به گزارش اصفهان شرق، به مناسبت دهه مبارک فجر بر آن شدیم تا به نقش بی بدیل زنان در سال های قبل و بعد از انقلاب بپردازیم؛ از این رو فرصت را غنیمت شمرده و با استاد غلامعلی کریمی؛ دانشگاه امام علی علیه السلام که در زمینه مطالعات حوزه زنان تلاش قابل تحسینی داشتند؛ گفتگویی به شرح زیر داشتیم.

نگاه امام خمینی(ره) به زنان چگونه بود؟
از آغاز نهضت اسلامی در سال ۱۳۴۲ تا همین امروز یکی از نکات بسیار مهمی که به نظرم خیلی کم دیده می‌شود و به آن توجه نشده‌است این است که چرا علمای قبل‌از امام این‌چنین توفیقی پیدا نکردند که حکومت و جمهوری اسلامی تشکیل بدهند و چگونه امام خمینی (ره) اهدافش را پیش بردند و موفق شدند. علی‌رغم که آن بزرگواران خیلی تلاش کردند؛ یکی از علل مهم است که حضرت امام رضوان‌الله‌تعالی‌علیه؛ زن را ضعیفه ندید یعنی موجود ضعیف؛ نگاه امام به زن نگاهش به یک موجود قوی و دارای ظرفیت‌های فراوان بود چراکه دو دلیل خیلی مهمی برای این پیدا بکنیم که این دو دلیل مکمل هم‌دیگر هستند؛ یکی این‌که نگاه حضرت امام راجع‌به حضرت فاطمه زهرا سلام‌الله‌علیها و حضرت زینب کبری؛ نگاه متفاوت هست یعنی اگر این سخنان را بررسی کنیم درمی‌یابیم که اصلا نگاه امام به این دو بزرگواری که نگاه متفاوت است یعنی نگاهی بسیار عمیق و واقع‌بینانه و نقش بی‌بدیل حضرت فاطمه زهرا و حضرت زینب کبری در حفظ دین، قوام دین و امتداد جریان توحید را امام به‌خوبی درک کرده به‌خوبی فهمیده است. البته حضرت فاطمه زهرا سلام‌الله‌علیها و حضرت زینب کبری سلام‌الله‌علیها انسان کامل هستند تنها صرفاً الگوی جنسیتی نیستند که فقط الگوی خانم‌ها باشند اما در ابعاد زن بودنشان و به تعبیر حضرت آقا زن تراز اسلام این‌ها ویژگی‌های خاصی دارند. خوب امام از یکی از دلایل مهم این هست که بسیار عمیق و واقع‌بینانه و همه‌جانبه به زنان بزرگی همچون حضرت فاطمه زهرا و زینب کبری نگرش داشته‌است اما دلیل دیگرش این است که حضرت امام از زمانی‌که چشم باز کردند چون پدرشان به شهادت رسیده بود و سرپرستشان با مادرشان بود؛ حتی زنانی که در اطراف حضرت امام بودند و خواهران امام و خاتون که دایه امام بود که یک ظن بسیار قوی و قدرتمند ایجاد شد و امام از اول در تربیت؛ زن را موجود ضعیف نیافت این یک نکته خیلی مهمی است که خود خانم‌ها نقش بسیار مهمی در این مسیر دارند یعنی این‌که به قوت و قدرت خودشان را به نمایش بگذارند؛ و این دو بحث که از کلام مکمل هم‌دیگر هستند چون مادر حضرت امام؛ تربیت‌یافته‌ی مکتب فاطمه زهرا سلام‌الله‌علیها بودند و آن بزرگوار را الگوی خودشان قرار دادند پس نگرش امام به زن به‌عنوان یک موجود قوی باعث شد که در جریان انقلاب امام این قشر از جامعه را وارد حرکت کرده و به آنها اعتماد کند.

نقش زنان در دوران انقلاب را چگونه ارزیابی می کنید؟
این‌جا لازم است به یک نکته مهم دیگری اشاره کنم؛ وقتی به نقش مردان مبارز و انقلابی نگاه می‌کنید عمدتاً خودشان هستند که وارد عرصه می‌شوند اما وقتی به خانم‌ها نگاه می‌کنیم هم خود و هم خانواده مد نظر هست. وقتی یک خانم وارد عرصه انقلاب می‌شود مثلاً همسر شهید نواب‌صفوی، همسر شهید اندرزگو، همسر حضرت آقا، همسر شهید بهشتی؛ این بزرگواران ضمن این‌که خودشان شخصیت‌های انقلابی و مبارز هستند بلکه حامی همسران خود در عرصه انقلاب می باشند. پس امام رضوان‌الله‌تعالی‌علیه نگاهش از اول به زن نگاه واقع‌بینانه و نگاه یک انسان قدرتمند بود. من همین‌جا در داخل پرانتز یک شبهه‌ای که بعضاً افراد افرادی که با امام عداوت دارند مطرح می‌کنند و ممکن اثرگذاری بکنند روی ذهن جوان‌ها مطرح بکنند را مطح کنم. « برخی میگویند که آقا امام با وارد کردن خانم‌ها به عرصه انقلاب موفق شد انقلاب را به سرانجام برساند و دفاع مقدس را به پیروزی برساند و این مسیر امتداد پیدا کرد ولی همین حضرت امام در قضیه انجمن‌های ایالتی و ولایتی با حق رأی خانم‌ها که رژیم مطرح کرده بود مخالفت کرد آیا امام بعداً تغییر در افکارش پیدا می‌شود و آیا این دوگانگی است» در این جا عرض کنم با بررسی‌های دقیقی که انجام‌شده خود بنده حقیر هم در زمینه مطالعات دقیقی انجام دادم؛ هیچ تغییری در امام ایجاد نشده چون عرض کردم امام از دوران کودکی این عظمت و قدرت زن مؤمن مسلمان انقلابی در ذهنش شکل‌گرفته و چیزی که هست در بحث انجمن‌های ایالتی ولایتی؛ رژیم پهلوی قصد ایجاد تغییر در قانون اساسی را داشت چون قانون اساسی دوره مشروطیت ان حداقل چیزی بود که علما با ان شاه را کنترل می‌کنند و دائم شاه به دنبال آن بود بود که این را شکسته و یک تصویب‌نامه دولتی این قانون اساسی را نقض بکند و بعداً رویه بشود و حضرت امام این را متوجه شده و از این طرف هم جبهه مؤمن جبهه انقلابی، جریان انقلابی، جریان توحیدی تلاش می‌کند تا قانون به نفع شاه خائن تغییر نیابد. خب این‌جا دو تا مساله هست یکی این‌که در این مسئله خانم‌ها باید بیشتر دقت بکنند و در تبیین زن تراز اسلام تلاش بکنند و نکته دیگری که باید به توجه شود این است که در نقطه مقابل اگر آنها توفیقاتی داشتند جبهه انقلاب اسلامی توفیقات فراوان داشته است برای مثال اگر با تلاش دشمن جمعیت زنان کم حجاب بالا می رود؛ به طور یقین جمعیت زنان توحیدی داخل کشور بسیار فراوان تر بالا رفته است. در کل کار رژیم پهلوی یک ظاهرسازی بود و امام با این ظاهر سازی مخالفت کرد؛ پس باید همه بدانند که امام با حق رأی خانم‌ها مخالف نبود و اتفاقاً خود امام این حق رای را به‌معنای واقعی کلمه هم حق انتخاب کردن هم انتخاب شدن برای بانوان تاکید کردند ولی در آن زمان می دانستند که رژیم به دنبال ظاهرسازی به نفع خودش و به ضرر اسلام است و چه اهداف شومی در سر دارد.

 در تبیین نقش زنان ایرانی در پیشبرد اهداف انقلاب چه نظری دارید؟
من یک دوره‌ای را به‌صورت ویژه مورد گفتگو قرارا دهم و آن بحث دوران دفاع مقدس هست که یک قطعه درخشان و بی‌نظیر در تاریخ ایران است و عصر حاضر در بحث وقوع و شکل‌گیری انقلاب عرض کردم؛ امام به زنان اعتماد کرد و بسیاری از اهداف امام در انقلاب را خانم‌ها پیش بردند در بحث تبیین اهداف امام روشنگری حمایت از خانواده حمایت از ان مرد انقلابی و با توجه به این‌که هر نقشی که بانوان ایفا می‌کردند خیلی آشکار نبود و در بخش دیگر دوران دفاع مقدس است که قطعا با توجه به این‌که با درصد کمی از جمعیت جهان را تشکیل می دهیم و یک دشمن یک جبهه متشکل از انواع دشمنان به جنگ ما آمدند درواقع یک جنگ احزاب روبرو شدیم و حضرت امام با ترغیب و تشویق بانوان و نقش بی بدیل در جبهه حالا در جبهه؛ یک کار بسیار بزرگی انجام شد و با ورود خانم‌ها به عرصه دفاع مقدس در پشتیبانی جنگ؛ بسیاری از مردان وارد عرصه دفاع مقدس شدند و یعنی امام این کار را به‌عهده شما واگذار کرد و بسیار پیروزمندانه و روسفید از این عرصه خانم‌ها خارج شدند. در کل می توان به این نکته مهم اشاره کرد که زنان در تمامی میادین علمی وورزشی تا کنون به جایگاه بالایی رسیده اند و حتی در عرصه جهاد تبیین و جهاد روشنگری که بانو حضرت زهرا به عنوان قهرمان قلمداد می شد، زنان ما هم حضور داشته و حضرت را الگو قرار دادند. امروز باید به این نکته مهم اشاره کنیم که فرزندآوری و تربیت انسان صالح در رده‌های بعدی زندگی برای زنان اسلامی قرار نگیرد؛ این خیلی مهم است؛ پس در عصر حاضر ضمن این‌که خانم‌ها در عرصه‌های علمی، فناوری و عرصه‌های ورزشی حضور جدی و فعال دارند با رعایت حجاب اسلامی باید زن تراز انقلاب را به جهان نشان دهند.

گفت وگو : زهرا شجاعی

انتهای پیام/