به گزارش اصفهان شرق، حجت الاسلام والمسلمین دکتر یحیی جهانگیری مشهور به سهروردی به عنوان مبلغ بین المللی فعال است و از چهره های شاخص فرهنگی کشور می باشد. اجرای برنامه های متعدد در سیمای برون مرزی و درون مرزی را می توان دلیل تسلطش بر مسائل فرهنگی  دانست.

در ادامه گفتگوی اختصاصی خبرنگار صاحب نیوز با وی پیرامون مسائل  فرهنگی و همچنین وجود ولنگاری فرهنگی در جامعه را خواهید خواند.

صاحب نیوز: نوع برخورد ما با ولنگاری فرهنگی چگونه باید باشد؟

ما نباید با فرمایشات آقا در مقوله فرهنگ، سیاسی برخورد کنیم. ما نباید بگوییم مقصر ولنگاری فرهنگی از دید آقا این دولت یا این مجلس است. بلکه آقا در دولت اصلاحات، تهاجم فرهنگی و در دولت عدالت مظلومیت فرهنگ و در دولت فعلی ولنگاری فرهنگی را مطرح کردند. این نشان می دهد در منظومه فکری آقا بحث فرهنگ بسیار جدی است و ما نباید با این مقوله معامله سیاسی بکنیم. ما نباید با فرمایشات آقا بخواهیم رقیب را حذف کنیم.

صاحب نیوز: معضل اصلی در حوزه فرهنگ چیست؟

زمانی که آقا بحث ولنگاری فرهنگی را مطرح می کنند  و نشان داد درد جدی است، بلافاصله در انتخاب کمیسیون های مجلس، کمیسیون های اقتصادی نفرات مازاد داشتتند و در کمیسیون فرهنگ آدم نداشتیم. این نشان می دهد مسئولین ما در قد و قواره سیاست گذاری دغدغه پایینی دارند.

صاحب نیوز: کاربرد واژه فرهنگ در سخنان مقام معظم رهبری چه موضوعی را تبیین می کند ؟

آقا برای مجلس می گوید ولنگاری فرهنگی . اول می فرمایند تهاجم فرهنگی و بعد هم : از این هم فراتر است و در حد یک شبیخون فرهنگی است. آنها دارند نارو می زنند.

حضرت آقا در دیدار با نظامیان می فرمایند ما شاید با جنگ های دیگری روبرو شویم جنگ ما تمام نشده است. ما باید آماده باشیم. حال سنخ این جنگ شاید نظامی نباشد بلکه جنگ نرم و فرهنگی باشد . آقا فرمودند قرارگاه فرهنگی تشکیل شود. این ادبیات نظامی که ایشان بکار می برند یعنی پیکار و مصاف جنگ فرهنگی داریم. دلیل های آن هم مشخص است.

صاحب نیوز: به نظر شما به چه علل و عواملی ولنگاری فرهنگی ایجاد می شود؟

اول اینکه به کمیسیون فرهنگی در مجلس بی اعتنایی شد.

دوم اینکه دولت ها معمولا گزارش که می دهند فرهنگ را در آخر کار قرار می دهند و این یعنی عدم اعتقاد به مقوله فرهنگ.

و یا اینکه اگر می خواهند بودجه ای برای این حوزه قرار بدهند بصورت واقعی نیست و یا روی کاغذ و در مقام حرف بودجه را می دهند ولی برای اجرا، آن را تخصیص نمی دهند. این نشان می دهد ما نمی توانیم اولویت ها را تشخیص دهیم.

در دولت قبل که دولت بودجه زیادی برای حوزه فرهنگ تخصیص داده بود ، آقا فرمودند خوشحالم از این اتفاق ولی اگر این بودجه درست مصرف نشود این آسیب زاست.

صاحب نیوز: چرا مقام معظم رهبری در شعار سال در کنار اقتصاد، فرهنگ را عنوان فرمودند؟

آقا در شعار سال، اقتصاد مقاومتی اقدام و عمل را مطرح می کند ولی لابه لای آن بحث فرهنگ را مطرح می کنند. یعنی خواستند بگویند یک جوری نشود همه فکرهایمان را ببرند سمت اقتصاد وفرهنگ را فراموش کنیم. ما فکر می کنیم اگر شهر را قشنگ کنیم می شود فرهنگ. در ژنو خیابان ها مثل خیابان های ما نیست  و حتی اتوبان هم ندارند ولی چرا می شود ژنو؟؟؟

فرهنگ با پیشرفت شهری محقق نمی شود بلکه با پیشرفت فرهنگ شهروندی است که محقق می شود.مااحساس می کنیم اگر ساختمان وزارت ارشاد و سازمان تبلیغات اسلامی ما چند طبقه و شیک باشد این می شود فرهنگ ولی خبر نداریم فرهنگ در کنار پیشرفت شهری به رشد شهروندی نیاز دارد. مشکل اینجاست که ما فرهنگ را یک مقوله شکلی و تزئینی می دانیم. در مناسبت ها به زدن پرچم و بنر اکتفا می کنیم و یا همایش های بیهوده و نمایش ها را به عنوان فرهنگ جا می زنیم. در حالیکه مقوله فرهنگ  یک امر باطنی و درونی است و این باید خودش را درون زا نشان دهد نه اینکه از بیرون القا کنیم .

صاحب نیوز: مصداق های فرهنگ و ولنگاری فرهنگی در جامعه چیست؟

ما به مردم یاد ندادیم منظم باشند و یا اینکه انضباط اجتماعی داشته باشند. طبق آمارها میزان بهره وری در ادارات ما با ۶ ساعت کار پایین است. فرهنگ یعنی اینکه ما باید یاد بدهیم مردم انضباط و احترام به یکدیگر داشته باشند. وقتی خلاف کردند مثل مردم ژاپن بروند بگویند من خلاف کردم. پوشش مناسب داشته باشند. اینها یعنی فرهنگ نه بنرهای خوشگل .

صاحب نیوز: بزرگترین آسیب  و چالش معرفی فرهنگ به جامعه چیست؟

متاسفانه د ر فرهنگ ما همیشه یک آدم ایده آل دست نیافتنی را به عنوان الگو مطرح و معرفی می کنیم.در صورتیکه ما باید نرم های معمولی و لازم اخلاقی را معرفی کنیم . مردم ما باید یاد بگیرند به حقوق حیوانات احترام بگذارند محیط زیست را حقوقش را رعایت کنند. در شان یک جامعه اسلامی نیست که زباله ها در آن تلنبار شود.

صاحب نیوز: وجود نهادهای موازی را چقدر در ولنگاری فرهنگی دخیل می دانید؟

مقوله دیگری که ولنگاری را دامن می زند و حضرت آقا با این ادبیات از آن یاد می کنند نهادهای متعدد و متنوع در حوزه فرهنگ و متعدد و متنوع  به عنوان متولی فرهنگ است. بعضی مواقع کار تکراری می کنند . مثلا در حوزه اصلاح الگوی مصرف، همه شان یک کتاب را کپی برداری می کنند . نه تنها کار تکراری بلکه بعضا مشاهده شده کارها هم متناقض هستند. مثلا تلویزیون سخننرانی آقای پناهیان را در حرمت موسیقی پخش می کند، در حرم امام رضا فرد منبری از حرمت موسیقی می گوید درست همان لحظه کنار حرم همان موسیقی به فروش می رسد. هم تولید کننده و هم صدا و سیما و هم منبری حرم از بودجه فرهنگی کشور استفاده کرده اند اما همسو و همپوشان نیستندبلکه متقابل و متناقض و ضد هم هستند.

مردم ما مانده اند کدام درست است. بالای منبرهایمان می گویند زندگی ساده داشته باشید، صدا و سیمایمان فیلم می ساز با خانه های لوکس آن چنانی . این همان ولنگاری فرهنگی است.

نهادهای فرهنگی ما نه تنها تکراری و موازی هستند بلکه متقابل و خودشکن هستند. نهادهای فرهنگی که بودجه میگیرندوقتی به دغدغه های فرهنگی حضرت آقا می رسند به جای پاسخگویی طلبکار می شوند. به جای پاسخگویی فرافکنی می کنند و به جای پاسخگویی از مردم می پرسند که چرا به حرف های آقا عمل نشده است و توباید جواب بدهی مسئول محترم شما باید پاسخگو باشی نه مردم.

صاحب نیوز: سهم تک تک افراد جامع در مبارزه با ولنگاری فرهنگی چقدر است؟

من کتابی نوشته ام به نام ژاپن علیه السلام. در این کشور هر اتفاقی بیفتد همه می گویند سهم من در این قصور چقدر است. ولی در کشور ما به جای اینکه هر کسی خود را مقصر جلوه دهد فرافکنی می کند و دنبال مقصر دیگری می گردد. اینجا شاید من هم قصور کرده ام. در کشور ما نهادهای دولتی باید بیایند شفاف سازی کنند و بگویند ما با این همه بودجه فرهنگی این کار را کردیم و اینقدر اثر بخش بوده است.

صاحب نیوز: چشم انداز ما در مقوله فرهنگ باید کجا باشد؟

به تعبیر حضرت آقا ما یک کشوری هستیم که  مورد هجوم فرهنگی قرار گرفته ایم. در حالیکه قرار بوده ما مهاجم فرهنگی باشیم. برای نمونه دو مدل را می گویم:

• حضرت امام قبل از انقلاب و در سال ۴۳ می فرمودند ما قرار است انقلاب خودمان را صادر کنیم در آن زمان خیلی ها فکر می کردند باید بروند و جایی را بگیرند در صورتیکه امام فرمودند: منظور من صدور فرهنگی و صدور آموزه های دینی به دنیا و بسط دادن آن است.یعنی ما باید مهاجم فرهنگی باشیم . پمپاژ کننده فرهنگ باشیم. یعنی اینکه توزیع کننده خوبی در مقوله فرهنگ باشیم.
• در سال ۱۴۰۴ قرار است ما الهام بخش فرهنگی مردم منطقه باشیم.

هم گذشته الزام آور و هم آینده ایجاب می کند ما صادر کننده و پمپاژ کننده فرهنگی باشیم اما متاسفانه در حال حاضر خود ما مورد هجوم قرار گرفته ایم.

ما تعداد زیادی آموزه ها داریم که بار فرهنگی بالایی هم دارند و به ما کمک میکند اما متاسفانه آنها را کشف نکردیم، فرمول سازی نکردیم و آنها را تبدیل به محصولات فرهنگی هم نکردیم.

 

صاحب نیوز: وظیفه نخبگان و حوزه های علمیه در این حیطه چیست؟

جا دارد حوزه های علمیه به عنوان بدنه تئوریک نظام، در بحث فرهنگ کرسی های نظریه پردازی  و بحث های جدی راه بیندازند.در حوزه فرهنگ نیاز به رشته فلسفه فرهنگ داریم که به عنوان فلسفه مضاعف بیایند و این بحث را مطرح کنند.

معتقدیم رشته فقه فرهنگ را که شاخه ای از فقه مضاف است را در حوزه علمیه باید پیاده کنیم. در دانشگاهها مدیریت فرهنگی و مهندسی فرهنگی داشته باشیم.تا بدانیم این آموزه ها را چگونه به محصول تبدیل کنیم.

صاحب نیوز : برآورد شما از اقدامات صورت گرفته در حوزه فرهنگ چیست؟ آیا ولنگاری مشهودی وجود دارد؟

متاسفانه ما در حوزه فرهنگ نوشدارو پس از مرگ سهرابیم. ما فقط مسکنیم. ما فرهنگ را به صورت زیرساخت و درمان معرفی نکرده ایم.

در فرهنگ ما باید پیشگیرانه عمل می کردیم . ازدواج سفید اتفاق افتاده ولی ما میخواهیم نوشدارویی آن را حل کنیم. باید بیشتر می فهمیدیم. فرآیند کشور همچنان طی  می شود و منجر به آن مسائل می شود.

در حوزه شبکه های مجازی، درسال ۲۰۱۲ در ترکیه بودم . گفتم ای کاش مسئولین ایران بودند و می فهمیدند که تکنولوژی جدیدی در راه است که رابطه مردم را بیش از حد تنگ و دچار تفاوت خواهد کرد. ما اصلا روی آن بحث نکردیم بعد که وارد شد حالا دنبال راه علاج و درمان و مسکن آن هستیم. این کار به درد نمی خورد ما باید پیشگیری کنیم . برای پیشگیری هم باید رصدکده فرهنگی و مرکز دیدبانی فرهنگی راه اندازی کنیم. که بیایند مطالعه کنند چه پدیده هایی دارد می آید و ما نسبت به آن چه اقدامی باید انجام دهیم.

ما باید آینده پژوهی داشته باشیم . پدیده های فرهنگی زیادی داریم مثلا زبان فارسی !چندین سال است ایمیل وارد زندگی مردم شده است ولی ما الان فرهنگستان زبان و ادبیاتمان واژه پست الکترونیک را جایگزین می کند. یا اس ام اس سالها مورد استفاده بوده است ما تازه آمده ایم واژه پیامک را جایگزینش کرده اینم.ما باید اینها را بشناسیم و قبل از آمدنشان برایش واژه سازی کنیم.

اگر این کار را نکنیم زبان فارسی نابود می شود.

رسانه ها در کجای پازل ولنگاری فرهنگی قرار دارند؟

مبحث فرهنگی دیگری که وجود دارد سیالیت رسانه ها است. با توجه به شبکه های مجازی ما دیگر رسانه مونولوگ نخواهیم داشت.  بلکه رسانه های ما مولتی لوگ می شوند در این رسانه ها همه صحبت می کنند و ما از یگانگی رسانه ای خارج شده ایم. و عدم ثبات رسانه ای را خواهیم داشت. باید از همین الان بنشینیم و ببینیم برای مقابله درست با آن باید چکار بکنیم. گاهی یوزرهای یک کانال یا پیج مجازی از بیننده های صدا و سیما بیشتر است.

شما به پدیده هشتادی ها نگاه بکنید یک پدیده فرهنگی است. ما باید ببینیم نسل جدید چه اقتضائاتی دارد و ببینیم چه برنامه ای باید برایشان داشته باشیم. ولی ما هیچ برنامه ای برای آنها نداریم و آینده پژوهی برایشان نداریم. زمان می گذرد و ما باز دچار چالش می شویم.