بحران آبی در حوضه زایندهرود
طرحهای آبی زایندهرود در حسرت بودجه و تأمین مالی/ برداشت غیرمجاز دولت از منابع آبی
بحران آبی در حوضه زایندهرود که با اضافه برداشتها شدت گرفته بود این روزها با تاخیر دولت در تامین مالی طرحهای نیمه تمام در حال رسیدن به نقطه اوج است و هیچ بعید نیست که با این تأخیر، ماههای بعد آب شرب مردم استان دچار کمبود شود.
به گزارش اصفهان شرق، آمارهای اداره کل هواشناسی استان نشان میدهد میزان بارش در استان اصفهان در سال جاری نسبت به سال قبل حدود 7 و نسبت به میانگین بلند مدت بیش از 70 درصد کاهش یافته است.
در کنار این کاهش بارش، افزایش دمای متوسط به میزان یک درصد نیز مزید بر علت شده تا تبخیر در سطح زمین و آبهای سطحی افزایش یابد و این موضوع نیز بحران آبی در استان را تشدید کند.
بر اساس این آمارها به نظر میرسد، بحرانی که تا سالهای پیش متوجه بخش کشاورزی استان و معیشت مردم شرق استان بود حال به بحران آب شرب و تأمین آب 5 میلیون نفر اصفهانی تبدیل شده است و در این بین عملکرد مسؤولان در این سالها نیز نشان دهنده هیچ پیشرفتی برای رفع این معضلات نیست.
چرا که با وجود نزدیک بودن بحران، عملاً بودجهای برای رفع تنش آبی استان اصفهان در نظر گرفته نشده و طرحهای نیمه تمام آبرسانی نیز همچنان بلاتکلیف باقی ماندهاند.
*برداشت غیرمجاز دولت از منابع آبی
وجود بحران در حوضه آب خیز زایندهرود اگرچه از چند دهه قبل به همه مسؤولان ثابت شده اما انجام اقدامی برای مقابله با این بحران تنها به تدوین طرحها و کلنگ زنی اولیه محدود شده است.
این انفعال در حالی صورت گرفته که میزان برداشتها نیز در این سالها افزایش یافته و دولت بدون در نظر گرفتن نظام حقوقی آب، اقدام به انتقال آب از این حوضه به سایر استانها کرده است. در این وضعیت، بیشترین عدم النفع این اقدامات دولت نصیب کشاورزان و حقآبه داران اصفهانی شده که معیشت آنها به جریان آب زایندهرود و کشاورزی حاصل از آن گره خورده است.
برای مثال، در بحث انتقال آب به یزد، بر اساس مصوبه هیأت دولت، این آب باید به شرط تکمیل تونل سوم کوهرنگ منتقل میشد اما از سال 1377 تا کنون هیچ آبی جایگزین برداشت سالانه 250 میلیون متر مکعب برداشت یزد نشده است.
*خاک خوردن توأمان دو طرح آبی
در سالهای اخیر طرحهای متعددی برای نجات حیات زایندهرود و احیای آن از سراب تا پایاب مطرح شد و نهایتاً دو طرح کوهرنگ 3 و تونل گلاب 2 به مرحله اجرا رسید و در رابطه با پروژه بهشتآباد نیز تصمیم مشخصی اتخاذ نشده است.
اسفندیار امینی در گفتوگو با خبرنگار فارس در رابطه با آخرین اقدامات صورت گرفته در رابطه با طرحهای نیمه تمام آبرسانی به زایندهرود گفت: دولت در سه سال گذشته به اندازه تورم ردیف بودجه برای کوهرنگ 3 و بهشتآباد اختصاص نداده است.
رئیس انجمن صنفی کشاورزان استان راه حل برونرفت از مشکل تأمین اعتبار طرحها را استفاده از اعتبارات استانی عنوان کرد و افزود: در حال حاضر نمیتوان به انتظار دولت و تخصیص بودجه آن نشست ولی میتوان از منابع استانی نظیر منابع مالیاتی استان اصفهان بخشی از منابع مورد نیاز طرحهای انتقال آب را تأمین کرد.
بنا بر اعلام مدیر تأمین مالی شرکت آب منطقهای استان اصفهان طرح آبرسانی گلاب 2 بالغبر یک هزار و 450 میلیارد تومان اعتبار نیاز دارد و طرح آبرسانی کوهرنگ 3 نیز با وجود نیاز به 400 میلیارد تومان بودجه برای ساخت سد و 80 میلیارد تومان خرید اراضی سد، هنوز ردیف بودجهای در اختیار ندارد.
*ظرفیت مغفول تأمین مالی غیردولتی
هزینه فرصت تأخیر در اجرای طرحهای آبرسانی به دلیل اثرگذاری خشکی زایندهرود بر حوزههای مختلف شرب، کشاورزی و صنعت قابل محاسبه نیست و بنا بر اعلام کمیسیون کشاورزی اتاق بازرگانی اصفهان، بحران ریز گرد ناشی از خشکی تالاب گاوخونی تا هزار کیلومتر قابل گسترش است.
از دیگر سو، تنها به دلیل تأخیر در بهرهبرداری از طرح کوهرنگ 3، سالانه 250 میلیون متر مکعب آب از حوضه زایندهرود دریغ میشود که مشخص نیست در صورت تخصیص این میزان آب، چه میزان از مشکلات جدی استان اصفهان رفع میشد.
بنابراین بیش از این جایز نیست که در این رابطه تأخیری صورت گیرد و برای رفع این مشکلات باید به سراغ سایر راههای تأمین مالی رفت که در حال حاضر به دلیل وجود تنگنای مالی در اقتصاد کشور و هزینه بالای سود تسهیلات، تأمین مالی ویژه در اولویت خواهد بود.
سید رسول رنجبران در همین رابطه با اشاره به وجود ظرفیت تأمین مالی خارجی برای طرحهای آبرسانی زایندهرود گفت: شرکتهای اصفهانی با فاینانسورهای خارجی ارتباط مناسبی دارند و میتوانند این منابع را تأمین کنند اما تنها مانع موجود، لزوم تضمین این وامها از سوی دولت است.
انتهای پیام/فارس