با توجه به بحران آب؛
مسئولان استان برای کشاورزان یک قدم سبز بردارند
اوضاع معیشتی کشاورزان اصفهان در بدترین شرایط است. این شرایط بر هیچ کسی پوشیده نیست چرا که سال قبل آبی نداشتند و این یعنی کشتی هم در کار نبوده است. این درحالی است که امسال هم به گفته مقامات استانی، قرار نیست قطره‌ای آب به کشاورزان داده شود.
به گزارش اصفهان شرق، با تداوم این اوضاع استاندار اصفهان اعلام کرده که برای بهبود معیشت کشاورزان قرار است دست به احداث صنایع بزند. با شنیدن این صحبت و با نبود آب برای کشاورزی کمی این صحبت جای تامل دارد. اما عده‌ای معتقدند به جای توسعه مجدد صنایع و صرف مقادیر زیادی آب بهتر است روش های نوین کشت و زرع، جایگزین روشهای سنتی شود چرا که در این نوع کشت هم مصرف آب به حداقل میزان خود می‌رسد و هم ارزش افزوده قابل قبولی برای کشاورزان خواهد داشت.
از سویی دیگر امنیت غذایی موضوع مهمی است که کمتر به آن توجه شده است. با تداوم خشکسالی و از بین رفتن سطوح زیرکشت استان طبیعتا تامین مواد اولیه عذایی هم به صفر نزدیک و خودکفایی محصولی مانند گندم که به زحمت به دست آمده بود خدشه دار می‌شود. از این رو کارشناسان کشاورزی معتقدند توجه به کشت گلخانه‌ای راه حل خوبی برای تداوم تامین مواد غذایی است.
کشت گلخانه‌ای از دهه ۷۰ وارد کشور شد. با توجه به روشهای آبیاری سنتی و از بین رفتن بسیاری از محصولات در روشهای کشت سنتی، این نوع کشت کم کم جای خود را میان کشاورزان پیدا کرد.
این در حالی بود که در کشت سنتی آب بسیاری مصرف می‌شود و طول دوره مدت برداشت محصول نیز بسیار طولانی است در صورتی که در روش گلخانه‌ای، با استفاده از سیستم‌های نوین آبیاری، مصرف آب به حداقل رسیده و علاوه بر این، بهره‌وری نیز افزایش یافته و هزینه کمتری برای تولید محصولات نیاز است.
این کشت تا حدی مورد استقبال کشاورزان و حتی مردم عادی قرار گرفت که اگر شرایط فراهم باشد یک گلخانه را می‌توان روی پشت بام منزل نیز احداث کرد. طبق برآوردها، برای احداث ۱۰۰ متر گلخانه چیزی حدود ۱۰ الی ۱۵ میلیون سرمایه لازم است. در این شرایط مصرف آب هم به یک دهم کشت سنتی می‌رسد.
یک پیشنهاد
حال با چنین سیستمی پیشنهاد می‌شود کشاورزان اصفهانی هم به سمت چنین رویه‌ای روی بیاورند. البته در این راه حمایت‌های دولت بسیار الزامی است چرا که هزینه احداث یک واحد گلخانه بسیار زیاد است.
محمد علی سمیعی، کارشناس ارشد کشاورزی از مزایای این طرح گفت و با اشاره به اینکه هزینه تولید در روش گلخانه‌ای بسیار مناسب است، گفت: اگر به این روش توجه شود هم محصولات خوب و مرغوبی تولید و هم ارزش افزوده خوبی نصیب کشاورزان می‌شود. در این روش کشت محصولات کشاورزی از سلامت کامل نیز برخوردارند.
وی معتقد است با توجه به کاهش میزان بارش و آبهای سطحی، کشاورزی به روش سنتی مقدور نیست و باید به سمت سیستم‌های نوین کشت روی آورد.
این کارشناس ارشد کشاورزی البته انتقادی هم به سیاست اخیر استانداری در قبال کشاورزان داشت و گفت: با توجه به هزینه قابل توجهی که برای پرداخت حقابه به کشاورزان در نظر گرفته شده بود باید اقدام موثری صورت می‌گرفت.
وی افزود: استانداری اصفهان باید هزینه ۴۵۰ میلیاردی که از صنایع بابت خسارت کشاورزان گرفته بود را در قالب احداث گلخانه که شغل پایداری هم محسوب می‌شود به آنان ارائه می‌داد.
البته شاید به گمان برخی از کارشناسان لازم بود تا به کشاورزان “ماهی‌گیری” آموخته می‌شد اما فعالیت در گلخانه هم دشواری های خود را دارد.
عضو هیئت مدیره نظام صنفی کشاورزان اصفهان در پاسخ به اینکه «برخی کارشناسان معتقدند که می‌توان کشت گلخانه‌ای را جایگزین کشت سنتی کرد و نظر شما در این باره چیست» گفت: طبق مصوبات شورای عالی آب و شورای هماهنگی زاینده رود ۷۵ درصد آورد کل زاینده رود با احتساب آب های انتقالی حق آبه کشاورزان است اما در شرایط فعلی آبی برای کشاورزان در نظر گرفته نشده است که بتوان با آن کشاورزی کرد، این درحالی است که تامین آب شرب هم به سختی ممکن است. از این رو حتی آبی برای کشت گلخانه‌ای وجود ندارد.
حسین محمدرضایی افزود: از سویی دیگر ساخت گلخانه هزینه بالایی دارد و با توجه به اوضاع معیشتی کشاورزان ساخت گلخانه به دست کشاورزان مقدور نیست.
مشکل، نبود بازار است
وی در پاسخ به اینکه آیا برای ساخت گلخانه‌ها تسهیلات دولتی اعطا نمی‌شود، اظهارکرد که جهاد کشاورزی در این راه کمک می‌کند اما مشکل اصلی نبود بازار برای محصولات گلخانه‌ای است.
عضو هیئت مدیره نظام صنفی کشاورزان اصفهان اضافه‌کرد: مسئولان اول باید به فکر بازارسازی برای محصولات گلخانه‌ای باشند و بعد از آن درصدد ساخت آن برآیند. به عنوان مثال باید ترمینال‌های صادراتی تاسیس و با برنامه‌ای دقیق محصولات به استانها و کشورهای دیگر صادر شود. در غیر این صورت و تا زمانی که زیرساخت‌های لازم فراهم نیست احداث گلخانه به جز ضرر، سودی نخواهد داشت.
وی شرایط با کمی پیچیده تر از این دانست و ادامه داد که گلخانه های موجود هم برای فروش محصولات خود با مشکل مواجه هستند، به طور مثل سال گذشته گلخانه داران اصفهان در اعتراض به نخریدن خیارهای تولیدی خود، خیارهای تولیدی خود را جلوی یکی از فرمانداری‌های شهرستان‌های اصفهان تخلیه و زیر چرخ خودروهای خود خرد کردند.
هزینه های احداث
طبق پیش بینی‌های محمدرضایی اگر قرار باشد یک هکتار گلخانه احداث شود به ازای هر متر مربع آن باید دست کم هزینه‌ای بالغ بر ۵۰ هزارتومان پرداخت، این یعنی احداث یک هکتار گلخانه ۵۰۰ میلیون تومان بدون در نظر گرفتن قیمت زمین و انشعابات آب، برق و گاز سرمایه لازم دارد که برای کشاورزی که فعلا درآمدی ندارد و به بانک ها بدهکار است به هیچ وجه مقدور نیست.
طبق بررسی‌های انجام شده محصولات گلخانه‌ای مانند پیاز به دلیل بالا بودن نیترات به کشورهایی مانند روسیه صادر نمی‌شود و در عوض از محصولاتی مانند خیار استقبال می‌کنند. مسئولان استانی و جهاد کشاورزی استان با شناسایی نیاز بازارهای داخلی و خارجی باید زمینه را برای فعالیت کشاورزان استان اصفهان در این زمینه فراهم کنند و البته در این راه باید تسهیلات کم بهره نیز اعطا شود.
البته با تمامی مزایای اقتصادی این نوع کشت طبیعتا طعم و مزه محصولات به ذائقه‌های ایرانی سازگاری کمتری خواهد داشت چرا که محصولی مانند خیار تنها در چند هفته به عمل می‌آید در صورتی که در روش سنتی ۳ ماه برای تحصیل محصول زمان لازم است از این رو سازگاری محصولات با ذائقه‌ها نیز یکی از چالش های خرید این محصولات است. در نهایت اگر این موضوع از سوی مسئولان امر جدی گرفته و معایب آن رفع شود شاید یکی از گزینه‌های بهبود اوضاع معیشتی کشاورزان باشد.
انتهای پیام/ایمنا
