به گزارش اصفهان شرق/ مهدی نجفی، در عصر و زمانه ای به سر می بریم که کسالت جسم و روح؛ تن پروری و عدم تحرک در اوج خود قرار دارد و هر روز نیز بر این روند نامطلوب در جامعه افزوده می گردد؛ به نحوی که این آسیب در عرصه های مختلف اجتماعی و فرهنگی به ویژه در مناسک و فرایض دینی هم چون فریضۀ باشکوه نماز قابل بازیابی است.

گفتنی است متأسفانه روح خوش نماز برای بسیاری از مردم به یک رؤیا تبدیل شده است و مدت ها است که مردم در جامعه اسلامی از انجام فرایض دینی هیچ لذّتی را دریافت نمی کنند بلکه اقامۀ نماز عادت وار و از سر پرکردن خلأ برآمده از انجام تکالیف شرعی و مواردی از این دست صورت می گیرد که عجله و شتاب در سیرۀ عبادی جامعه اسلامی به ویژه در انجام فریضۀ نماز مهمترین ارمغان گفت و گوی با خداوند است که متأسفانه هنر ما در ارائه و نمایش این سیکل معیوب منحصر شده است.

لیکن با همۀ این تفاسیر باید گفت مشکل کار در جای دیگری رقم می خورد؛ زیرا در وضعیت کنونی جامعه ما با چالشی به نام بی معنایی در فرایض دینی به ویژه انجام فریضۀ نماز مواجه ایم و نماز به عنوان ارزش کلیدی در فرهنگ اسلامی برای ما دارای معنا و هویت اصیل نیست؛ که این آسیب را باید در کج فهمی متولّیان فرهنگی و دینی جامعه و سیاست گذاران امر فرهنگ جستجو نمود به عنوان نمونه وضعیت اجرای مطلوب و معنادار نماز در مدارس کشور چگونه است؟به راستی چرا دانش آموزان سابق و لاحق در فضای آموزشی کشور تنها خاطره اجبار و تحمیل معلّمان و مدیران و معاونان مدارس برای انجام فریضۀ نماز را در ذهن خود ثبت کرده اند؟

بی شک در حالی که نهاد آموزش و پرورش نتواند در راستای پرورش روحی و معنوی دانش آموزان مهمترین فریضۀ دینی جامعه یعنی نماز را برای دانش آموزان معنادار نماید حال آیا می تواند مدعی اجرا و ترسیم صحیح فرهنگ ناب شیعی در مدارس گردد؟
بی شک باید این پرسش کلیدی را مطرح نمودکه با فرهنگ بخشنامه ای و از سر الزام و دستور نمی-توان روح خوش نماز را برای نوجوانان و جوانان این مرزو بوم نهادینه ساخت؛ به راستی مسئولیت و رسالت ذاتی نهاد همکاری های حوزه وآموزش و پرورش در شیوع ترویج بی معنایی نماز در ارکان آموزشی کشور در کجای این سیکل معیوب قرار دارد؟ چرا پیوند این همکاری میان حوزه علمیۀ قم و سازمان آموزش و پرورش به نتیجۀ مطلوب یعنی معنادار نمودن فرائض دینی و دیگر آموزه های فرهنگی منجر نشده است؟

لذا برای پاسخ به چرایی های این آسیب فرهنگی در جامعه باید مدعی شد تاکنون معارف اسلامی به ویژه آموزه های دینی مرتبط با انجام جامع فریضۀ نماز در ظرف وجودی زیبایی شناسانۀ نگاه یک نوجوان و جوان به چگونگی ارتباط و گفت و گو با خداوند متعال در کتب تحصیلی آنها ارائه نشده است؛ و فقدان شناخت و معرفت صحیح نسبت به مناسک دینی و نیز استفاده سلبی و قهری در جذب دانش آموز به سمت انجام نماز، فرهنگ دینی جامعه را در مدت زمانی نه چندان طولانی با چالش های متعددی مواجه خواهد ساخت؛ زیرا ارزش ها بنیان نظام فرهنگی یک جامعه است و از آنجا که ارزش و بار معنایی انجام فریضۀ روح بخش نماز در سطح مدارس و نیز جامعه و خانواده نهادینه نشده است لذا نمی توان پویایی و نشاط دینی را در جامعه به نظاره نشست.

حال با این تفاسیر باید گفت تصویر سازی و تقویت تخیل ذهنی نوجوان و جوان در اربتاط با خالق یکتا در معنادار نمودن فرایض دینی بسیار ضروری است، زیرا تصویر سازی امری قرآنی است و می توان با این اصل دینی بر بسیاری از مشکلات و چالش های فرهنگی فائق آمد، لیکن متأسفانه در عمل از نماز و دیگر مناسک دینی محصولات چند رسانه ای قوی و نیز تصویر سازی مطلوب در کتب تحصیلی دانش آموزان مشاهده نمی شود، لذا تحقق این مسأله را می توان بازتولید معارف اسلامی نامید؛ بازفرآوری معارف اسلامی یعنی عبور از خام گرایی و اجتناب از مصرف خام آموزه های دینی در حداکتفا کردن به روایات ائمۀ اطهار(ع) و برشمردن عقاب ترک کنندگان نماز و یا پاداش به اقامه کنندگان نماز، در حالی که این رویکرد از جاذبۀ ضعیف در جذب مخاطب برخوردار است،بنابراین تا زمانی که نتوانیم لذت مناجات و روح خوش نماز را در قالب تصویر و تخیّل به جامعه بالأخص در کتب تحصیلی دانش اموزان ارائه نماییم یقیناً نخواهیم توانست از شیوع برخی آسیب ها در مناسک دینی در امان باشیم، متأسفانه برخی نویسندگان و متخصصان امور دینی تنها به بایدها و نبایدها و نیز ذکر آثار و نتایج نماز می پردازند که وجود صدها کتاب در این زمینه مویّد این مدعا است، گرچه این رویکرد نیز در ارتقا ی ماهیت دینی جامعه لازم است لیکن کافی نیست، زیرا در حالی که لذایذ دنیای غرب به انحاء مختلف فضای مجازی و حتی محیط حقیقی و بیرونی مردم را به کاملاً به تسخیر خود درآورده است و آموزه های غربی از قبیل خشونت، موضوعات غیر اخلاقی،سرگرمی های غافلانه …به طرز حیرت انگیزی در جامعه به ویژه در میان نسل نوجوان و جوان تسرّی می یابد، لیکن مسئولان فرهنگی کشور باید با اصل تصویر سازی مناجات در سیرۀ امامان معصومین(ع) در قالب سبک زندگی اسلامی، روح خوش نماز را به همۀ سطوح در جامعه بازگردانند.

امید است این مطالبۀ مهم مورد اهتمام مسئولان قرار گیرد و در ادامه شاهد تغییرات عمده و اساسی در بخش معارف دینی از کتب درسی و آموزشی دانش آموزان در قالب تقویت تصویر سازی و ارائۀ زیبایی شناسی مناجات در سیره و رفتار ائمۀ اطهار(ع) باشیم.