غروب آفتاب برجام پشت ابر خوش خیالی مسئولان
هر چند در میان همه بدعهدی های آمریکا، سوییفت مشهور شد اما تنها این موضوع کوچکی از مشکلات مالی- اعتباری عظیمی است که پس از برجام نه فقط حل نشده بلکه تشدید هم شده است.
به گزارش اصفهان شرق؛ به نقل از صاحب نیوز، امسال با حیرت آغاز شد، چرا که علی رغم اطمینان خاطر مسوولان کشوری مبنی بر رفع تحریم ها اما مقام معظم رهبری در حرم مطهر رضوی، جمله را شفاف و بدون مقدمه چینی مطرح کردند:”آمریکایی ها در برجام بدعهدی کرده اند.”
این جمله اما دنباله هم داشت و بدعهدی ها همانند سکه شمرده می شد:”از طرق مختلف جلوی مقاصد جمهوری اسلامی را گرفتند. رفع تحریمها اثر نداشته و معاملات بانکی و تجاری دچار مشکل است.قرار بود پولها برگردد اما اغلب برنگشت و…برخی خط قرمزها را نتوانستیم حفظ کنیم!”
گرمای آفتاب تابان هنوز اثر نکرده به زمهریر زمستان مبدل شد
اما و اگرهای سوییفت هنوز ادامه دارد. اخیرا از اتریش خبر رسید که مشکل هنوز باقیست و جوهر خبر خشک نشده بود که تکذیبیه ها چاپ شد.
با وجود همه تکذیبیه ها اما حرف حساب از آن مقام معظم رهبریست آنجا که فرمودند:”ما باید به همه تعهدها پایبند باشیم ولی آمریکا پایبند نیست این یعنی خسارت محض!”
هر چند در میان بدعهدی های آمریکا، سوییفت مشهور شده اما تنها این موضوع کوچکی از مشکلات مالی- اعتباری عظیمی است که پس از برجام نه فقط حل نشده بلکه تشدید هم شده است.
ممنوعیت پرداخت ها به دلاربه تازگی در راس اخبار قرار گرفته و رسانه ها از رفع قریب الوقوع این مشکل خبر می دهند.
پس از رسانه ای شدن این موضوع، علت تلاش مسوولان ایرانی در زمستان سال گذشته برای حذف دلار و جایگزینی یورو از معاملات بین المللی به خصوص خرید و فروش نفت مشخص شد و این در حالیست که تعدادی از رسانه ها از این موضوع به عنوان سیاست جدید ارزی دولت یاد کرده بودند!
از آنجا که ایران و آمریکا ارتباط مستقیم بانکی ندارند، تا قبل از تحریم‌های هسته‌ای، نقل و انتقالات دلاری ایران با سایر کشورها از طریق بانک‌های کشور ثالث صورت می گرفت.
با تشدید تحریم بانکی ایران توسط آمریکا، دولت ایالات متحده این شیوه معاملات را رسما ممنوع کرد و بانک‌های کشور ثالث در صورت اقدام به اینگونه انتقالات، در معرض اقدامات تلافی‌جویانه ایالات متحده قرار می‌گرفتند.
این محدودیت فشار قابل توجهی را بر ارتباط مالی ایران و سایر کشورها ایجاد کرد زیرا دلار، به عنوان ارز معتبر بین‌المللی، به طور گسترده در مبادلات بین تمامی کشورهای به کار می رود و بسیاری از طرف‌های تجاری ایرانیان نیز مایل به دادوستد به دلار هستند.
هر چند حدود سه ماه از لغو تحریم های ایران می گذرد اما به گزارش خبرگزاری فرانسه جیکوب لیو، وزیر خزانه‌داری ایالات متحده به خبرنگاران گفت که “دولت آمریکا به طور جدی این موضوع را بررسی می‌کند که به ایران امکان استفاده از دلار آمریکا برای مبادلات تجاری را بدهد.”
او همچنین به کنگرۀ این کشور هشدار داده که تشدید مجازات های مالی علیه ایران می تواند نقش آمریکا و دلار را در بازارهای جهانی تضعیف کند.
اما با وجود اجرای برجام که به گفته مسوولان ایرانی یک تعهد حقوقی برای طرف مقابل است، هفته گذشته، اد رویس، رئیس کمیته امور خارجه مجلس نمایندگان کنگره آمریکا، در نامه‌ای به باراک اوباما، نسبت به اعطای مجوز مبادلات دلاری به ایران ابراز نگرانی کرده است.
قانونگذاران جمهوری‌خواه آمریکا نیز از این که دولت باراک اوباما ممکن است به ایران اجازه دهد در برخی معاملات بانکی از دلار استفاده کند، عمیقأ ابراز نگرانی کردند.
لیست بد عهدی ها به اینجا خلاصه نمی شود که عدم برقراری بیمه های اتکایی، عدم تامین مالی پروژه ها و قراردادهای بزرگ از جانب بانک های خارجی، ابهام شدید در اعلامیه ها و مقررات خزانه داری امریکا، عدم کاهش ریسک سرمایه گذاری در ایران از جانب موسسات تعیین ریسک، لابی سنگین خزانه داری امریکا علیه معامله با ایران، عدم گشایش اعتبارات اسنادی، مسدود شدن ناگهانی برخی حساب ها، اعمال تحریم های جدید، جریمه های بسیار سنگین خزانه داری امریکا علیه نهادهای معامله کننده با ایران، برقرار بودن تحریم های اولیه امریکا و نهایی نشدن قراردادها نیز در این لیست قرار دارند.
بدین ترتیب مشخص نیست که از لیست برجام چه تعداد از تعهدات مطابق قوانین حقوقی انجام شده است و متاسفانه تا کنون اطلاع رسانی کافی نیز در این خصوص انجام نشده است.
با این وجود روز گذشته،در حاشیه نشست امنیت هسته ای در واشنگتن، ️نمایندگان کشورهای۵+۱با رییس جمهور آمریکا روند اجرای برجام را بررسی کردند.
این جلسه در شرایطی برگزار شد که برخی اعضای گروه ١+۵ به رزمایش اخیر موشکی ایران اعتراض کرده و ان را مغایر برجام اعلام کرده بودند.
بعید نیست که اعمال تحریم های جدید بر خلاف برجام از جمله پس لرزه های این جلسه باشد.
به نظر می رسد که مسوولان کشور نیز علی رغم اعلام اجرایی شدن برجام و حذف تحریم ها نسبت به این امر اطمینان کامل ندارند چرا که شنیده ها حاکی از آن است که احتمالا در جریان سفر وزیر نفت هند به تهران در ماه آینده، برای ذخیره نفت خام ایران در مخازن زیرزمینی هندوستان مذاکراتی داشته باشند.
به نظر می رسد این اقدام رویکردی در جهت مقابله با تحریم های محتمل آینده یا جریانات عدم اجرای برجام باشد.
