صدای عطش اصفهان بیش از هر جایی بلند است
لبخند رضایت از نسخه علاج درد کشاورزان/ کشاورز اصفهانی: به جای کشت قبلی زعفران می‌کارم
با توجه به اهمیت آب و عدم دسترسی به منابع کافی ادامه کشاورزی سنتی چون زدن تبری به تنه درخت و ترسیم نابودی آب، این مایه حیات است که تسکین و مرهم و علاج کشاورزان این روز‌ها تغییر در شکل استفاده از آب، مصرف بهینه آن و استفاده از یک الگوی کشت متناسب با شرایط حال است.
به گزارش اصفهان شرق، برنامه‌های پیش‌آگاهی و حتی صحبت‌های سیاست‌مداران و دولت‌مردان نگاه‌ها را به مایه حیات بشر یعنی آب معطوف می‌سازد؛ نعمتی که به یک اهرم استراتژیک تبدیل شده و بهره‌مندی از آن برای شهر‌ها و روستاها یک از مصادیق رفاه محسوب می‌شود.
افزایش نیاز به آب برای فعالیت بشری و کاهش ذخایر این مایه حیاتی نشأت‌گرفته از خشکسالی‌ها، کلماتی کلیدی چون «صرفه‌جویی»، «مدیریت در مصرف آب» و «بحران آب» را بیشتر به گوش می‌رساند.
حجت‌الاسلام سیدناصر موسوی لارگانی نماینده مردم شهرستان فلاورجان در مجلس شوری اسلامی در این باره می‌گوید: یکی از برنامه‌های مهم مجمع نمایندگان استان اصفهان در دوره دهم پیگیری بحث خشکسالی و بحران آب بوده که تشکیل جلسات متعدد با وزرای نیرو دولت یازدهم و دوازدهم را می‌توان در این باب اشاره کرد.
با شرایط موجود و اهمیت آب، و فاکتورهای دخیل طبیعی و غیرطبیعی تأثیرگذار بر میزان آب موجود، نگاه‌ها و رفتار‌ها به دلیل سهولت، سرعت و تأثیرپذیری به تغییر الگوی مصرف و بهینه کردن مصرف آب معطوف می‌شود.
* مصرف آب در کشاورزی از یک بیماری مزمن رنج می‌برد
برای دست‌یابی به یک راهکار عملی و مفید برای ارائه یک الگوی مصرف درست آب که با ایجاد استفاده حداقلی و بازده حداکثری همراه باشد، باید ابتدا جهات مصارف کنونی آب را شناخته و با توجه به ان به یک الگوی درست در مصرف دست یابیم.
حسن احمدی رئیس جهاد کشاورزی بخش کوهپایه در رابطه با این نکته معتقد است: بیش از 90 درصد مصرف آب کشور در بحث کشاورزی است که اگر در گذشته با صرفه‌جویی و مصرف درست آب رفتار کرده بودیم شاید امروز مشکلات کمتری را در این حوزه شاهد بودیم.
وقتی این حجم آب در کشاورزی مصرف می‌شود و تولید و بازده حاصل از آن تناسبی را با حجم استفاده از آب نمی‌بیند؛ بدیهی است مصرف آب در کشاورزی با شرایط کنونی از یک بیماری مزمن رنج می‌برد.
* آبیاری کم‌فشار به جای آبیاری سنتی
شکل آبیاری سنتی و غرق‌آبی نقش پررنگی در این هدر رفت آب در کشاورزی ایفا می‌کند که هنوز هم استفاده از این نوع آبیاری رواج دارد البته رئیس جهاد کشاورزی کوهپایه آبیاری کم‌فشار به جای آبیاری سنتی برای جلوگیری از هدر رفتن آب را توصیه می‌کند.
او در ادامه می‌گوید: در آبیاریهای سنتی به میزان قابل توجه آب هدر می‌رود اما در آبیاریهای کم‌فشار هدرروی آب کم و آبیاری قطره‌ای و تیوپی در این زمینه بسیار مناسب است که با لوله‌گذاری در مزارع و باغات ایجاد می‌شود.
در نگاهی دیگر واقعیتی وجود دارد که در بسیاری از مناطق از گذشته تا کنون اکوسیستم آب تغییر کرده است اما کشاورزان نوع کشت خود را از پدران و کشاورزی گذشته منطقه خود به ارث برده‌اند؛ اما تغییر اکوسیستم و نبود شرایط گذشته از کمیت و کیفیت محصولات کاسته و گاهاً حتی آن کشت را ممکن نمی‌سازد اما به راستی راهکار چیست؟
* صدای عطش اصفهان بیش از هر جایی بلند است
محسن مهرعلیزاده استاندار اصفهان در رابطه با این معضل می‌گوید: رونق‌بخشی اقتصاد روستایی باید حفظ شود و برای این کار تغییر الگوی کشت و استفاده بهینه از آب در بخش کشاورزی روستاها لازم است مدنظر قرار گیرد.
تغییر الگوی کشت در واقع به روز شدن کشاورز با شرایط حال منطقه است که علاوه بر مصرف بهینه از آب در آن بازده نیز مطرح و سود حاصل کشاورز بیشتر می‌شود و با تزریق سود به تولید، پویایی، اقتصاد و اشتغال در بخش کشاورزی، رفاه را برای کشاورزان ایجاد می‌کند.
در این میان استان اصفهان و خصوصاً شرق استان درگیر این کمبود آب شده است و صدای عطشش بیشتر از هر جایی بلند است، عطشی که بخشی از آن به طریقه و مقدار مصرف در گذشته برمی‌گردد و بخشی از عدم بارش رحمت الهی است.
* حضور منابع دولتی کنار کشاورزان بیشتر از پیش احساس می‌شود
حمیدرضا فولادگر نماینده مردم اصفهان در مجلس شورای اسلامی درباره وضعیت بارش‌های اصفهان این طور گفته است: طی 70 سال گذشته پاییزی با این مقدار بارش بی‌سابقه بوده و میزان آب پشت سد زاینده‌رود نیز در کمترین مقدار خود در 50 سال گذشته رسیده است.
او می‌افزاید: بدیهی است خشکسالی تنها عامل ایجاد شرایط موجود برای کشاورزان شرق اصفهان نیست و عواملی چون طولانی شدن انتقال آب، عدم مدیریت صحیح و الگو مصرف و برداشت بی‌رویه نیز در این امر تأثیرگذار و دخیل است.
آشکار است شرق اصفهان نیز این تغییر اکوسیستم را به خود دیده است هر چند نقش انسان و تصمیمات دولت‌مردان در آن تأثیرگذار بوده است. بنابراین کشاورزان این منطقه نیز باید در شکل آبیاری و تغییر الگوی کشت آسیب‌پذیری خود از شرایط موجود به حداقل برسانند.
هرچند تغییر شکل آبیاری و به کارگیری تجهیزات نیازمند سرمایه است و برای کشاورزانی که در تأمین هزینه روزمره زندگی خود دچار مشکل هستند، کمی دشوار و حضور پر رنگ منابع دولتی در این زمینه کنار کشاورزان بیشتر از پیش احساس می‌شود اما تغییر الگوی کشت بی‌شک می‌تواند راهکاری مفید برای جبران بخشی از خساراتی که کشاورزان متحمل شده‌اند به دست خودشان باشد.
* کشاورز اصفهانی: به جای کشت قبلی زعفران می‌کارم
مصطفی شمس کشاورز شرق اصفهان در رابطه با سابقه کشاورزی در این منطقه، سالیان گذشته را این‌گونه توصیف می‌کند: از گذشته پدران من روی زمین‌های کشاورزی ما جو، گندم، سبزیجات و صیفی‌جات می‌کاشتند.
وی با اشاره به درآمد خوب خود در گذشته می‌گوید: بعد از بسته شدن آب زاینده‌رود و خشکسالی‌های اخیر وضعیت کشاورزی شرق اصلاً خوب نیست؛ روزی در مزرعه من تعداد زیادی کارگر کار می‌کردند اما شرایط به گونه‌ای شد خودم به کارگری هم برای امرار معاش راضی شده بودم اما آن هم در دسترس نبود.
کشاورز شرق اصفهان معقتد است: بعد از دست و پنجه نرم کردن با شرایط سخت از حدود دو سال قبل به پیشنهاد یکی از مهندسین کشاورزی در قسمتی از زمین‌های خود به جای کشت قبلی به کشت زعفران پرداختم؛ خدا را شکر درآمد کشت زعفران خوب است و نیاز کم آن به آب مرا ترغیب کرده است که بخش بیشتری از زمین‌های خود را به این محصول اختصاص بدهم.
* کاهش مشکلات کشاورزی با همه‌گیر شدن الگوی کشت مناسب
در شرق اصفهان تغییر الگوی کشت هر چند به کندی اما در حال انجام است و شاهد کاشت و ایجاد مزارع درختانی چون زرشک و پسته و کاشت زعفران و گیاهان دارویی هستیم که نقطه عطفی در کشاورزی این منطقه به حساب می‌آید که شاید با همه‌گیر شدن الگوی کشت مناسب از مشکلات کشاورزان شرق اصفهان بکاهد.
به نظر می‌رسد با توجه به اهمیت آب و عدم دسترسی به منابع کافی ادامه کشاورزی سنتی چون زدن تبری به تنه درخت و ترسیم نابودی آب، این مایه حیات است؛ تسکین و مرهم و علاج کشاورزان این روز‌ها تغییر در شکل استفاده از آب، مصرف بهینه آن و استفاده از یک الگوی کشت متناسب با شرایط حال است.
انتهای پیام/فارس
