گزارش/
طنین غمگین «چاقچاقهها» در سوگ غریبانه حسین (ع)
صدای کوبش غمگینانه چاقچاقهها که به آسمان میرود، مردم دهاقان همزمان با زمینیان و عرشیان به سوگ پسر فاطمه (س) مینشینند.
به گزارش اصفهان شرق؛ سالهاست که غم تو آتش بر جان عالمیان زده است، هرکس غم حسین (ع) را در شهر و دیار خود متناسب با داشتههای فرهنگی خود به تصویر میکشد.
نماینده میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان اصفهان در شهرستان دهاقان در این باره میگوید: سالهاست که مردم شهر من در دهاقان با آئین چاقچاقهزنی به استقبال محرم میروند.
مرتضی طیاری افزود: در محرم دسته چاقچاقهزنی پس از غروب آفتاب از محله پایین دهاقان که بافت تاریخی این شهر محسوب میشود به راه میافتند و در نهایت به حسینیه اعظم دهاقان میرسند.
وی خاطرنشان کرد: بر اساس آنچه پیران و کهنسالان شهر به یاد میآورند، چقچقه را از چوب زیتون میساختند و چند ماه قبل از فرا رسیدن محرم آنها را در روغن زیتون میخواباندند.
کارشناس میراث فرهنگی دهاقان افزود: ریشسپیدان این شهر معتقدند خواباندن چقچقهها در روغن زیتون سبب بهتر شدن صدای آنها در موقع به هم کوبیدنشان میشود.
نماینده میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان اصفهان در شهرستان دهاقان اظهار کرد: چقچقهها جسم استوانه مانندی هستند که در بدنه آن جایی برای دست وجود دارد.
طیاری گفت: همزمان با چقچقهزنی مدیحه “انتَ مَقتولُ به شمشیر جفایی حسینم حسین” خوانده میشود و آهنگی شبیه سینهزدن و البته با ریتمی سنگینتر و بمتر در جمع عزاداران اجرا میشود.
وی اضافه کرد: در ابتدای این هیئت یک نفر میایستد و حرکت مخصوص زدن چوبها را هدایت میکند.
کارشناس میراث فرهنگی دهاقان با اشاره به اینکه جنس چاقچاقهها امروز متفاوت از گذشته است، افزود: این آیین اگرچه در سالهایی دچار فراموشی شده بود اما این روزها همچون سالهای قبل در حال انجام است.
وی خاطرنشان کرد: هر شب عزاداران و هیئتهای هر محله برای عرض ارادت به ساحت مقدس امام شهیدان به حسینیه اصلی شهر (حسینیه اعظم) میآیند و پس از نوحهسرایی در این مکان به محله و مسجد خود بازمیگردند.
یکی دیگر از آیینهای مردم دهاقان در روز عاشورا چیدن صحنه نمایش گونهای در صحن حسینیه اعظم شامل ادوات جنگی نظیر شمشیر، سپر، کلاهخود و لباسهای خونآلود شهداست.
سپس چند نفر در لباس شیر رفته و بر روی این صحنه میگردند و با برداشتن این ابزار و ادوات و بر سر و روی خود زدن به گریه و خواندن نوحه میپردازند.
مردم بر این باورند که بعد از پایان یافتن جنگ و حرکت کاروان اسرا از صحرای کربلا، شبانگاه حیوانات وحشی به اجساد شهدا نزدیک شده و بر آن بدنهای بیسر و دست گریستهاند.
کوبش چقچقهها و صدای زنجیرزنی کاروانها بلندتر میشود، هیئتی از راه میرسد، پاهایم به ناگاه با مردم همراه و اشکها به ناگه سرازیر میشوند، دنیایی در غم فرو میرود از غم حسین (ع).
منبع: فارس