد در چشم و دل آنان اصولاً پر رنگ و پر بها نیست، همین نگرش به فرزندان آنان نیز منتقل می¬شود. پس از چنین فرزندانی نباید انتظار استقبال از مسجد را داشت.
اهمیت حضور والدین به همراه فرزندان در مساجد و محراب¬ها از این لحاظ است که این رفتار والدین باعث می شود که فرزندانشان با چنین محیط هایی انس و الفت بگیرند و صبغه دینی بر روح و روانشان بخورد و به تدریج به عنوان یک امر نهادینه درآید که خود در فرهنگ مسجدروی جامعه در آینده بسیار مؤثر است.این یک واقعیت است که کودکان را باید به مساجد و مراکز دینی و جلسات موعظه و قرائت قرآن برد و به آنان نحوه عبادت و قرآن را آموزش داد. فرهنگ انس گرفتن با مسجد و در رأس آن نماز و انجام سایر فرایض دینی به عنوان یک حرکت ارادی، آگاهانه و مستمر باید از آغاز دوران کودکی در نظام تربیتی خانه، مدرسه و جامعه به عنوان یک اصل مهم تربیتی مدّ نظر قرار گیرد. یکی از نویسندگان بر این باور است که: هر چه میزان شرکت کودک و فعالیت های او در [این] محیط ها بیشتر باشد، به نگرش های دینی والاتری دست خواهد یافت.
نکته جالب دیگر در این زمینه آن است که میزان علاقه مندی کودک به این محیط های مقدس نیز با میزان شرکت او و ارتباط و فعالیتش در این محیط ها رابطة مستقیمی دارد. البته برای موفقیت در این کار لازم است برای کودکان، در کنار عبادت و نماز برنامه های متنوع و جذّابی وجود داشته باشد؛ مانند اهدای جوایز، کارت تشویق، پخش شیرینی و شکلات در بین کودکان که زمینه جذب آنان را به عبادت فراهم می کند. دکتر شرفی نقل می کند: در وقف نامه یکی از عالمان بزرگ که حدود یک قرن پیش می زیسته آمده است که فرمود: آنچه از من بجا مانده آن را گردو بخرید و در مسجد نگه داری نمایید تا آنگاه که کودکانی همراه با والدینشان به مسجد می آیند، به آنها هدیه دهید، تا عشق و علاقه به خدا، مسجد و منبر از ابتدا در آنها جوانه زند و در بزرگ سالی هم اهل مسجد و معنویت شوند
