رئیس مؤسسه‌ی پژوهشی حکمت و فلسفه‌ی ایران:
استشمام بوی سکولاریسم از تصوف/ اهل‌بیت (س) را مرجع اصلی سلوک بدانیم
حجت‌الاسلام خسرو پناه بابیان اینکه اهل تصوف می‌گویند با سیاست کار نداریم، گفت: از این مسئله بوی سکولاریسم به مشام می‌رسد.
به گزارش اصفهان شرق، رئیس مؤسسه‌ی پژوهشی حکمت و فلسفه‌ی ایران در نشست علمی تخصصی «جریان شناسی تصوف فرقه‌ای» با اشاره به حوزه فکری و عرفانی جهان اسلام، اظهار کرد: در بررسی جریان‌های فکری و فرهنگی کشور و جهان اسلام پیچیده‌تر از تصوف نیافتم.
حجت‌الاسلام‌والمسلمین دکتر عبدالحسین خسرو پناه بابیان اینکه با بهاییت، وهابیت و جریان‌های مختلف تکفیری عرفان‌های وارداتی و کاذب مواجه شده‌ایم، تأکید کرد: درک و پیچیدگی آنها سخت‌تر از تصوف نیست، ضمن اینکه در برخورد با این مسائل نمی توان حکم کلی صادر کرد بلکه به طور دقیق باید مورد مطالعه و بررسی قرار بگیرند.
وی با تصریح بر اینکه صرف تحقیق کتابخانه ای برای شناخت تصوف کافی نیست، اظهار کرد: تحقیق و شناخت میدانی می تواند در کنار تحقیق کتابخانه ای درک صحیح و عمیق از عقاید تصوف به ما ارائه کند.
این پژوهشگر علوم فلسفی با بیان اینکه در مجموع با سه دسته تصوف غربی، شرقی و بومی مواجه هستیم، گفت: صوفیان گنابادی و ذهبیه بیشترین گستردگی در سطح کشور را دارند.
حجت‌الاسلام خسرو پناه با اظهار بر اینکه اهل تصوف معتقدند صوفی از واژه صفی منسوب به اصحاب صفه نشأت می گیرد، تصریح کرد: نه تنها سند تاریخی در این زمینه وجود ندارد بلکه با قواعد عربی نیز سازگار نیست و برای مشروعیت و اعتباربخشی به خود از این مسائل را مطرح می کنند.
وی خاطرنشان کرد: کلیه احادیث در مدح و مذمت تصوف منتسب به پیامبر عظیم الشأن اسلام و حضرت علی (ع) جعلی است، چون مسئله ای با عنوان صوفیه در زمان آن بزرگواران موضوعیت نداشته است.
رئیس مؤسسه‌ی پژوهشی حکمت و فلسفه‌ی ایران بابیان اینکه ابوهاشم کوفی در قرن دوم هجری مؤسس تصوف بوده است، گفت: امام صادق (ع) این شخص را فردی فاسد عقیده و بدعت گذار مذهبی بیان کردند که آن را تصوف نامیده است.
حجت‌الاسلام خسرو پناه، تصوف را جریانی ترکیبی از شیعیان و اهل تسنن عنوان و اظهار کرد: آنها به لحاظ سیاسی ابوبکر را خلیفه اول می دانند اما به لحاظ عرفانی و معنوی امیرالمؤمنین علی (ع) را خلیفه اول می دانند البته اکثراً امام علی (ع) را با عنوان قطب الاقطاب می نامند.
وی با بیان اینکه تصوف با دیسیپلین اجتماعی عزلت نشینی و بی تفاوتی به مسائل سیاسی شکل گرفته است، تاکید کرد: آنها فقط به زندگی زاهدانه و فکر خود بودن توجه داشتند که از لحاظ اهل بیت (س) در خصوص بی تفاوتی افراد نسبت به جامعه امری نکوهید برشمرده می شود.
استاد حوزه و دانشگاه با بیان اینکه بنا به نظر بزرگان این فرقه، صوفیه فقط به طریقت توجه دارند، گفت: البته معمولا این افراد با این که می گویند کاری با سیاست ندارند ولی عملا در دام سیاستمدارهای منحرف می‌افتند.
حجت‌الاسلام خسرو پناه اظهار کرد: شاید گاهی در طول تاریخ تصوف در امور سیاسی هم حضور داشته‌اند اما از لحاظ کلی به این مسئله قائل نیستند و خود را به دور از سیاست می‌دانند که از این مسئله بوی سکولاریسم به مشام می‌رسد.
وی جریان شناسی ایجاد و استمرار تصوف خاطرنشان کرد: در قرن اول اسلامی مسئله زهد و در قرن دوم پدیده ای با عنوان صوفیه شکل گرفت، از قرن چهارم به بعد اسلام صوفیه، خانقاه و عرفان ادبی در میان انها به وجود آمد و از قرن ششم و هفتم تا نهم عرفان نظری آنها که پایه گذارش ابن عربی بود ایجاد شد.
رئیس مؤسسه‌ی پژوهشی حکمت و فلسفه‌ی ایران با بیان اینکه عرفان در بین صوفیان تا قرن نهم نظری، ادبی و عملی دسته بندی می شود، گفت: در قرن نهم شاهد اتفاق جدید در میان یک گروه از صوفیان اهل تسنن که امام علی (ع) را خلیفه چهارم به وجود آمد و آن‌هم اینکه به تشیع گرایش پیدا کرده و شیعه اثنی عشری شدند.
حجت‌الاسلام خسرو پناه با اشاره به مراحل تصوف در اسلام، اظهار کرد: تصوف اهل سنت منتقد به اهل بیت، تصوف سنی ولایی و تصوف شیعی التقاطی مراحل تصوف در اسلام تقسیم بندی می شوند.
وی تبدیل شدن سلسله به فرقه را اولین آسیب جدی وارد شده به اهل تصوف بیان و تصریح کرد: ایجاد فرقه معنایی جز انشعاب در دین نیست، ضمن اینکه برای فرقه مدیر لازم دارند لذا در انتخاب جایگزین قطب های خود به جای اینکه عارف ترین را انتخاب کنند یک فرد مدیر را انتخاب می کردند که گاهی حتی به بدیهیات صوفیه نیز آشنایی ندارد.
رئیس مؤسسه‌ی پژوهشی حکمت و فلسفه‌ی ایران ورود بدعت در برخی از این فرقه ها را آسیب دوم مطرح و اظهار کرد: گاهی در خانقاه های خود اذکار و برنامه های سلوکی را انجام می دهند که اصلاً در دین اسلام جایگاهی ندارد یا برگرفته از مکاتب شرقی است.
حجت‌الاسلام خسرو پناه در اشاره به آسیب تمدنی تصوف، گفت: تصوف به شهود گرایش پیدا کرد و به همین دلیل جایگاه عقل و فلسفه در میان انها تزلزل پیدا کرد.
وی با بیان اینکه به طور قطع به عرفان نیاز داریم، تاکید کرد: سلوک را باید از ائمه اطهار (س) بگیریم وگرنه از مسیر حق منحرف می‌شویم.
گفتنی است نشست علمی ریشه‌ای انحرافات فکری و فرهنگی جریان تصوف در تالار گروه معرف دانشگاه اصفهان با حضور بیش از 150 نفر از استادان و پژوهشگران حوزه و دانشگاه به همت اداره امور پژوهشی پژوهشکده مطالعات اسلامی اصفهان برگزار شد.
انتهای پیام/صاحب نیوز
