به گزارش اصفهان شرق؛ هرساله روز جهانی پوکی استخوان در بیستم اکتبر مصادف با بیست و هشتم مهرماه برگزار می‌شود. در این روز برنامه‌های مختلفی در سراسر جهان برای آگاه كردن عموم در مورد پیشگیری از این بیماری كه هنوز هم اغلب افراد شناخت دقیقی از آن ندارند به اجرا در می‌آید. پیام این روز این است كه با وجود وخیم بودن بیماری پوكی استخوان، افراد می‌توانند سلامت استخوان‌های خود را با ساختن استخوان‌هایی محكم از طریق شیوه صحیح زندگی تامین کنند.
تاریخچه روز جهانی پوکی استخوان
این روز از سال 1996 از سوی انجمن ملی پوکی استخوان انگلستان راه اندازی شد و با حمایت کمیسیون اروپا تداوم پیدا کرد. از سال 1997، روز بنیاد بین المللی پوکی استخوان سازمان یافته شد. در سال 1998 و 1999، سازمان بهداشت جهانی به عنوان حامی روز جهانی پوکی استخوان وارد عمل شد. راه اندازی کمپین سالانه برای بالا بردن آگاهی از پوکی استخوان و بیماریهای متابولیک استخوان از مهمترین اهداف این روز است. از سال 1999 این کمپین یک موضوع خاص را برجسته کرده است.
پوکی استخوان
پوکی استخوان هنگامی رخ می‌دهد که تراکم استخوان کاهش ‌یابد و استخوان شروع به نازک شدن ‌کند. این عارضه که اغلب با پیری طبیعی همراه می‌شود، به این علت رخ می‌دهد که یا استخوان کافی تولید نمی‌شود، یا استخوان موجود بیش از حد عادی بوسیله بدن بازجذب می‌شود. از عوارض این بیماری تغییر شکل ستون فقرات است که موجب انحنای پشت یا قوز درآوردن می شود. کوتاه شدن قد نیز می تواند عارضه ای از این بیماری تلقی شود حتی بعضی محققان عقیده دارند افتادن دندان ها در سال های بالا نیز ناشی از همین پوکی استخوان است.
درمان پوکی استخوان معمولا بر پیشگیری از شکستگی‌ها و از دست رفتن بیشتر استخوان و نیز تسکین علائم درد و ناراحتی متمرکز است.
عوامل موثر در پوکی استخوان
پوکی استخوان به دلایل مختلف در افراد ایجاد می‌شود از جمله این عوامل افزایش سن فرد است که احتمال بروز پوکی استخوان را در افراد افزایش می‌دهد. در واقع بعد از سی سالگی به ازای هر ده سال بتدریج علائم کاهش توده استخوانی افزایش می‌یابد. جنس، یائسگی، سابقه فامیلی، وزن و اندازه استخوان، بیماری‌ها، مصرف داروها، عدم تحرک، سیگار کشیدن و کمبود کلسیم و ویتامین در مواد غذایی از دلایل ابتلا به پوکی استخوان است.
علاوه بر این موارد، پوکی استخوان به طور ثانویه در افرادی که اختلالات هورمونی و متابولیسمی مانند بیمـاری‌هـای مزمـن کبـد و کلیـه، دیابـت نـوع یک و اختلال رشد و هورمون‌های جنسی دارند بیشتر دیده می شود. همچنین از عوارض مصرف طولانی مدت داروهای حاوی کورتون نیز بروز پوکی استخوان است.
رایج‌ترین اشکال درمان پوکی استخوان
• تجویز درمان‌های دارویی تحت نظر پزشک متخصص شامل بایفوسفونیت‌ها، رالوکسیفن و کلسی‌تونین.
• مکمل‌های کلسیم و ویتامین D.
• ورزش منظم شامل ورزش‌های تحمیل‌کننده وزن، مقاومتی و تعادلی. پیاده‌روی، پا زدن بر روی دوچرخه‌های ثابت و سایر فعالیت‌های کم ‌ضربه با حداقل خطر افتادن نیز توصیه می‌شوند.
• ترک سیگار و الکل.
• خوردن رژیم غذایی غنی از لبنیات مانند شیر، ماست و پنیر کم‌چربی؛ ماهی آزاد، ساردین و پنیر سویا و سبزیجات برگ ‌دار سبز مانند اسفناج و سبزی ‌خوردن.
خدمت به استحکام استخوان در سالهای اولیه زندگی با لزوم اهمیت بر رژیم غذایی: شعار 2015
موضوع کمپین امسال بر اهمیت سلامت استخوان با تغذیه سالم در سالهای اولیه زندگی تاکید دارد. موضوع امسال این واقعیت است که تعهد مادام العمر به تغذیه سالم یک جنبه اساسی در پیشگیری از پوکی استخوان است. اسکلت ما بسیار شبیه به یک خانه است. این خانه باید با مواد درست ساخته شود تا ساختار قوی در طول زمان برای جلوگیری از آسیب‌های طولانی مدت داشته باشد.
توجه به پیشگیری از پوکی استخوان باید زود شروع شود، از زمانی که کودک در رحم مادر درحال رشد است و در طول دوران کودکی و نوجوانی، زمانی که نیمی از توده استخوانی فرد انباشته شده است توجه به این موضوع حائز اهمیت است. به همین دلیل پوکی استخوان یک بیماری کودکانه با عواقب سالمندان نامیده می‌شود.
رژیم غذایی غنی از مواد مغذی و متعادل حاوی کلسیم، ویتامین D، پروتئین و عناصر کم مصرف (ویتامین K، منیزیم و روی) به بزرگسالان در تمام سنین در حفظ تراکم استخوان ها کمک می کند. در تغذیه استخوان سالم سالمندان از جمله با مصرف پروتئین و ویتامین D، می تواند نقش مهمی در حفظ استخوان بازی کند.
اگر چه تمرکز اصلی روز جهانی پوکی استخوان در تغذیه متمرکز شده است، باید توجه داشت که عوامل مختلف در سلامت استخوان ها و پیشگیری از پوکی استخوان نقش دارند. این عوامل عبارتند از شیوه زندگی سالم، ورزش کافی و درمان پوکی استخوان برای کسانی که در معرض خطر هستند.
موضوعات روز جهانی پوکی استخوان 
1996: آگاهی
1997: آگاهی
1998: آگاهی
1999: تشخیص زودرس
2000: سلامت ساختمان استخوان
2001: رشد استخوان در جوانان
2002: جلوگیری از شکستگی اولیه
2003: کیفیت زندگی
2004: پوکی استخوان در مردان
2005: ورزش
2006: تغذیه
2007: عوامل خطر
2008: تغییر سیاست
2009: تغییر سیاست
2010: علائم و نشانه های شکستگی های ستون فقرات
2011: 3 مرحله پیشگیری: کلسیم، ویتامین D و ورزش
2012: توقف: اولین شکستگی آخرین مورد است
2013: زنان قوی زنان قوی تر می سازند
2014: مردان واقعی قدرت خود را از درون می گیرند
2015: خدمت به استحکام استخوان
منبع:ایمنا