سرویس: دین و اندیشه 20:52 - سه شنبه 13 اسفند 1398

اسلام و مقابله با بیماری؛ احکامی که در مورد کرونا نمی دانیم

در سرتاسر منابع دینی و فقه شیعی حفظ جان خود در مقابل بیماری‌ها از مهمترین واجبات الهی است تا آنجا که واجبات الهی اگر با حفظ جان تزاحم پیدا کند آن واجب الهی را از وجوب ساقط می‌کند.

به گزارش اصفهان شرق؛ به نقل از روابط عمومی دفتر تبلیغات اسلامی اصفهان، حجت الاسلام امیرصالحی اظهار داشت: امروزه با توجه به ویروس کرونا که دامن‌گیر بسیاری از جوامع بشری شده و جامعه ما را هم درگیر کرده است بر خود لازم دیدیم که دیدگاه دین مبین اسلام را در حفظ خود و دیگران در مقابل این بیماری منحوس در قالب نکاتی بیان کنیم.

 کارشناس فقه و احکام نمایندگی مرکز ملّی پاسخگویی به سؤالات دینی در اصفهان افزود: در سرتاسر منابع دینی و فقه شیعی حفظ جان خود در مقابل بیماری‌ها از مهم‌ترین واجبات الهی است تا آن جا که واجبات الهی اگر با حفظ جان تزاحم پیدا کند آن واجب الهی را از وجوب ساقط می‌کند؛ مثلا در مورد مقدمات نماز اگر وضو برای انسان ضرر داشته باشد وضو ساقط شده و تیمم واجب می‌شود و اگر کسی با وضو در این حال نماز بخواند وضو و نماز او باطل است.

وی با اشاره به حکم  روزه با اشاره به فتوای مقام معظم رهبری گفت:کسی که می‌داند روزه برای او ضرر دارد یا خوف ضرر داشته باشد باید روزه را ترک کند و اگر روزه بگیرد صحیح نیست بلکه حرام است، خواه این یقین و خوف از تجربه‌ی شخصی حاصل شده باشد یا از گفته‌ی پزشک امین یا از منشأ عقلایی دیگر.

صالحی تصریح کرد: درتعریف ضرر فقها 3 نکته را بیان می کنند که ضرر یعنی بیمار شدن، تشدید بیماری و یا طولانی شدن مدت بیماری است؛ در همین زمینه  آیت‌الله مکارم شیرازی می فرمایند: در صورت خطر مرگ، بیمار نمى تواند درمان را قطع کند. همچنین جایى که ضرر مهمّى به او مى رسد، و درمان آزار مهمّى به او نمى رساند.

 کارشناس فقه و احکام نمایندگی مرکز ملّی پاسخگویی به سؤالات دینی در اصفهان بیان داشت: در کنار حفظ جان خود، حفظ جان دیگران نیز از واجبات شرعی است در این مورد فقهای عظام در بحث تیمم می‌فرمایند: هرگاه بترسد که اگر آب را به مصرف وضو یا غسل برساند خود او یاعیال و اولاد او، یا رفیقش و کسانی که با او مربوطند مانند نوکر و کلفت از تشنگی بمیرند یا مریض شوند، یا به قدری تشنه شوند که تحمّل آن مشقّت دارد، باید به جای وضو و غسل تیمّم نماید و نیز اگر بترسد حیوانی که مانند اسب و قاطر معمولاً برای خوردن سرش را نمی‌برند از تشنگی تلف شود، باید آب را به آن بدهد و تیمّم نماید (اگرچه حیوان مال خودش نباشد) و همچنین است اگر کسی که حفظ جان او واجب است به طوری تشنه باشد که اگر انسان آب را به او ندهد تلف شود.

وی ادامه داد: قول و تشخیص پزشکان و سفارش‌هایی که آن‌ها می‌کنند بر هر انسانی لازم است؛ فرزند مرحوم  آیت‌الله‌ فاضل لنکرانی بیان می‌کنند سال‌ها که در کنار پدرم بوده‌ام می‌دیدم ایشان نسبت به رعایت دستورات پزشکان چقدر اهتمام داشتند و این سیره همه مراجع ما بوده و هست؛ ما مرجع تقلیدی را نداریم که در زمان کنونی با رشدی که علم پزشکی کرده است از دستورات آن استنکاف کرده باشد؛ اگر پزشکی به یک مرجع تقلید گفته باشد روزه بر شما حرام است آن مرجع تقلید دیگر روزه نمی‌گیرد و اساسا این از خاصیت و ارزش و عظمت فقه شیعه است.

صالحی خاطرنشان کرد: با توجه به مقدمات بالا طبق دستورات دینی واجب است در ابتدا مواظبت نسبت به حفظ خود در مقابل ویروس کرونا داشته باشیم و همچنین دستورات پزشکی را جدی گرفته و به آن عمل کنیم و همچنین مواظبت داشته باشیم که این بیماری به دیگران سرایت نکند.

حکم فردی که فرد دیگری را مبتلا می‌کند، چیست؟

آیت الله علیدوست نیز در این باره اظهار داشت:کسی که مبتلا به ویروس کرونا، ایدز یا هر ویروس دیگر باشد و می‌داند که اگر با تماس با کسی، فرد مقابل مبتلا شده و فوت می‌کند، تمامی کارشناسان می‌گویند که در اینجا عامل دیگر نقشی نداشته و از نظر فقهی و حقوقی باید دیه قتل عمد را بپردازد.

رئیس انجمن فقه و حقوق حوزه علمیه قم تاکید کرد: اما اگر در یک روال طبیعی کسی مغازه‌ای باز کند و مشتری به صورت ناخواسته این ویروس را گرفته و فوت کند، سببیت عرفی در این مورد صادق نیست.

وی خاطرنشان کرد: از نظر فقهی، شرعی و حقوقی هر انسانی باعث مرگ دیگری شود، باید دیه بپردازد و قتل عمد به حساب می‌آید؛ مراد از این باعث، باعث عقلی نیست، بلکه سبب عرفی مراد است، به طوری که مرگ شخص آسیب دیده را مستند کنیم به شخصی که باعث آسیب شده است؛ مانند کسی که دستش میکروب دارد و به قصد از پادرآوردن فرد مقابل با او دست می‌دهد.

علیدوست مطرح کرد: اما اگر این سببیت عرفی صادق نباشد، مانند مغازه‌داری که مغازه باز می‌کند، کسی که وارد مسجد می‌شود و یا کسی که به ویروس مبتلا است و عطسه‌ای می‌کند، شامل پرداخت دیه نمی‌شود و حق قصاص در اینجا مطرح نیست، اما احتیاط کردن افراد در چنین مواقعی به قوت خود باقی است که این ها بحث دیگری است.

انتهای پیام/

همچنین بخوانید:

دیدگاهتان را بنویسید

توجه: از انتشار نظرات توهین آمیز معذوریم.