سرویس: تولیدی » مقاله و یادداشت 18:20 - چهارشنبه 13 خرداد 1394

به مناسبت رحلت امام خمینی(ره):

تأملی بر ماهیّت انقلاب اسلامی از منظر امام خمینی(ره)

نباید فراموش نمود انقلاب اسلامی از برخی ویژگی های بی نظیر در جهان برخوردار است، به نحوی که فقدان این ویژگی در انقلاب های مدرن غربی به روشنی دیده می شود.

اصفهان شرق- مهدی نجفی طلبه سطح خارج حوزه علمیه قم

انقلاب اسلامی ایران به عنوان رویدادی بزرگ در جهان شناخته می شود،واقعه ای که در یک قرن اخیر ، از ویژگی های ممتاز و برتر نسبت به دیگر انقلاب های بزرگ از جمله انقلاب فرانسه و انقلاب روسیه  در دنیا محسوب می شود، و اندیشمندان بزرگ غربی  در آثار خود انقلاب اسلامی ایران را به عنوان سه انقلاب بزرگ در یک قرن اخیر  در جهان مورد توجه قرار دادند، لذامیشل فوکو در جایی از جمله «کارل مارکس» که گفته بود « مذهب روح جهان بی روح است»استفاده می کند و می نویسد« ایران روح یک جهان بی روح است» شاید جهانی که یک روز سودای کنار زدن دین رادر سر می پروراند حال می خواهد همان روح را بازگرداند، لذا فوکو می گوید:«انقلاب ایران صد سال آینده جهان و غرب را نشان داده است».

حال با این اوضاف ضرورت فهم چیستی و ماهیت انقلاب اسلامی از منظر بنیانگذار فقید جمهوری اسلامی ایران حضرت امام خمینی(ره) در شناخت هر چه بیشتر مردم به ویژه نسل جوان به شدت احساس می شود از این رو در این نگاشته مهمترین ویژگی های ممتاز انقلاب اسلامی به مخاطبان ارائه می شود.

تمایز انقلاب اسلامی ایران با دیگر انقلاب های جهان

نباید فراموش نمود انقلاب اسلامی از برخی  ویژگی های بی نظیر در جهان برخوردار  است، به نحوی که فقدان این ویژگی در انقلاب های مدرن غربی به روشنی دیده می شود، لذا از دیدگاه  حضرت امام«انقلاب اسلامی از همه انقلاب ها جداست هم در پیدایش و هم در کیفیت مبارزه،و هم در انیزۀ انقلاب و قیام»[1]،از نظر امام راحل «این انقلاب ازبهترین انقلاب هایی است که تاکنون واقع شده است»[2]  اینگونه است که حضرت امام(ره) آن را «پدیده ای کم نظیر یا بی نظیر»[3] و «انقلابی منحصر به فرد»[4] می داند.

انقلاب ارزش ها

آنچه که در ماهیت انقلاب های مدرن غربی قابل مشاهده است این است که صرفاً رفع  نیازهای زندگی و مادی در آن جامعه به  عنوان هدف اصلی شکل گیری انقلاب بوده است، لیکن از دیدگاه امام(ره) و به قضاوت وجدان های بیدار، انقلاب اسلامی ایران انقلابی تک بعدی و تک محوری و منحصر به تقاضاهای مادی نبوده بلکه انقلابی چند بعدی و ارزشی و معنوی بوده است.

از نظر حضرت امام(ره)  تنها انقلابی که در عصر فضا و تکنولوژی دارای جنبۀ مذهبی و اسلامی بوده و «انقلابی  الهی برای خدا و ایمان بوده است»[5] انقلاب اسلام ایران می باشد. لذا امام راحل انقلاب اسلامی ایرن را « انقلاب ارزش ها» و ب عبارت دیگر «انفجار نور» می داند از آن لحاظ که برای خدا و ایمان و دست یابی به اهداف معنوی بده است.[6]

لذا اینگونه است که حضرت امام(ره) قیام اسلامی و الهی مردم ایران را به دلیل ماهیت اسلامی آن ،برتر از سایر انقلاب ها و بهتر از تمامی انقلاب ها می داند.[7]

تحقق آزادی کامل پس از انقلاب

بی شک و به قضاوت تاریخ تمامی انقلاب های بزرگ دنیا پس از پیروزی ،تا مدت ها کشتار و خونریزی را در خود تجربه کرده اند، و اینچنین انسان های بی شماری برای تثبیت آن انقلاب های مدرن غربی کشته شدند و آزادی های فراوانی از تودۀ مردم سلب شد تا انقلاب های غیر توحیدی بتوانند حاکمیت خود را با اعمال حکومت نظامی و….تثبیت کنند.

 لذا از دیدگاه امام(ره) بعد از هر انقلاب آشفتگی ..حاکم بوده است،اما ویژگی متمایز انقلاب اسلامی آن است که بر خلاف سایر انقلاب ها «از همان روز اول به همۀ گروه ها فرصت داد، همۀ روزنامه ها را اجازه داد و همۀ اجتماعات را اجازۀ فعالیت داد.»[8]

ازدیدگاه امام عدم قتل عام یا تصفیه های توأم با کشتار،اجازۀ انتشار روزنامه ها و عدم توقیف آنها،عدم منع اجتماعات یا حبس افراد یا تعطیلی احزاب[9] ونیز احترام به اقلیت های مذهبی همگی از مظاهر وجود «آادی مطلق»[10] پس از پیروزی انقلاب اسلامی است، لذا حضرت امام انقلاب اسلامی را پر ثمر و کم ضایعه[11] می داند.

انقلاب اسلامی؛آرام؛غیر مسلحانه و بدون خشونت

با مراجعه به تاریح انقلاب های دنیا می توان قتل و کشتار انسانها برای به نتیجه رسیدن اینگونه انقلاب ها را مشاهده نمود،لیکن انقلاب اسلامی ایران انقلابی آرام؛ غیر مسلحانه و صرفاً با خروش مسالمت آمیز مردمب رهبری امام امت برای مقابله با طاغوت بوده است،از این رو از نظر حضرت امام خمینی « انقلاب اسلامی  نسبت به انقلاب های دیگر که در طول تاریخ واقع شده یک انقلاب آرام بوده و یک انقلابی بوده که ثمراتش زیاد و چشمگیر و ضایعات نسبت به ثمراتش کم بوده است»[12]، آرام بودن انقلاب نیز به دلیل« آرامش خاطر ملت وعدم ترس و واهمه»[13] و «اسلامی و انسانی بودن انقلاب»[14] و بدون خشونت و خونریزی،و کم بودن قتل و کشتار انسانها بوده است.[15] لذا برتری انقلاب اسلامی ایران با سایر انقلاب ها به دلیل اصلاح سریع امور کشور، وجود امنیت و آرامش و عدم برقراری حکومت نظامی پس از انقلاب برخلاف کشورهای دیگر بوده است.[16]

هویت مستقل انقلاب(نه شرقی ،نه غربی)

namaye

ماهیت انقلاب اسلامی ایران برآمده از اسلام و آموزه های ظلم ستیزانۀ  اهل بیت(ع) است، لذا از دیدگاه امام خمینی(ره) انقلاب اسلامی  به دلیل هویت مستقل و به دلیل عدم وابستگی به یکی از دو قطب های قدرت در غرب و شرق و هم چنین وابستگی اعتقادی همه جانبه و تمام عیار انقلاب اسلامی به « الله» توانست در مقابل تمامی قدرت ها مقاومت کند[17].

در این رابطه امام(ره) معتقد بودند: «انقلاب های دیگر به شرق و غرب وابسته بوده لیکن انقلاب اسلامی ایران انقلابی ملی بر اساس اسلام و نظیر انقلاب های انبیاء الهی بوده و جز به خدای متعال هیچ اتکاء و وابستگی ندارد»[18]. «از این لحاظ بیشتر از سایر انقلاب ها مورد هجوم تبلیغاتی و تسلیحاتی واقع شده است»[19].

ماهیت انقلاب اسلامی؛ مردمی؛ نه حزبی و گروهی

باید اذعان نمود صاحبان انقلاب اسلامی مردم هستند  نه گروه های سیاسی،  لذا حضور مردم در صحنه برای حمایت از انقلاب به تمام  اقشار و طبقات جامعه ازویژگی های متمایز انقلاب اسلامی از دیدگاه امام راحل بوده است[20]،ایشان معتقدند:« انقلاب ایران بهترین انقلابی بوده است که در دنیای کنونی پیدا شده است و نکته اش هم این است که ملت مسلمان ،انقلاب کردند، انقلاب مربوط به حزبی نبوده است ازطرف جریانات  نظامی  نبوده است بلکه از طرف خود ملت؛ و خود ملت مسلمان آن را به پیروزی و ثمر رساندند»[21]. لذا انقلاب اسلامی خاستگاه و منشأ مردمی دارد و امام خمینی(ره) خصوصیت مهم انقلاب را در دولتی نبودن، حزبی نبودن،فرقه ای نبودن،ارتشی نبودن، و مربوط نبودن به کودتا می داند[22]. از این لحاظ انقلاب اسلامی را انقلابی ملتی،و مردمی می داند[23]،لذا تمرکز امور در دست ملت مسلمان[24] موجب گردید که این انقلاب برخاسته از متن مردم شکست ناپذیر باشد[25].

 

منبع:

[1]صحیفه نور،ج8،ص7.

[2]همان،ج10،ص49.

[3]همان،ج15،ص85.

[4]همان،ج15،ص118.

[5]همان،ج15،ص 76.

[6]همان،ج6،ص76

[7]همان،ج10،ص42.

[8]همان،ج10،ص68.

[9]همان،ج11،ص107.

[10]همان،ج10،صص108 و 107.

[11]همان،ج13،ص181.

[12]همان،ج15،ص85.

[13]همان،ج8،ص126.

[14]همان،ج5،ص75.

[15]همان،ج10،ص49.

[16]همان،ج16،ص82.

[17]همان، ج 15، ص9.

[18]همان،ج15،ص 118.

[19]همان،ج16،ص149.

[20]همان،ج16،ص82.

[21]همان،ج10،ص68.

[22]همان،ج15،ص118.

[23]همان،ج13،ص247.

[24]همان،ج13،ص29.

[25]همان،ج16،ص26.

همچنین بخوانید:

4 نظر در مورد “تأملی بر ماهیّت انقلاب اسلامی از منظر امام خمینی(ره)”

  1. منتقد گفت:

    من آشنایی نسبتا زیادی با مارکس و بخصوص فوکو دارم. واقعا عجیب است کی مارکس گفته مذهب روح جهان بی روح؟! ممنون میشم بفرمایید در چه کتابی از مارکس این مطلب آمده است. مارکس دین را افیون توده ها می دانست. فوکو که دو بار در مهر و آبان 57 در طول دو هفته در ایران بود گفت که: هر چند که مارکس میگوید دین افیون توده هاست اما من میگویم در ایران نه تنها دین افیون توده ها نبود بلکه روح جهان بی روح بود.

  2. مهدی گفت:

    متن حاضر بخشی از گفتگویی است میان میشل فوکو و خانم کلربری یر و پیر بلانشه که خبرنگار روزنامه لیبراسیون در ایران بودند و در سال 1979 در کتابی به نام ایران:انقلاب به نام خدا آنا به چاپ رساندند.
    میشل فوکو:
    همیشه از مارکس و افیون مردم نقل قول می آورند. [اما] جمله ای که درست پیش از آن جمله وجود دارد و هرگز نقل نمی شود، می گوید که مذهب روح یک جهان بی روح است. پس باید گفت که اسلام(انقلاب اسلامی ایران) در آن سال 1978 افیون مردم نبوده است، دقیقاً از آن رو که روح یک جهان بی روح بوده است. منبع: http://www.tebyan.net/newindex.aspx?pid=84474
    اصل آلمانی قبل و بعد از جمله ی مورد بحث:
    Das religiöse Elend ist in einem der Ausdruck des wirklichen Elendes und in einem die Protestation gegen das wirkliche Elend. Die Religion ist der Seufzer der bedrängten Kreatur, das Gemüt einer herzlosen Welt, wie sie der Geist geistloser Zustände ist. Sie ist das Opium des Volkes
    منبع: http://www.dober.de/reli-rallye/marx.html
    در ویکیپدیای آلمانی، در http://de.wikipedia.org/wiki/Karl_Marx ،
    ترجمه ی انگلیسی، طبق http://en.wikipedia.org/wiki/Karl_Marx ، چنین است:

    Religious suffering is, at one and the same time, the expression of real suffering and a protest against real suffering. Religion is the sigh of the oppressed creature, the heart of a heartless world, and the soul of soulless conditions. It is the opium of the people

  3. مهدی گفت:

    در بخشی از مقدمه کتاب نقد فلسفۀ هگل اثر کارل مارکس این تعبیر از ایشان آمده است.

  4. زهرا گفت:

    امام خمینی واقعا انسان بزرگوار و بزرگ منشی بود…

دیدگاهتان را بنویسید

توجه: از انتشار نظرات توهین آمیز معذوریم.