عادت‌های ناسالم و ارتباط آنها با عملکرد مغز
هفت عادت خطر آفرین برای مغز
مغز ما یکی از مهم‌ترین اندام‌های بدن‌مان است اما گاهی اوقات ندانسته رفتارهایی را انجام می دهیم که به عنوان عادت خطرناک برای مغز شناخته می شوند.
به گزارش اصفهان شرق، همان‌طور که همه می‌دانیم، عادت‌های‌مان در زندگی بر سلامت عمومی‌مان تاثیر می‌گذارند. برای مثال، وقتی یک نفر به اندازه‌ی کافی ورزش نمی‌کند و در عوض پرخوری می‌کند، دچار اضافه‌وزن می‌شود. اگر روز پر استرسی را در محل کار پشت سر گذاشته باشید، احتمالا در خانه دچار سردرد خواهید شد. به همین صورت، عادت‌های زیان‌آوری نیز وجود دارند که بر مغز تاثیر می‌گذارند. متاسفانه، به ندرت سریعا از تاثیرات این عادت‌های بد و زیان‌آور بر مغزمان باخبر می‌شویم.
هر چه سن‌مان بالا می‌رود، به طور طبیعی کمی از عملکرد مغزمان را از دست می‌دهیم. با وجود این، برخی عادت‌های زیان‌آور می‌توانند واقعا به فرآیند زوال مغز سرعت بدهند.
در مقاله‌ی حاضر، به 7 عادت خطرناک برای مغز ، و همچنین چند توصیه‌ی عملی در مورد چگونگی دوری از این عادت‌ها و در نتیجه، افزودن بر قدرت مغز اشاره می کنیم.
عادت خطرناک برای مغز : شماره ۱. حذف صبحانه
عادتِ حذف صبحانه – یا بهتر بگوییم، عادت به صبحانه نخوردن – می‌تواند تاثیر منفی بر سلامت مغزتان داشته باشد. همه‌ی ما این جمله‌ی معروف را شنیده‌ایم که “صبحانه مهم‌ترین وعده‌ی غذایی روز است”. بر اساس نتایج پژوهش‌ها، حذف صبحانه برای سلامت مغز بسیار مضر است.
برای مثال، پژوهشی در ژاپن که روی بیش از ۰۰۰، ۸۰ نفر به‌عمل آمد، دریافت حذف صبحانه خطر سکته‌ی مغزی و ابتلا به فشار خون بالا را افزایش می‌دهد. این پژوهش که در یک دوره‌‌ی ۱۵ ساله به طول انجامید، وضعیت آدم‌هایی را بررسی کرد که هیچ‌گونه سابقه‌ی بیماری قلبی یا سرطان نداشتند، و در نتیجه‌ی این بررسی دریافت خوردن صبحانه در هر روز می‌تواند به جلوگیری از سکته‌ی مغزی کمک کند. همچنین پژوهش‌گران به این نکته اشاره کردند که فشار خون بعد از خوردن صبحانه کاهش می‌یابد و بنابراین، خوردن صبحانه می‌تواند خطر خون‌ریزی مغزی را کاهش دهد.
خوردن صبحانه به صورت منظم و همیشگی تاثیرات مثبتی بر قدرت تمرکز و توانایی‌های ذهنی دارد. این مسئله از جانب پژوهشی در زمینه‌ی تاثیرات صبحانه و عملکرد تحصیلی در کودکان مورد تایید قرار گرفت. مجله‌ی پیشگامان علوم اعصاب انسان شواهدی را منتشر کرد که نشان می‌دهند کودکانی که عادت به خوردن صبحانه دارند از لحاظ تحصیلی، به ویژه در زمینه‌ی ریاضی و حساب، عملکرد بهتری دارند.
عادت خطرناک برای مغز : شماره ۲. امواج گوشی‌های همراه ممکن است باعث سرطان مغز شوند
مدت‌ها است بحث و جدل‌های زیادی در مورد احتمال سرطان‌زا بودن امواج گوشی‌های همراه در جریان است. یک کارآزمایی بالینی که در ۲۰۱۶ به‌عمل آمد، ارتباطی میان امواج گوشی‌های همراه و سرطان را در موش‌ها کشف کرد. این کارآزمایی موش‌ها را به مدت ۲ سال، روزی ۹ ساعت در معرض امواج مشابه‌ی امواج گوشی‌های همراه قرار داد. این پژوهش به افزایش خطر ایجاد تومور در مغز و قلب موش‌ها پی برد. مجله‌ی کانسومر ریپورتس نیز همین شواهد را به عنوان گواهی برای ارتباط میان استفاده از گوشی‌های همراه و خطر ابتلا به سرطان در درازمدت کافی دانست.
البته این مسائل به این معنی نیستند که باید گوشی‌های همراه‌مان را دور بیندازیم. آنتن بسیاری از گوشی‌های همراه و گوشی‌های هوشمند داخل آنها تعبیه شده است، یعنی اینکه تا حدودی دور از سرتان قرار دارد. با این حال، کانسومر ریپورتس توصیه می‌کند برای دوری از خطر سرطان‌زایی امواج گوشی‌های همراه برخی اقدامات احتیاطی خردمندانه را رعایت کنید. برخی از این اقدامات عبارت هستند از:
سعی کنید از بلندگو یا هندزفری برای صحبت کردن استفاده کنید.
اگر آنتن ضعیف است، سعی کنید گوشی را دور از بدن‌تان نگه دارید.
حتی‌الامکان از پیامک یا تماس تصویری استفاده کنید.
گوشی‌تان را در جیب پیراهن یا شلوارتان نگذارید.
عادت خطرناک برای مغز : شماره ۳. مصرف بیش از اندازه‌ی چربی به مغز آسیب می‌رساند
همه از خطرات استفاده‌ی بیش از اندازه‌ی چربی در رژیم غذایی آگاه هستیم، با این حال بدانید مصرف بیش از حد چربی می‌تواند به مغز نیز آسیب برساند. دانشمندان کشف کرده‌اند غذاهای چرب می‌توانند مغز را به گونه‌ای برنامه‌ریزی کنند که اشتیاق به خوردن غذاهای چرب را در بدن افزایش دهند.
پژوهشی که تحت برنامه‌ی علوم اعصاب در سوءمصرف مواد در دانشگاه وندربیلت به‌عمل آمد، دریافت آدم‌هایی که مرتبا در مصرف غذاهای چرب زیاده‌روی می‌کنند باعث ایجاد یک مشکل مغزی در خود می‌شوند. این مشکل سبب می‌شود مغز پیام‌هایی ارسال کند که باعث شوند فرد حتی هنگامی که از لحاظ جسمی کاملا سیر است، هم‌چنان به غذا خوردن ادامه دهد. بنابراین، مغز که وظیفه دارد اشتها را محدود کند، باعث می‌شود اشتیاق فرد به خوردن غذاهای چرب بیش‌تر شود و در نتیجه، به چاقی مفرط و دیگر بیماری‌ها دچار شود.
عادت به خوردن غذاهای سالم می‌تواند به عملکرد مناسب مغز کمک و از ایجاد اشتیاق به مصرف غذاهای چرب جلوگیری کند. برای مثال، به گفته‌ی دکتر مارک پی. متسون، پژوهش‌گر علوم اعصاب، پژوهش‌ها نشان می‌دهند رژیم روزه‌ی متناوب می‌تواند بروز بیماری‌های آلزایمر، هانتینگتون، و پارکینسون را به تعویق بیندازد.
گاهی اوقات به رژیم روزه‌ی متناوب، رژیم روزه‌ی متناوب ۵: ۲ می‌گویند. روزه‌ی متناوب یعنی اینکه ۵ روز در هفته به صورت معمول و همیشگی غذا بخوریم، و برای ۲ روز غیرمتوالی در هفته میزان کالری مصرفی‌مان را به ۵۰۰ کالری برای خانم‌ها یا ۶۰۰ کالری برای آقایان کاهش دهیم. آیا این نوع از روزه‌داری توانایی‌های ذهنی مغزمان را افزایش می‌دهد؟ یک پژوهش که در مجله‌ی پلاس وان منتشر شد، نشان داد روزه‌داری متناوب در فضای کارآزمایی بالینی توانست عملکردهای مغز را بهبود ببخشد.
عادت خطرناک برای مغز : شماره ۴. فقدان ارتباط اجتماعی
روان‌شناسان به طور کلی با این نظریه موافق هستند که هنگامی که بتوانیم با دیگران معاشرت داشته باشیم، عملکرد مغزمان به بهترین حالت خود می‌رسد. به اعتقاد وب‌گاه سایکولوژی تودی فقدان برخوردهای اجتماعی می‌تواند به افسردگی و احساس تنهایی منجر شود و حتی بر توانایی یادآوری‌مان نیز تاثیر بگذارد. کودکانی که با پدرومادر و هم‌سالان‌شان به اندازه‌ی کافی برخورد اجتماعی ندارند بیش از دیگران در معرض ابتلا به مشکلات روانی- اجتماعی قرار دارند. فقدان ارتباط اجتماعی در بزرگسالی نیز می‌تواند به عادت‌های بدی هم‌چون نوشیدن زیاد الکل و سوءمصرف مواد منجر شود.
برای جلوگیری از فقدان ارتباط اجتماعی، جست‌وجو برای یافتن راه‌های معاشرت با دیگران بسیار مهم است. برای مثال، پژوهشی در دانشگاه میشیگان در مورد اینکه چگونه ارتباط اجتماعی می‌تواند به افزایش توانایی مغز کمک کند، به مطالعه پرداخت. به گزارش این پژوهش‌گران حتی روزانه ۱۰ دقیقه حرف زدن با دیگران می‌تواند عملکرد ذهنی و حافظه را ارتقا دهد.
برای جلوگیری از فقدان ارتباط اجتماعی، جست‌وجو برای یافتن راه‌هایی برای ملاقات و معاشرت با دیگران بسیار مهم است. مشاوران دانشگاه فلوریدا توصیه می‌کنند برای جلوگیری از این مسئله در باشگاه ورزشی ثبت نام، و در یک انجمن یا فعالیت اجتماعی شرکت کنید. انجام فعالیت بدنی احساس خوبی به شما می‌دهد و این فرصت را در اختیارتان می‌گذارد که با دیگران ملاقات کنید. حتی همین که گوشی‌تان را بردارید و با یک دوست یا فامیل تماس بگیرید نیز می‌تواند به اجتماعی‌تر شدن‌تان و فعال نگه داشتن مغزتان کمک کند.
عادت خطرناک برای مغز : شماره ۵. کم‌خوابی
همه‌ی ما بعد از بیدار شدن از خواب راحت و کامل شبانه احساس شادابی می‌کنیم. ولی عادت کم‌خوابی می‌تواند تاثیر زیان‌آوری بر مغز بگذارد. به گفته‌ی دکتر هانسا دی. بارگاوا در وب‌ام‌دی، کم‌خوابی به دلایل زیر تاثیرات منفی بر مغز می‌گذارد:
سرعت پردازش و تفکرتان کاهش می‌یابد و انجام کارها برای‌تان سخت می‌شود.
باعث می‌شود بیش از گذشته فراموش‌کار شوید و بر حافظه‌ی کوتاه‌مدت‌تان تاثیر می‌گذارد.
فرآیند یادگیری دشوارتر می‌شود.
باعث زودرنجی و نوسانات خلقی می‌شود.
با وجود این، کم‌خوابی ممکن است واقعا به صورت فیزیکی به مغزتان آسیب برساند. به گزارش موسسه‌ی ملی اختلالات عصبی و سکته‌ی مغزی امریکا، وقتی خواب هستیم، ساختارهای سلولی موجود در مغزمان به گونه‌ای تغییر می‌یابند که سموم ایجاد شده در طول روز را از مغز پاک کنند. بنابراین، برای جلوگیری از اختلالات زوال مغز، خواب کافی و خوب شبانه و به صورت منظم و همیشگی بسیار ضروری است.
عادت خطرناک برای مغز : شماره ۶. سیگار کشیدن
سیگار کشیدن عادت زیان‌آوری است که به مغز و اندام‌های دیگر بدن‌تان آسیب می‌رساند. گروهی از پژوهش‌گران دریافتند آدم‌هایی که به مدت طولانی سیگار کشیده‌اند با اختلال در عملکرد دوپامین در مغزشان مواجه می‌شوند. این اختلال در دوپامین عاملی است که به اعتیاد و افزایش احتمال بازگشت پس از ترک منجر می‌شود. پژوهش‌گران دریافتند هنگامی یک شخص سیگار را ترک می‌کند، سطح دوپامین به میزان طبیعی‌اش باز می‌شود، که این خود نشان می‌دهد اختلال در دوپامین تا پیش از مصرف سیگار در بدن آغاز نمی‌شود.
همچنین پزشکان مشاهده کرده‌اند قشر مغز سیگاری‌ها نسبت به غیرسیگاری‌ها نازک‌تر است. این بخش از مغز برای حافظه، زبان، و ادراک بسیار ضروری است. پزشکان معتقدند نازکی قشر مغز با کاهش قدرت ذهنی در ارتباط است.
عادت خطرناک برای مغز : شماره ۷. مصرف بیش از اندازه‌ی قند
مصرف بیش از اندازه‌ی قند، علاوه بر افزایش دور کمرتان و بالا بردن خطر ابتلا به دیابت نوع دو ناشی از چاقی مفرط، تاثیر زیان‌آوری نیز بر روی مغزتان می‌گذارد.
طبق مطالعه‌ای که توسط دو پژوهش‌گر از دانشگاه نیو ساوت ولز روی موش‌های جوان انجام گرفت و منتشر شد، مصرف بیش از اندازه‌ی قند به اندازه‌ی استرس و سوءمصرف مواد می‌تواند بر رشد مغز تاثیر منفی بگذارد. آنها معتقدند اگر همین اتفاق نیز برای کودکان و نوجوانان رخ دهد، پس مصرف بیش از اندازه‌ی قند می‌تواند تاثیراتی طولانی‌مدتی بر مغز و رفتار آنها داشته باشد.
دوری از نوشابه‌ها و آب‌نبات‌ها تا حد امکان بسیار ضروری و مهم است. همچنین باید مراقب خوراکی‌هایی با قندهای افزوده نظیر شربت ذرت با فروکتوز بالا، قند اینورت، و ساکارز باشید. به علاوه، بسیاری از خوراکی‌های کم‌چرب نیز دارای قندهای افزوده هستند تا طعم و مزه‌شان بهبود یابد. بنابراین، سعی کنید دنبال محصولاتی بشد که دارای شیرینی مصنوعی یا قندهای افزوده نباشند.
انتهای پیام/خبرفارسی
