در گفت‌و‌گو با قاضی عسکر، قشقاوی و امیرعبدالهیان مطرح شد؛
«تدبیر» حلقه مفقوده پیگیری فاجعه منا
پیگیری، واژه‌ای است که در ادبیات گفتاری و کلامی به کرات به کار برده می‌شود. گاه این واژه در حد فردی است و گاه در سطح منطقه‌ای و گاه در عرصه ملی و در مواردی نیز جنبه جهانی دارد. یکی از مهمترین موارد کاربرد این واژه پیگیری مطالبات مردمی در چارچوب مسائل ملی است که همه جنبه‌های مادی و معنوی و حتی امنیتی و حیثیتی را در خود دارد.
به گزارش اصفهان شرق، پیگیری، واژه‌ای است که در ادبیات گفتاری و کلامی به کرات به کار برده می‌شود. گاه این واژه در حد فردی است و گاه در سطح منطقه‌ای و گاه در عرصه ملی و در مواردی نیز جنبه جهانی دارد. یکی از مهمترین موارد کاربرد این واژه پیگیری مطالبات مردمی در چارچوب مسائل ملی است که همه جنبه‌های مادی و معنوی و حتی امنیتی و حیثیتی را در خود دارد.
پیگیری مسائلی که مطالبه‌هایی که برگرفته از خواسته آحاد ملت است و تحقق آن نه تنها به تقویت اعتماد و همبستگی مردمی با دولت‌ها بلکه به ارتقای جایگاه جهانی کشورها یا همان عزت پاسپورت منجر می‌شود. از جمله چنین پیگیری‌هایی را در باب فاجعه منا آشکارا می‌توان مشاهده کرد. فاجعه‌ای که ملت ایران نزدیک به ۵۰۰ نفر از عزیزان خود را به دلیل دشمنی و کینه‌توزی سعودی از دست دادند.
اکنون یک سال از آن فاجعه دلخراش می‌گذرد و چنانکه رهبر انقلاب بارها بر لزوم پیگیری کامل این فاجعه تاکید کرده‌اند ملت ایران نیز مطالبات خود از مسئولان را پیگیری این مسئله و حتی تلاش برای مجازات سعودی و در نهایت تحقق خواست همگان برای پایان دادن به مدیریت سعودی بر حج قرار داده‌اند. با تمام این تقاسیر و به رغم تلاشهای صورت گرفته از سوی مسئولانی همچون دستگاه دیپلماسی و سازمان حج و زیارت روند همچنان نمی‌توان برداشت ملموسی از پیگیری داشت.
پرونده فاجعه منا هنوز به جز ثبت در اینترپل! در هیچ یک از دادگاه‌های بین‌المللی ثبت نشده است و با وجود در اختیار داشتن مستنداتی در این زمینه و حدود ۵۰۰ شهید با گذشت یکسال کاری در این زمینه به صورت عینی و قابل ملموس برای خانواده شهدا انجام شده است. اما فرصتی دست داد تا علت این امر را از دو ارگان پیگیر ماجرا بپرسیم و البته در انتها از ایده صاحب نظران این عرصه بهره‌مند شویم.
این در حالی است که رهبرمعظم انقلاب چندی قبل با صدور پیام مهمی خطاب به تمام مسلمانان جهان تأکید کردند: «اکنون قریب یک سال از حوادث مُدهش منا می‌گذرد که در آن، چند هزار نفر در روز عید و در لباس احرام، در زیر آفتاب و با لب تشنه، مظلومانه جان باختند؛ اندکی پیش از آن در مسجدالحرام نیز جمعی در حال عبادت و در طواف و نماز به خاک و خون کشیده شدند. حکام سعودی در هر دو حادثه مقصرند؛ این چیزی است که همه حاضران و ناظران و تحلیلگران فنی بر آن اتفاق‌نظر دارند؛ و گمان عمدی بودن حادثه نیز از سوی برخی صاحبنظران مطرح شد … حاکمان بی‌دین و بی‌وجدانی که فاجعه‌ی بزرگ منا را پدید آورده و با نام خادمان حرمین، حریم حرم امن الهی را شکسته و میهمانان خدای رحمان را در روز عید در منا و پیش از آن در مسجدالحرام قربانی کرده‌اند، اکنون از سیاسی نشدن حج دم می‌زنند و دیگران را به گناهان بزرگی که خود مرتکب شده یا تسبیب کرده‌اند، متهم می‌کنند».
همچنین مقام معظم رهبری پس از فاجعه منا در تاریخ هفتم مهر سال گذشته نیز در دیدار مسئولان و دست‌اندرکاران برگزاری حج، فاجعه بسیار تلخ و حیرت‌انگیز منا را از جمله امتحانات الهی خواندند و با انتقاد از سکوت دولت‌ها و به‌خصوص دولت‌های غربی و سازمان‌های مدعی حقوق بشر در قبال این مصیبت بزرگ تأکید کردند: «این حادثه به‌هیچ‌وجه نباید فراموش شود و دستگاه دیپلماسی و سازمان حج موظف هستند که این موضوع را به‌صورت قاطع دنبال کنند؛ این مسئله نباید به سکوت و فراموشی بگذرد و باید تا سال‌ها در مجامع جهانی مطرح شود و نقطه آماج این حرکت نیز باید دولت‌های غربی و سازمان‌های مدعی حقوق بشر باشند»
قشقاوی: حافظ منافع نداریم!
در همین راستا حسن قشقاوی در گفت و گو با سیاست روز با اشاره به این نکته که شکایت ثبت شده از فاجعه منا در اینترپل ارتباطی به وزارت خارجه ندارد و ناجا این کار را انجام داده است، افزود: کاری که وزارت خارجه در حال اجام دادن است اعزام هیاتهای حقوقی و گفت و گو وکلا با کشورهای اروپایی و عربی بوده و این کار شروع شده و تلاش این است ببینیم از چه راهی می توان نتیجه گرفت. وی در ادامه با اشاره به ایننکته که پیگیری فاجعه منا به لحاظ ماهوی در محافل بین‌المللی مشکلی ندارد، خاطرنشان کرد: اتفاقی که در منا رخداد حتی طبق فقه خود عربستانی‌ها و حتی طبق رویه قضائی این کشور هم اگر پیش رود باز آل‌سعود را مسئول ماجرا معرفی می‌کند؛ اما پیگیری این رویه به لحاظ شکلی و چگونگی طرح در دادگاه بین‌المللی هنوز به نتیجه نرسیده‌ایم البته این شدیدا در حال پیگیری هستیم و امید داریم که هر چه سریعتر نتیجه‌ای حاصل شود و بتوانیم پاسخ قانع کننده‌ای برای خانواده شهداداشته باشیم.
وی در پاسخ به این سوال که چرا بعد از قطع ارتباط دیپلماتیک ادامه روند شکایت ایران را از طریق حافظ منافع دنبال نکردید، گفت: فعلا در عربستان حافظ منافع نداریم!
مسئول پیگیری فاجعه منا بر تحقق فرمایشات رهبر معظم انقلاب تاکید کرد و گفت: ایشان در سخنرانی اخیرشان با اشاره به کشورهای اسلامی بر تشکیل کمیته حقیقت‌یاب تاکید کرده‌اند اما شاهدیم که برخی دوستان منتقد فقط علائم را به سمت ارگانهای داخلی نشانه می‌روند در حالی که فرمایشات مقام معظم رهبری صریح است.
قشقاوی درباره آخرین وضعیت پرونده تعرض پلیسهای خاطی سعودی به زائران ایرانی اظهار کرد: پیگیریها و بررسیهای لازم در رابطه با پلیسهای خاطی سعودی هم به طور جد در حال انجام است.
قاضی‌عسگر: عربستان محافل حقوقی را می خرند
اما درادامه به سراغ یکی دیگر از مسئولان پیگیری فجعه منا رفتیم؛ حجت‌الاسلام قاضی عسگر نماینده ولی فقه در سازمان حج و زیارت و سرپرست حجاج در اینباره که چرا عربستان به راحتی می‌تواند شکایتهای بی‌اساس خود درباره یمن و حتی چاپ نقشه کشور روی لباس اعضای پارالمپیک را پیگیری کنند اما یکسال پس از فاجعه هنوز خانواده شهدای منا نتوانستند اقدامی عینی را از مسئولان پیگیر ماجراف مشاهده کنند، گفت: گزارش مفصلی سه شنبه ۶ مهر وزارت خارجه برایمان ارسال کرده است که نشان از پیگیری این فاجعه در محافل حقوقی گوناگون دارد. وی با اشاره به اینکه اقدامات لازم صورت گرفته اما هنوز عینیت پیدا نکرده است، ادامه داد: هر زمان که این بحث علنی می‌شود آل‌سعود فرصت می‌یابد به محافل حقوقی مراجعه و شکایتمان را خنثی کند.
حجت‌الاسلام قاضی عسکر با اشاره به این نکته که هر جا ما برای پیگیری حقوقمان می‌رویم عربستان با صرف هزینه و سیاست مخفی مانع به نتیجه رسیدن می‌شود. گفت به نظرم سیاست جدید وزارت خارجه مبنی بر اعلام نکردن پیگیریها می‌تواند موثر واقع شود.
وی البته این را هم گفت که از هفته آتی جلسه سازمان حج و زیارت با وزارت خارجه درباره پیگیری بحث حقوقی فاجعه منا مجددا آغاز می‌شود.
امیر عبداللهیان: سوئیس حافظ منافعمان است، کنفرانس اسلامی مشکل گشا
اما در ادامه و بعد از مطرح شدن موارد فوق از سوی دو دستگاه مسئول پیگیری فاجعه منا بر این راستا تلاش کردیم که ایده صاحب نظر دیگری را هم در این زمینه بپرسیم، از این رو به سراغ حسین امیر عبداللهیان معاون سابق عربی- افریقایی وزارت خارجه و مشاور بین‌الملل رئیس مجلس رفتیم وی به سیاست روز گفت: یکی از مسیرهایی که می توان طبق فرمایشات رهبر معظم انقلاب درباره اداره حرمین شریفه در عربستان پیگیری‌های لازم را به عمل آورد سازمان کنفرانس اسلامی است.
وی افزود: سازمان کنفرانس اسلامی حتما یکی از کارهای که می‌تواند بدون ملاحظه سیاسی انجام بدهد بررسی چگونگی اداره حرمین شریفین بدون مداخله در امور داخلی عربستان است چرا که این موضوع به عنوان موضوع جهان اسلام می تواند مطرح شود و سازو کار صحیحی مثل مشارکت کشورهای اسلامی در این ماجرا پیگیری شود. اما عربستان با دیپلاسی چمدانهای پول مانع بزرگی بر سر این کار است هر چند که خود خانواده شهدای منا نیز می‌توانند با ایجاد ساختاری حقوقشان را از محافل حقوقی پیگیری کنند.
امیرعبداللهیان درباره نداشتن حافظ منافع در کشور عربستان نیز گفت: از ابتدا سوئیس به عنوان حافظ منافع ایران اعلام شد و عربستان هم در لفظ موافقت کرد اما سعودی‌ها بهم ریختگی اوضاع دارند و حوزه عملی زیربار این حقو قانونی نرفتند!
مشاور بین‌الملل رئیس مجلس شورای اسلامی مسئولیت فاجعه منا را متوجه عربستان دانست و خواستار ایجاد تحرک جدید برای احقاق حقوق شهدای منا شد.فاجعه منا فاجعه‌ای است که متوجه دولتمردان جوان و ناپخته سعودی می‌شود و خسارتهای عظیمی به جهان اسلام و همچنین سرمایه‌های انسانی جمهوری اسلامی ایران وارد آورد. مشاور بین‌الملل رئیس مجلس شورای اسلامی مسئولیت فاجعه منا را متوجه عربستان سعودی دانست و افزود: بی‌تدبیری و بی‌لیاقتی دست‌اندرکاران عربستان سعودی در خوشبینانه‌ترین حالت و تحلیل منجر به بروز چنین فاجعه‌ای شد؛ ضمن اینکه نمی‌توان بخشی اهداف طراحی شده مرتبط با رقابتهای درون خاندان آل‌سعود را هم نادیده گرفت و تمامی اینها دلایلی برای چرایی این رخداد است.
وی به نقش رهبر معظم انقلاب و تلاشهای نماینده ولی فقیه در امور حج و زیارت برای بازپس‌گیری پیکرهای فاجعه منا اشاره کرد و گفت: اگر هشدار به‌موقع رهبر معظم انقلاب و تلاشهای آیت‌الله قاضی‌عسکر وجود نداشت شاید امروز حتی یک پیکر شهید فاجعه منا به ایران بازنمی‌گشت.
به نظر می‌رسد جای خالی تدبیری راهگشا، ایده خلاقانه و مشورت با صاحبنظران در این دو سازمان برای پیگیری حقوقی فاجعه منا حس می‌شود.
انتهای پیام/ سیاست روز
