فقط جوانان بخوانند
مروری بر مطالبات رهبر انقلاب از جوانان/ چالشها و فرصتهای نسل جوان
ایران اسلامی که انقلابش را مدیون جوانان انقلابی دهه 50 است، در دهه 60 شاهد انفجار جمعیتی بود که باعث شد در دهههای 80 و 90 بیشترین جمعیت جوان را به خود ببیند که این اتفاق، چالشها و فرصتهایی را هم به همراه داشته است.
به گزارش اصفهان شرق، یکی از شاخصههای جوامع توسعهیافته قشر مولد و فعال آن جوامع است، جوانی به عنوان مهمترین برهه هر انسانی بیشتری تأثیر را در حوزههای علمی، اقتصادی، فرهنگی، ورزشی و اجتماعی کشورها میگذارد.
ایران اسلامی که انقلابش را مدیون جوانان انقلابی دهه 50 است، در دهه 60 شاهد انفجار جمعیت بود که باعث شد در دهههای 80 و 90 بیشترین جمعیت جوان را به خود ببیند این اتفاق، چالشها و فرصتهایی را هم به همراه داشته که کمتر از بخش فرصتهای آن استفاده کرده ایم.
اما قطعاً اگر برنامهریزی قبلی صورتگرفته و از ظرفیت این جوانان استفاده میشد، کشور با شتاب چند برابر به سمت پیشرفت بیشتر حرکت میکرد کما این که همین امروز پیشرفتهای علمی، ورزشی و دیگر بخشها را همین جوانان رقم زدند.
از کمکاری مسؤولان که بگذریم، جوانان متولد شده در دهه 60 و حتی بعد از آن که در کشوری مانند ایران به دنیا آمدهاند چه وظیفهای دارند؟ آیا اصلاً تفاوتی میان جوان مسلمان ایرانی با جوان غربی و یا شرقی وجود دارد؟ ازدواج، تفریح، تحصیل، سبک زندگی، کار، ایمان و آرمانگرایی، نسبتش با جوان ایرانی چیست؟
حضرت آیتالله خامنهای به عنوان یک عالم دینی و نه الزاما به عنوان یک رهبر در سخنرانیها و نوشتهها مخاطب خود اصلی خود را جوانان قرار داده و در خصوص ابعاد زندگی جوانان بارها نکاتی را متذکر شدهاند، ایشان چه قبل و چه بعد از انقلاب، سالهای سال با اقشار مختلف جوانان – خصوصاً طلاب و دانشجویان مبارز و مسلمان و انقلابی- بهعنوان یک الگو و راهنمای فکری و فرهنگی و مقتدای عقیدتی و سیاسی مأنوس بودهاند و با مسائل، مشکلات، روحیات و زبان این نسل پرشور کاملاً آگاهی و آشنایی دارند، در ادامه منتخبی از این توصیههای ایشان آمده است.
* هویت/ از ماهواره، اینترنت، فیلمها و آهنگهای فاسد خبر دارم
ایشان در بیانی تأکید دارند نیاز عمده جوانان، هویت است؛ باید هویت و هدف خودش را بشناسد: باید بداند کیست و برای چه میخواهد تلاش و کار کند. دشمن میخواهد هویت جوان ایرانی را از او بگیرد؛ اهداف را از بین ببرد؛ افقها را تیره کند؛ به او بگوید تو یک موجود حقیر و محدود هستی؛ پیش من بیا تا تو را زیر بال بگیرم.
معلوم است؛ کشور ثروتمند ایران و منطقه بسیار مهم و راهبردی ما و تأثیرات فراوانی که این ملت از همه سو میتواند بگذارد؛ همه از طریق تحقیر شخصیت جوانها، در مشت دشمن میآید. امروز برنامه دشمن نسبت به شما جوانها این است؛ خیلی باید بیدار باشید.
کسانی اینطور وانمود میکنند که نسلی که دارد روی کار میآید -که اصطلاحاً به آن (نسل سوم انقلاب) میگویند- پشت کرده به انقلاب و رویگردان از ارزشهای دینی است؛ یا اگر هم نیست، بهطور اجتناب ناپذیری اینطور خواهد شد!
بنده صد درصد حرف آنها را رد میکنم. نه اینکه من عوامل فساد برانگیز فرهنگی را نمیبینم یا نمیشناسم یا از آنها خبر ندارم؛ نخیر، بنده از ماهواره، اینترنت، رمانها، فیلمها، آهنگها و حرفهای فاسد کاملاً خبر دارم و آنها را دستکم نمیگیرم، اما معتقدم نسل کنونی امروز اینقدر هم آسیبپذیر و شکننده نیست؛ این را بد فهمیدهاند.
* انرژی، امید، ابتکار/ رسانهها کمک کنند
من اساساً در بین این خصوصیات مهمی که جوانان دارند، سه خصوصیت را خیلی بارز میبینم. آن سه خصوصیت عبارت است از: انرژی، امید، ابتکار. اینها سه خصوصیت برجسته در جوان است. اگر واقعاً رسانهها در کمکهای فرهنگی که به ما میکنند – چه گویندگان مذهبی، چه گویندگان مسائل فکری و فرهنگی، چه صداوسیما، چه مدرسهها – بتوانند این سه خصوصیت عمده را درست هدایت کنند، من خیال میکنم که خیلی راحت میشود یک جوان، راه اسلامی پیدا کند. چون اسلام هم چیزی که از ما میخواهد، این است که ما استعدادهای خودمان را به فعلیت برسانیم.(12/2/80)
* احساس مسؤولیت، ایمان، بصیرت/ تضمین موفقیت
اگر شما جوانان این سه خصوصیت را در خودتان به وجود آورید، در هر شرایطی و در همه زمینهها موفق خواهید بود؛ جوان اولاً باید احساس مسئولیت کند؛ یعنی واقعاً خودش را مسئول بداند و بخواهد که زندگی را با پای خودش پیش ببرد و حرکت کند و مثل پر کاهی در امواج حوادث نباشد؛ ثانیاً، باایمان حرکت کند. ایمان نقش بسیار مهمی در پیشرفت در همه میدانها و نیز پیروزی بر همه موانع دارد؛ ثالثاً، بصیرت و آگاهی داشته باشد.
اگر جوانان این سه خصوصیت را در خودشان تأمین کنند-که البته کار چندان آسانی نیست، اما بسیار ممکن است-در همه زمینهها شما میتوانید موفقیت خودتان را تضمین کنید.(7/2/77)
* تحصیل، تهذیب، ورزش/ همه آنچه از جوان میخواهیم
دوره جوانی، دوره توانایی است. این توانایی در چه چیزهایی باید به کار برود؟ به اعتقاد من، باید عمدتاً در تحصیل علم، در ایجاد صفای نفس و روحیه تقوا در خود و ایجاد نیروی جسمانی در خود – که ورزش باشد – به کار رود؛ این سه مورد عمده است. یعنی اگر در یک جمله کوتاه از من بپرسند که شما از جوان چه میخواهید، به او خواهم گفت: تحصیل، تهذیب و ورزش. من فکر میکنم که جوانان باید این سه خصوصیت را دنبال کنند.
هر کاری هم بخواهید بکنید، در دوران جوانی که میشود کرد؛ یعنی در هر سه زمینه – هم در زمینه علمی، هم در زمینه تهذیب نفس و هم در زمینه ورزش – باید در جوانی کار کنید. (3/11/77)
* تجربه/ ویژگی که جوانان اول انقلاب نداشتند
روحیّه امروز جوانهای ما همان روحیّه جوانهای آنوقت است؛ با این تفاوت که آنها آنوقت در وسط کوره انقلاب بودند، امروز آن [شرایط] نیست، درعینحال آن روحیّه هست. تفاوت دیگر اینکه بصیرت و آگاهی و تجربهای که جوانهای ما امروز دارند، آن روز وجود نداشت؛ یعنی ما پیش رفتهایم. (1395/09/03)
جوان، ثبات لازم دارد؛ و این ثبات هم بهخودیخود به دست نمیآید. باید آن را پیدا کرد؛ جوان، دائم در معرض تزلزل قرار میگیرد؛ البته همه جوانها اینطور نیستند. نمیخواهم بگویم که هر جوانی اینگونه است. بههرحال، این استعداد تزلزل هم مثل بقیه استعدادها در جوان هست؛ که به این معنا استعداد خوبی نیست. البته به یک معنا هم خوب است؛ چون خود این هم یک تحول است. از همین هم میتوان استفاده کرد. مرتب میشود بهتر شد و بالاتر رفت؛ اما باید مواظب باشید که این وسیله لغزش، دور افتادن از راه و دور افتادن از خدا نشود، و به غلتیدن در آن پرتگاههایی که انسان باید از آنها پرهیز کند، منتهی نشود. (1/2/79)
* مبارز/ باید مبارزه کرد
برخلاف خواست دشمن، اکثریت جوانان ما آماده هستند که هروقت و هرطور لازم باشد، از کشور و نظام و دین و شرف و عزت ملی خود دفاع کنند. (1381/08/13)
آن چیزی که لازم است به شما جوانها عرض بکنم، این است که شما جوانهای عزیز با این انرژی و نشاط جوانی و با این معرفت اسلامی، مبارزه در این راه را برای خودتان فریضه بدانید. باید مبارزه کرد. در اسلام؛ زندگی بدون مبارزه، زندگی راکد، زندگی ساکن، زندگی بیتحرک و زندگیای که جوشش اراده و عزم انسانی در آن نباشد، زندگی مطلوبی نیست و انسان را به آرمانهای انسانی و اسلامی نمیرساند.
جوانان! خودتان را بسازید. یک ملت اگر بخواهد راه رشد و کمال و پیشرفت را طی بکند، باید ازلحاظ ایمان فکری، بهجای محکمی متکی باشد. آن ملتی، آن نسلی، آن جوانی که بخواهد به یک مجموعه هرهری مذهب، بیایمان، بیاعتقاد به بنیانهای اخلاقی و دینی و معنوی، دل بسپارد و با حرف آنها پیش برود؛ زیر پایش سست خواهد شد. نسل جوان، همانی خواهد شد که در دوران رژیم پهلوی بود؛ یاس آور، بیفایده، مایل به فساد، آماده برای کج روی. آنوقت برای آنکسی که آنها را باز از آن راه، به راه راست حرکت بدهد، معونه زیادی لازم است که بهآسانی در قرنی – بلکه قرنهایی – در این کشور پیش نمیآید.
*با نشاط/ نشانه حرکت رو به جلو
جوانهای امروز ما، جوانهای نسل معاصر ما و جوانهایی که در آینده خواهند آمد، بدانند راه انقلاب، راهی است که به عزم، ایمان و ثبات قدم احتیاج دارد. (1387/03/14)
جوانِ امروز از جوانِ ده سال و بیست سال قبل اگر سرحالتر و بانشاط تر و پرانگیزهتر نباشد، کمتر نیست. این نشانهٔ حرکت به جلوی ملت ایران و عقبنشینی دشمنان است. (1390/12/10)
نهم دی را همین جوانها، همین نسل سوّم انقلاب به راه انداختند؛ آن حادثه عظیم را به وجود آوردند؛ آن سیلی محکم را به صورت کسانی نواختند که سعیشان این بود که مسیر حرکت اسلامی را با ایجاد فتنه منحرف بکنند؛ این کار را چه کسی کرد؟ جوانها کردند، نسل سوّم انقلاب کردند (1393/10/17)
* کسب دانش و تعمیق ایمان/ از بزرگترین آمیزههای معنوی
شما جوانان در بهار زندگی خود به کسب دانش سرگرمید. اولاً این را مهم شمرید و هرچه میتوانید از آن برخوردار شوید. ثانیاً عمق بخشیدن به ایمان و دست یافتن به معرفت دینی و مجاهدت برای حفظ طهارت و صفای دل نیز در جوانی از همیشه میسرتر است. در این نیز، کوششی درخور، به کار برید. (26/6/78)
جوانان عزیز! حضور در صحنه پرشور دانشاندوزی که از زیباترین و مبارکترین فصول دوران جوانی است هنگامیکه با مجاهدتهای اسلامی و تلاش درراه گسترش فهم و معرفت درستدینی و سیاسی همراه باشد، یکی از بزرگترین آمیزههای معنوی برای نسل جوان کشور را پدید میآورد. (9/7/77)
* انس با کتاب/ وظیفه ملی نه، واجب دینی است
اینک فرصت بینظیری از حکومت دین و دانش بر ایران پدید آمده است که باید از آن در جهت اعتلای فکر و فرهنگ این کشور بهره جست. امروز کتابخوانی و علمآموزی نهتنها یک وظیفهٔ ملی، که یک واجب دینی است. از همه بیشتر، جوانان و نوجوانان، باید احساس وظیفه کنند. اگرچه آنگاهکه انس با کتاب رواج یابد، کتابخوانی نه یک تکلیف، که یک کار شیرین و یک نیاز تعلل ناپذیر و یک وسیله برای آراستن شخصیت خویشتن تلقی خواهد شد، و نهتنها جوانان که همهٔ نسلها و قشرها از سر دلخواه و شوق بدان رو خواهند آورد. (4/10/72)
* حضور در صحنه/ دشمن را به زانو در میآورد
توصیه من به شما جوانان عزیز -چه دختران و چه پسران- همین است. شما درصحنه فعالیتهای جوانانه، فعالیت علمی، فعالیت تحصیلی، فعالیت تحقیقی، فعالیت سیاسی، فعالیتهای اجتماعی گوناگون، کار فرهنگی، مطبوعاتی، هنری، ورزشی و امثال اینها با همه نشاط و با همه قدرت حضورداشته باشید و طهارت، تقوا، ایمان، اخلاص و صفایتان را -که حقا و انصافاً در بین جوانان دنیا، شما از این جهات نمونهاید- حفظ کنید.
اگر این تلاش مؤمنانه و مخلصانه و باصفا، در بین بخصوص جوانان ما و در بین بقیه آحاد ملت هم -هرکدام به سهم خودشان- وجود داشته باشد استکبار در مبارزه خود با ملت ایران قطعاً و یقیناً، نه یکبار، بلکه بارها بهزانو درخواهد آمد و شکست خواهد خورد. ( 10/8/75)
* مبتکر/ دنبال تقلید نباشید
به جوانها عرض میکنم: عزیزان من! دنبال تقلید نباشید؛ بر روی آن شیوه و راهی که ذهن و اراده و ایمان شما قوی میشود و اخلاق شما پاک و آراسته میگردد، فکر کنید؛ آنگاه شما عنصری خواهید بود مثل یک ستون؛ سقف مدنیت این کشور و تمدن حقیقی این ملت بر آن قرار میگیرد.
من به شما عرض میکنم، امروز دستگاههای تبلیغاتی فوق مدرن غربی -بهخصوص آمریکایی و صهیونیستی- دارند برای ذهنها و فعالیتها و احساسات و اداره شما طرح عملیات تهیه میکنند؛ خیال نکنید آنها غافل نشستهاند و این سی میلیون جوان را در کشور ما نمیبینند آنها این سی میلیون جوان را میبینند، آنها برای کار و هدف خودشان دارند برنامهریزی میکنند؛ آنها برای اخلاق و فکر و عقیده و ایمان جوان ما دارند برنامهریزی میکنند.
خیلی از حرفهایی که گاهی در فضای مطبوعاتی یا فرهنگی کشورمان زده میشود، تفسیرش این است و با این دید، قابلتحلیل است. آنها میخواهند نسلی که الگوی جوانان فداکار برجسته دنیا شد، به یک نسل بیخاصیت تبدیل شود.
آنها میخواهند فرهنگسازی و الگوسازی کنند؛ آنها میخواهند جوان ایرانی و نسل نوی ایرانی، یک نسل تحقیرشده توسریخور باشد تا بتوانند روی او سوار شوند و به او دیکته و آن کاری را که میخواهند؛ انجام دهند.(12/2/80)
* اراده/ راه واقعی رسیدن به جامعه متمدن
به نظر من خود شما جوانها بزرگترین مسئولیت را دارید؛ مسئولیتی که میتوانید آن را انجام دهید. عزیزان من! هر جوانی دوست میدارد کشوری که در آن زندگی میکند و خاکی را که از آن روییده، عزیز، سربلند، مقتدر و برخوردار از همه زیباییها و نیکیها باشد؛ دلش میخواهد جامعه متمدنی داشته باشد؛ دلش میخواهد از پیشرفتهای علمی و عملی برخوردار باشد؛ این آرزوی هر جوانی است. برای این، دو راه در پیش است: یکراه حل واقعی، یکراه حل کاذب و بدلی
راه واقعی چیست؟ این است که جوان ایرانی تصمیم بگیرد در زمین خود، بذر خود را بپاشد؛ از اندوخته و ثروت فرهنگی خود استفاده کند؛ اراده خودش را به کار بگیرد؛ برای شخصیت و استقلال خود ارزش قائل شود؛ جامعه عاریت نخواهد و دنبال تقلید و عاریه گیری الگوهای بیگانه نباشد.
راه کاذب چیست؟ راهحل کاذب این است که یک ملت به تغییر ظاهری دلخوش کند و از حرکت عمیق روبرگرداند. یکوقت میبیند آدمی هست که نه معلوماتی دارد، نه سوادی دارد؛ نه تجربهای نشان داده؛ نه ارادهای دارد؛ نه کاری از او برمیآید؛ لباس و آرایش و شکل خودش را شبیه فلان هنرپیشه یا فلان جوان غربی کرده است، این راهحل کاذب است. آیا شما با این کار متمدن شدید و تحول پیدا کردید!؟
* پاسخ به شبهات/ باید آورد و شبهه را از آنها زدود
امروز جوانهای ما احتیاج دارند به اینکه ازلحاظ فکری دستگیری بشوند؛ هم آنکسانی که در حال شبههاند، هم آنکسانی که شبهه در آنها کارگر شده است و از حیطه این اعتقاد صحیح خارجشدهاند، هم آنکسانی که جزو معتقدان و متعبداناند؛ که در اینها باید فکر را عمق داد؛ آنها را باید آورد و شبهه را از آنها زدود، اینهایی که هستند بایستی اعتقادشان را عمیق کرد؛ ثبات قدم در آنها به وجود آورد و آنها را مصونیت بخشید. ( 20/6/ 79)
همه جوانان را به قدردانی از فرصت بینظیر جوانی و حفظ پاکدامنی و عفت و تلاش و کار در این دوران بینظیر و درخشان عمر آدمی توصیه مینمایم. (برگزیده بیانات مقام معظم رهبری، حدیث ولایت ج 2، ص 240)
* حرف بزنید/ زبان از مشت کارگرتر است
جوانان در محیط خودشان، امربهمعروف و نهی از منکر کنند. چرا این واجب -امربهمعروف و امر به کار خوب- در جامعه اسلامی هنوز اقامه نشده است؟ نگویید به من چه؛ او هم نمیتواند بگوید به تو چه؛ اگر هم گفت، شما اعتنا نکنید؛ بعضیها خیال میکنند تا منکری دیده شد باید با مشت به سراغش بروند! نه، ما سلاحی داریم که از مشت کارگرتر است. آن چیست؟ زبان از مشت خیلی کارگرتر و نافذتر و مؤثرتر است، مشت کاری نمیکند.
حرف بزنید، بگویید، یک کلمه بیشتر هم نمیخواهد؛ لازم نیست یک سخنرانی بکنید. کسی که میبینید خلافی را مرتکب میشود -دروغ، تهمت، کینهتوزی نسبت به برادر مؤمن، بیاعتنائی به محرمات دین، بیاعتنایی به مقدسات، اهانت پذیرفتههای ایمانی مردم، پوشش نامناسب، حرکت زشت- یک کلمهٔ آسان بیشتر نمیخواهد؛ بگویید این کار شما خلاف است. لازم نیست که باخشم همراه باشد. شما بگویید، دیگران هم بگویند، گناه در جامعه خواهد خشکید. امربهمعروف و نهی از منکر را اقامه کنید؛ نگذارید در جوامع جوان -چه در مدرسهها و چه در دانشگاهها- کار به فساد بکشد این مراکز برای دشمن هدف است. (برگزیده بیانات مقام معظم رهبری، حدیث ولایت ج 8، ص 199.)
* ایمان با عمل/ ایمان یکچیز کتابی و ذهنی نیست
آینده این انقلاب، آینده این نظام و این کشور به برکت اسلام، یک آینده بسیار روشن و درخشانی است. کسانی که باید این آینه را شکل بدهند، عمدتاً شما جوانها هستید. اولاً ایمان اسلامی را با عمل در خودتان تعمیق کنید، که این اساس کار است.
ایمان هم یکچیز کتابی و ذهنی نیست، در عمل، ایمان تقویت پیدا میکند. انسان، خدا را در میدان مجاهدت برای خدا بهتر میبیند. این مجاهدت همسنگرهای مختلفی دارد، سنگر علم و سازندگی هم از آن جمله است. باتقوا، با تضرع پیش خدای متعال، با انجام عبادات و با اجتناب از محرمات ایمان را تقویت کنید. (11/8/73)
امروز تلاش تبلیغی و گستردهای از سوی دشمنان ایران و اسلام به کار میرود تا مایه صلی استقلال و سربلندی و پیشرفت کشور را که همان ایمان و تعهد به اصول انقلاب است از ذهن و عمل جوانان بزدایند.
همه در جهان دانستهاند که شکست تاریخی جبهه استکبار در مقابل انقلاب اسلامی بیش از همه، از ایمان صادقانه جوانان، نشأتگرفته است و دشمن با هزار زبان و هزار وسیله، به تهاجم بر این سنگر استوار دستزده است. (10/5/77)
* حلم/ اجتناب از تندخویی و خشونت
ازجمله چیزهایی که بهخصوص در رابطه با جوانان، لازم است به آنها گفته شد و آنها به آن هدایت بشوند، سوق دادن جوانان به اندیشیدن، تعقل، اخلاق اسلامی، حلم، اجتناب از شتابزدگی و عجله در امور، اجتناب از تندخویی و اعمال خشونت است. ( 2/2/77)
گاهی با خود فکر میکنم جوان که در بهترین اوقات عمر خود به سر میبرد، اگر بخواهد سرمایهای را به دست بیاورد که موفقیتهای دنیایی و آخرتی او را تضمین کند. دنبال چه چیزی باید باشد؟ سؤال مهمی است، اولاً موردنظر، موفقیتهای دنیایی و اخروی است -جسم و جان، فکر و دلیل- ثانیاً این سؤال مخصوص به یک دسته از جوانها نیست.
پاسخی هم که به ذهن من میرسد، باز مخصوص یک دسته از جوانها نیست، یعنی اینجور نیست که فرض کنیم این پاسخ، مخصوص جوانهای کاملاً متدین و متعبد است. نه، حتی اگر جوانی را فرض کنیم که ازلحاظ تعبد و تدین، در رتبه خیلی بالایی هم نباشد، باز این پاسخ درباره او صدق میکند. حتی اگر فرض کنیم جوانی را که در برخی عقاید خود مشکلی هم داشته باشد، باز این پاسخ درباره او صدق میکند.
* تقوا/ جوابی یک کلمهای
اگر جوان در دوره جوانی سعی کند تقوا داشته باشد -با همان تعریفی که در فرهنگ دین و قرآنی از تقوا شده است- بزرگترین سرمایه را هم برای درس هم برای فعالیتهای فرهنگی، هم برای عزت دنیوی، هم برای به دست آوردن دست آوردهای مادی، هم برای معنویت، اگر اهل معنویت است- به دست آورده است. (24/10/77)
آنچه ما امروز از جوانان انتظار داریم؛ عیناً همان چیزی است که در روز اول انقلاب و قبل از انقلاب از جوانان انتظار داشتیم. ما از جوان میخواهیم که در عین پاکی و پارسایی و دینداری، بانشاط باشد، پرشور باشد، اهل ابتکار باشد، خلاق باشد، کار کند و از تنبلی بپرهیزند، تقوا را برای خودش شعار قرار بدهد، واقعاً دنبال تقوا باشد. (13/11/77)
انتهای پیام/فارس