سرویس: اقتصادی 11:02 - شنبه 21 فروردین 1395

تعیین تکلیف نفت در بودجه95؛

افزایش وابستگی به نفت/ افتخار دولت به رشد فروش طلای سیاه

تاکید ایران بر افزایش تولید و فروش نفت تا سقف ۴میلیون بشکه نفت در روز برای بازستاندن جایگاه ایران در بازارجهانی نفت و اوپک هرچند شایسته است اما افتخار به فروش نفت برای تامین نیازهای کشور به خصوص بودجه جاری می تواند نوعی خیانت به کشوری باشد که پاشنه آشیل آن «اقتصاد نفت زده» است.

به گزارش اصفهان شرق؛ رییس جمهور به تازگی اعلام کرده است که «اگر این دولت می‌خواست راه گذشته را ادامه دهد، امروز صادرات نفت کشور به صفر می‌رسید. در حالی که اگر  برجام نبود، حتی یک بشکه نفت را هم نمی‌توانستیم صادر کنیم.»

این در حالیست که رهبر معظم انقلاب در اردیبهشت سال۷۳بر حذف نفت از اقتصاد ایران تاکید کرده و فرمودند:« آرزوی واقعی من این است که ما در چاه‌های نفت را ببندیم و اقتصاد خود را براساس کالاها و محصولات غیرنفتی بنیاد نهیم. یعنی فرض کنیم این کشور، کالایی به نام نفت ندارد.»

نفت

تاکید ایران بر افزایش تولید و فروش نفت تا سقف ۴میلیون بشکه نفت در روز برای بازستاندن جایگاه ایران در بازارجهانی نفت و اوپک هرچند شایسته است اما افتخار به فروش نفت برای تامین نیازهای کشور به خصوص بودجه جاری می تواند نوعی خیانت به کشوری باشد که پاشنه آشیل آن “اقتصاد نفت زده “است.

به فرموده رهبر معظم انقلاب، در چهار سال قبل، یکی از بزرگترین بلیات اقتصاد، بلکه بلیات عمومی کشور، وابستگی ما به درآمد نفت است. ما باید به جائی برسیم که اگر یک روزی به خاطر قضایای سیاسی، اقتضائات سیاسی، یا اقتضائات اقتصادی در دنیا، اراده کردیم که صادرات خودمان را مثلاً برای مدت پانزده روز یا یک ماه متوقف کنیم، بتوانیم. شما ببینید این کار چه قدرت عظیمی را برای یک کشور تولید کننده‌ی نفت به وجود می‌آورد.

ایشان در سال ۹۱نیز کاهش وابستگی به نفت را از جمله مصادیق اقتصاد مقاومتی دانسته تاکید کرده اند که از فرصت بدست آمده برای جایگزینی نفت با فعالیت های درآمدزای دیگر استفاده شود که البته این اتفاق تاکنون رخ نداده است.

علی رغم تمام تاکیدات مقام معظم رهبری اما به جای ایران، عربستان به تازگی و طی هفته اخیر اعلام کرده است که قصد دارد اقتصاد خود را از درآمد نفت با تاسیس یک صندوق سرمایه گذاری چند تریلیون دلاری جدا کند!

فارغ از اینکه طرح یاد شده تا چه حد عملیاتی است اما باید اذعان کرد که عربستان بر حذف نفت از اقتصاد خود تصمیم جدی گرفته و طرحی نیز پیشنهاد کرده و این در حالیست که ایران فقط برنامه هایی همانند افزایش مالیات در وانفسای رکود را اجرایی کرده و به تازگی موارد کلی و کلیشه ای همانند رشد صادرات غیر نفتی، تعیین تکلیف خودروهای فرسوده، نجات تولید، استفاده از توان بخش خصوصی و …درجلسات قرارگاه اقتصاد مقاومتی طرح شده بدون آنکه راهکار خاصی پیشنهاد شده و یا اطلاع رسانی شده باشد.

نرخ فروش نفت در بودجه سال جاری ۴۰دلار پیش بینی شده که گویا مجلس تاکنون با آن مخالفت نکرده است.
از سوی دیگر زنگنه، وزیر نفت ۱۶فروردین سال جاری میزان پیش بینی صادرات نفت را برای بودجه ۹۵حدود ۲میلیون و ۲۵۰هزار بشکه اعلام کرده که ۱.۶برابر میزان فروش نفت در سال گذشته بوده و این به معنای افزایش اتکای بودجه به نفت است.

این در حالیست که سال گذشته و در زمان ارایه لایحه بوده ۹۵به مجلس، اعلام شد که اتکای بودجه سال جاری به نفت نسبت به سال۹۴ کاهش یافته است!
این موضوع فرای آنکه نقطه ضعفی برای کشور و پاشنه آشیل اقتصاد ایران محسوب می شود اما مشکل از این موضوع فراتر است.

بازار انرژی در جهان در حال تغییر است، فناوری های جدید تولید انرژی، ذخایر انرژی را تحت الشعاع قرار داده اند.
واقعیت این است که دوران نفت‌ و گاز به سرعت در حال سپری شدن است و هنوز تصور می شود که دنیا به نفت و گاز ایران و خاورمیانه احتیاج دارد.

و هنوز هم تصور می شود که اگر نفت به اتمام برسد، ایران به عنوان دومین دارنده ذخایر گازی جهان با مشکلی مواجه نخواهد شد!
اما امروز این تصور به سرعت در حال تغییر است شاید حداکثر تا ده پانزده‌سال آینده دیگر کسی نیازی به نفت و گاز ایران نداشته باشد و یا آنقدر رقابت در عرضه انرژی زیاد شود که مزیتی در این زمینه وجود نداشته باشد.

به همین دلیل دیگر مساله جدایی اقتصاد از نفت و رهایی از تهدید سایر کشورها مطرح نیست، بلکه موضوع از دست رفتن یک مزیت سیاسی و اقتصادی است.
در چنین شرایطی باید هزینه درآمد نفت در امور جاری کشور حرام تلقی شده و این درآمد فقط صرف توسعه ظرفیت‌های تولیداتی بشود که با بهره‌وری بالا بتواند در صحنه پر رقابت جهانی حضور پیدا کند.

دیدگاهتان را بنویسید

توجه: از انتشار نظرات توهین آمیز معذوریم.