کشمکش وزارت بهداشت و سازمان دامپزشکی بر سر خمیر مرغ
استفاده از خمیرمرغ؛ آزاد یا ممنوع؟/ سوسيس و كالباس با طعم سرطان
از سال گذشته که استفاده از خمیرمرغ در مراکز تهیه سوسیس و کالباس ممنوع اعلام شد تاکنون جدال بین وزارت بهداشت و سازمان دامپزشکی همچنان ادامه دارد.
به گزارش اصفهان شرق؛ به نقل از ایمنا, از شهریور سال گذشته که رسول دیناروند رییس سازمان غذا و دارو بر ممنوعیت استفاده از خمیرمرغ در تهیه موادغذایی به ویژه سوسیس و کالباس تاکید داشته است زمان زیادی نمیگذرد که این روزها خبر از آزاد شدن استفاده از سوسیس و کالباس در کشور نقل محافل شده است و عدهای را در این زمینه نگران کرده است.
با این حال ۷ اردیبهشت سال جاری بود که در واکنش به این قضیه هدایت حسینی مدیر کل نظارت بر فراوردههای غذایی سازمان غذا و دارو با انتشار متنی در این زمینه استفاده از خمیرمرغ را کذب و آن را عملی غیرقانونی عنوان کرد و اظهارداشت: استفاده از خمیرمرغ همچنان ممنوع است و سیاست سازمان غذا و دارو در زمینه استفاده از خمیرمرغ تغییر نکرده است.
حسینی خاطرنشان کرد:«تولید محصولات غذایی برای عرضه در کشور نیز بنا بر ضوابط و مقررات سازمان غذا و دارو و استانداردهای ملی کشور انجام میشود و در صورت مشاهده هرگونه عدم انطباق، با واحدهای متخلف برخورد قانونی میشود».
اما برخلاف نظر مدیر کل نظارت بر فرآوردههای غذایی سازمان غذا و دارو این بار یکی از متخصصان بهداشت و کنترل موادغذایی سازمان دامپزشکی در گفتگو با یکی از رسانههای کشور استفاده از این خمیر را در صنعت غذایی کشور تایید کرده است و میگوید:« ماهانه ۲ میلیون قطعه مرغ تخمگذار پایان دوره، زیر نظر سازمان دامپزشکی کشتار و برای تبدیل خمیرمرغ راهی مراکز تولید فرآوردههای گوشتی مانند سوسیس و کالباس میشود، خمیر مرغ همان گوشت مرغ است که به روش مکانیکی و توسط دستگاه جدا کننده گوشت از استخوان مرغ جدا شده و به دست میآید».
وی حتی به این نکته نیز اشاره میکند که در سالهای قبل مصرف خمیرمرغ در تهیه سوسیس و کالباس ممنوع بوده است اما برای از بین بردن هرگونه شک و شبهه در زمینه این مرغها در مراکز تولید امعاء و احشای مرغ جدا شده و تولید آن در مراکزی که زیر نظر سازمان دامپزشکی به صورت کاملا بهداشتی تامین میشود.
مراحل تولید خمیرمرغ در واحد مورد تایید سازمان دامپزشکی
در این گزارش به گفتگویی با علیرضا هوشمند مسوول فنی و بهداشتی کارخانه تولید فرآوردههای دامی دامپزشکی ایران اشاره شده است که روزانه حدود ۳ تن مرغ گوشتی برای تبدیل به خمیر مرغ و سایر فرآوردهها وارد کارخانه میشود، میگوید: «مرغها پس از شستوشو، به مکانی تحت عنوان پیش سرد اولیه برای جلوگیری از افزایش بار میکروبی منتقل میشوند که در این مکان دمای مرغها بین ۰ تا ۴- درجه است».
وی افزود: سپس مرغهای گوشتی پایان دوره که اغلب ۴۵ روزه هستند، به سالن کثیف یعنی مرحله تخلیه امعاء و احشاء غیرقابل مصرف داخلی و همچنین جداسازی اعضای غیرقابل خوراکی برای انسان وارد میشود و در اینجا توسط کارگران این قسمتها جداسازی میشود.
مسئول فنی و بهداشتی کارخانه تولید فرآوردههای دامی زیر نظر سازمان دامپزشکی اظهار داشت: در این مرحله پس از تخلیه امعاء و احشاء داخلی مرغ، جداسازی پوست و قسمتهای غیرخوراکی مرغ یکبار دیگر شسته شده و به مرحله بعدی منتقل میشود.
ضایعات مرغ به کارخانه تولید پودر استخوان منتقل میشود
هوشمند تصریح کرد: ضایعات به دست آمده از مرغ هم به کارخانههای تبدیل ضایعات برای تهیه پودر استخوان (غذای طیور و ماهیان) منتقل میشود.
مسئول فنی و بهداشتی کارخانه تولید فرآوردههای دامی گفت: با انتقال لاشه مرغها به مرحله بعد در آنجا ران و سینه مرغ برای تهیه برخی فرآوردهها جداسازی و قسمتهای باقی مانده برای چرخ شدن به قسمت تهیه خمیر مرغ وارد میشود.
هوشمند اظهار داشت: در این مرحله دستگاه جداکننده گوشت از استخوان قسمتهای قابل مصرف خوراکی را به صورت خمیر جدا کرده و الباقی را تحت عنوان ضایعات در قسمت دیگری از دستگاه نگهداری میکند.
تولید خمیر مرغ غیرقانونی ادامه دارد
اما در واکنش به انتشار این خبر بود که فرهمند صالحزاده معاون سازمان دامپزشکی کشور در این زمینه لب به سخن گشود و گفت: “تولید خمیرمرغ به صورت غیرقانونی ادامه دارد”.
معاون سازمان دامپزشکی ادامه داد: از آنجا که صنایع تولیدکنندگان فرآوردههای گوشتی به دلیل محدودیت قانونی امکان استفاده از خمیر مرغ را ندارند، این تقاضا در تولیدات زیر پلهای که هیچ نظارتی بر روی آنها وجود ندارد، گسترش یافته است و حتی ادامه میدهد استفاده از خمیرمرغ در بسیاری از کشورها رواج داشته و هیچ منطقی استفاده از خمیرمرغ را رد نمیکند.
معاون دفتر نظارت بر بهداشت عمومی و مواد غذایی سازمان دامپزشکی ادامه داد: مصرف این ماده پروتئینی از سال ۱۹۹۰ در ایالات متحده امریکا و در سایر کشورهای اروپایی بر اساس استاندارد کدکس و حتی در کانادا به صورت مستقیم مورد استفاده قرارمیگیرد.
وی اظهار داشت: بر اساس تحقیق سال گذشته کمیته علمی اتحادیه اروپا، خمیرمرغ عاری از مخاطره خاصی در مقایسه با گوشت مرغ است.
صالحزاده به اختلاف وزارت بهداشت و سازمان دامپزشکی در زمینه تولید این خمیر اشاره میکند و میافزاید: دغدغه وزارت بهداشت تولید خمیر مرغ به صورت غیر بهداشتی و تولید زیرپلهای است درحالی که در کشور ما خمیر مرغ بر اساس استانداردهای جهانی تولید می شود.
وی میافزاید: با توجه به اینکه بازار مشخصی برای مصرف این ماده پروتئینی ایجاد نشده خمیرمرغ به طور قانونی تولید نمیشود واکثر تولید کنندگان فرآوردههای گوشتی تولید خود را در این زمینه متوقف کرده اند.
معاون نظارت بر بهداشت عمومی و مواد غذایی سازمان دامپزشکی گفت: از نظر دامپزشکی مشکلی در خصوص تولید خمیر مرغ وجود ندارد و کارخانهها میتوانند دوباره اقدام به تولید این محصول کنند اما مسئولان وزات بهداشت نظر دیگری دارند.
خمیرمرغ، سرطانزا است
این در حالی است که در گفتگویی که ایمنا با محمد شاهدی عضو هیات مدیره انجمن غذا، صنعت و سلامت شد او این خمیر را عامل مهمی در افزایش انواع سرطانها میداند و میگوید:«به همراه خميرمرغي كه در تهيه اين سوسيس و كالباسها استفاده مي شود انواع و اقسام نگهدارنده نيز به سوسيس و كالباس زده مي شود تا از بوي نامطبوع آن جلوگيري شود، اين امر عامل مهمي در افزايش سرطان هاي مختلف در كشور است.
عضو هيات مديره انجمن غذا، صنعت و سلامت اصفهان و عضو هيئت علمي دانشكده صنايع غذايي دانشگاه صنعتي اصفهان در گفتگو با ايمنا بیان داشت: حدود ۱۰ تا ۱۵ سال است كه استفاده از خمير مرغ در صنايع كشور به ويژه كارخانه هاي توليد سوسيس و كالباس رواج يافته است و رفته رفته جايگزين مصرفي در اين كارخانه ها شده است. وي با بيان اينكه خمير مرغ شامل پوست و امحاء و احشاي مرغ است كه با يكديگر چرخ شده و به صورت خمير يكنواختي براي توليد سوسيس و كالباس استفاده مي شود،میافزاید: «اين عمل در حالي در بسياري از كارخانههاي توليد سوسيس و كالباس انجام مي شود كه بر اساس تعريف استاندارد بايد اين خمير از گوشت تازه مرغ تهيه شود و استفاده از ضايعات مرغ براي توليد آن غيرقانوني است».
عضو هيات علمي دانشكده صنايع غذايي دانشگاه صنعتي اصفهان بيان داشت:« خمیر مرغی که در حال حاضر تولید میشود حاصل خرد شدن اسكلت مرغي است كه گوشت اصلي آن جدا شده است و به عبارتي از ضايعات دورريخته مرغ تهيه شده است».
وي میافزاید:« به همراه خميرمرغي كه در تهيه اين سوسيس و كالباس ها استفاده مي شود انواع و اقسام نگهدارنده نيز به سوسيس و كالباس زده مي شود تا از بوي نامطبوع آن جلوگيري شود، اين امر عامل مهمي در افزايش سرطان هاي مختلف در كشور است»
شاهدي در مورد چربي بسيار بالاي سوسيس و كالباسها، میگوید:«اين چربيها به علت پوست مرغ چرخ شده در آنها است كه در صورت استفاده مستمر از آنها موجب افزايش انواع و اقسام بيماري هاي قلبي و عروقي مي شود».