سرویس: یادداشت 11:58 - چهارشنبه 24 آبان 1396

عقلانیت دینی حلقۀ مفقودۀ تحقق معرفت دینی؛

اما و اگرهای معرفت دینی در نسل جوان

عقلانیت دینی مقوله ای است مهم و راهبردی که عرفان گرایی افراطی فارغ از تفکر و تعقل را بر نمی تابد و ماهیت زشت روشن فکری نماهای وطنی را بر ملا می سازد.

به گزارش اصفهان شرق، مهدی نجفی/ جوانی مهم ترین و حساس ترین مرحله از زندگی انسان بوده که با صفات ثانویه جنسی همراه است، یعنی فعالیت جوان به شدت زیاد می شود و پرخاشگری و حریف طلبی در وجود جوانان به اوج خود می رسد.

کودک آرام دیروز به جوان پرشور و بعضاً پرخاشگری تبدیل می شود که به نام آزادی اما به کام خودنمایی برخی رفتارهای هنجارشکنانه را به ویژه در دوران دانشگاه از خود بروز می دهد در نتیجه سیر رفتاری بحران زا در  جوان، غالباً می تواند عامل ایجاد شوک در میان والدین باشد.

دین گریزی جوانان در جامعه امروز

البته گزار از دوران پرفشار مدرسه به ویژه در دوران دبیرستان و اعمال باید و نباید های فراوان (بخوانید اصول تربیتی!) از سوی مدیران و معلمان مدرسه، روحیات و خلقیات جوانان را به مثابۀ فنر فشرده شده ای است که در دانشگاه با افت تحصیلی و تشدید پرخاشگری آزاد می شود.

در این میان دین گریزی از جمله مهم ترین معضلاتی است که در میان جوانان شایع شده است؛ جوانی که تا دیروز به مسائل و مناسک دینی اهتمام می ورزید به یکباره با عنصر تشکیک و تردید در بسیاری از مسائل دینی مواجه می شود.

از آن جایی که فضای فرهنگی و نخبگانی جامعه در راستای پاسخگویی به شهبات دینی جوانان تعریف نشده است و جوانان جز شعار، همراهی خاصی برای مسائل و مشکلات دینی خود نمی بینند لذا این گونه است که دین گریزی در نسل جوان نهادینه می شود.

از این رو طرد سازی جوان از ساحت خانواده، مدرسه و دانشگاه، نحوۀ مواجهه جوان با مقولۀ دین را با اما و اگرهای فراوان مواجه می کند و ممکن است جوان همۀ بحران های پیرامونی خود را برآمده از دین تلقی کند و این چنین به زعم خود برای رهایی از این بحران مذهبی، آموزشی و عاطفی در راستای ارضای تمایلات خود، به سمت برخی ناهنجاری های اخلاقی و رفتاری کشیده شود.

با همۀ این تفاسیر باید به صورت کلان به  بحران های جوانان نگریست، زیرا وجود ایرادات و مشکلات عدیده در فضای فرهنگی جامعه ناخواداگاه جوانان را قربانی ندانم کاری های بسیاری از سیاست گذاران فرهنگی کرده است.

ضعف رسانه ملی در ترویج معرفت دینی

به عنوان نمونه رویکرد نادرست صدا و سیما در ترویج برخی سریال های مروج افسردگی و ناامیدی و به تعبیر دیگر ترویج نیهیلیسم در رسانه ملی و فقر دینی و فرهنگی شدید برنامه سازان در آن رسانه، که قرار بود به مثابۀ یک دانشگاه برای جامعه عمل نماید، مشکلات عدیده ای برای جوانان به همراه داشته است که ضعف معرفت دینی و عطش کاذب نسل جوان به محتوای غیر مجاز رسانه ای  را به دنبال داشته است.

جوانان در حصار ناکارآمدی حوزه و دانشگاه

هم چنین عدم بازتولید دین در حوزه و دانشگاه و رکود در زمینه تولید برنامه های دینی و فرهنگی تحقق اهداف کلان نظام در ارتقای معرفت دینی جوانان را در سایه ای از ابهام قرار داده است.

این چالش را باید در وضعیت نابسامان علوم انسانی کشور در حوزۀ آموزش و و فرهنگ جستجو کرد؛ سیاست گذارانی که فارغ از نگاه دین و البته با نگاه کاملا تقلید گرایانه و سطحی و  تقلیل محور، سبک و سیاق جامعه غربی را برای نسل جوان بازتولید می کنند؛ و این گونه نیهیلیسم را با تأکید بر آثار  غرب گرایان در جامعه به خصومت دینی تبدیل می کنند.

به راستی چرا نسل ورشکسته ای هم چون صادق هدایت هم چنان باید در جامعه حکومت کند؟

فراموش نکنیم انقلاب اسلامی با ریشه های مذهبی شکل گرفت و از حقیقت ناب دین بهره گرفت؛ لیکن در سال های اخیر محتوای پوچ انگارانه در آثار معرفتی نویسندگان غرب زده در مناسبت های فرهنگی هم چون نمایشگاه کتاب به شدت خودنمایی می کند، از سوی دیگر حال و روز نویسندگان عرصه های دینی نیز بهتر از نویسندگان غرب زده نیست و تقلیل گرایی در بازنشر خام معارف دینی در فضای مجازی و نیز فضای حقیقی برای تحقق معرفت دینی جوان ناکافی است.

آری بی اعتنایی به معارف حقیقی ائمۀ معصومین(ع) و ارائۀ تولیدات دینی در قالب باز نشر خام مسائل مذهبی اعم از آیات و روایات برای ارتقای ساحت دینی جامعه ناکافی است، این چنین است که تولید معرفت دینی در حوزه های علمیۀ جای خود را به دانشنامه نویسی، دائره المعارف نویسی و موسوعه نگاری داده است.

عقلانیت دینی؛ مهم ترین ابزار در تحقق معرفت دینی

اما به راستی چه باید کرد؟ نسل جوان  در حصار عدم بازتولید معارف دینی در میان متولیان فرهنگی کشور و موج سهمگین القای خصومت دینی در میان روشنفکران غرب زده گرفتار شده است، حال آن که عقلانیت دینی حلقۀ مفقودۀ تحقق معرفت دینی در جامعۀ اسلامی است.

سربسته می توان گفت عقلانیت دینی مقوله ای است مهم و راهبردی که عرفان گرایی افراطی فارغ از تفکر و تعقل را بر نمی تابد و ماهیت زشت روشن فکری نماهای وطنی را بر ملا می سازد؛ البته تبیین این مهم مجال دیگر می طلبد.

انتهای پیام/

 

دیدگاهتان را بنویسید

توجه: از انتشار نظرات توهین آمیز معذوریم.