اصفهان شرق

برداشت‌های بی‌رویه از آب‌خوان و ضعف در مدیریت دلیل فرونشست اصفهان

کدخبر: 213754
1401/02/02 در ساعت 14:27

به گزارش اصفهان شرق، علیرضا قاری قرآن معاون وزیر و سرپرست مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی در خصوص دلیل ایجاد فرونشست اصفهان و راهکارهای اجرایی و اقدامات انجام شده، اظهار کرد: فرونشست زمین، مسأله‌ای بسیار فراگیر بوده که پایین رفتن سفره‌های آب زیرزمینی، یکی از دلایل آن است.

وی با بیان اینکه مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی، متولی بررسی فرونشست‌ها در کل کشور بوده و با توجه به حساسیت این موضوع، تیم ویژه‌ای برای بررسی آن در حال تحقیق است. اذعان داشت: به این منظور، نیازمند تأمین نقشه جامعی از فرونشست در کل کشور هستیم لذا پس از تأمین این نقشه مانیتورینگ انجام شده و تغییراتی که در آستانه بحران قرار ندارد، ترمیم می شوند.

قاری‌قرآن با اشاره به اینکه پهنه‌های اصلی و حساس فرونشست در کل کشور موجود است، تصریح کرد: برای فرونشست نیز بایستی اقداماتی که برای زلزله انجام می‌شود، عملی شود.

سرپرست مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی در خصوص جایگاه موضوع فرونشست در فرآیند شناسایی و تحلیل مشکلات شهر اصفهان در طرح جامع اصفهان اذعان داشت: طرح جامع نوین اصفهان مرحله شناخت را پشت سر گذاشته و لازم است با همکاری اداره کل راه و شهرسازی استان و شهرداری اصفهان مراحل بعدی آن انجام شود.

وی با بیان اینکه طرح جامع شهر اصفهان با رویکرد نوین، نخستین طرحِ کشور با رویکرد برنامه‌ریزی راهبردی و فضایی است عنوان کرد: این طرح از دو مرحله اصلی تشکیل شده، به گونه‌ای که در مرحله اول مسائل، نیازها و ظرفیت‌های شهر تحت عنوان «گزارش تشخیص» شناسایی می‌شوند و در مرحله دوم براساس خروجی‌های مرحله اول، «دستور کارها» تهیه می‌شود و مبنای تهیه برنامه‌های پیشنهادی قرار می‌گیرد.

قاری قرآن افزود: در مرحله اولِ این طرح، مسائل و مشکلات شهر اصفهان از چهار مسیر متمایز و البته مرتبط با هم مورد کاوش، بررسی و شناسایی قرار گرفته است.

سرپرست مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی بیان داشت: جمعاً تعداد ۸۸۲ مشکل در ۲۹ حوزه مورد بررسی در مرحله اول طرح شناسایی شد که به موضوع فرونشست زمین در دو حوزه موضوعی بافت فرسوده و آب و در قالب چهار مشکل اولیه اشاره شده است.

وی ادامه داد: این چهار مشکل اولیه شامل «فرونشست تدریجی زمین و عدم امکان نشت‌یابی در بافت‌های فرسوده»، «پدیده فرونشست دشت و تخریب آبخوان زاینده‌رود»، «پدیده فرونشست به علت تخلیه آب‌ها و برداشت‌های بی‌رویه در برخوار و عاشق‌آباد» و «نبود طرح و مدیریت جامع فرونشست زمین» بوده است.

قاری‌قرآن توضیح داد: در بیانیه مشکلات و مطالبات، فرونشست تدریجی زمین و نبودِ امکان نشت‌یابی در بافت‌های فرسوده و ناکارآمد به عنوان یکی از مشکلات بزرگ محلات ناکارآمد شهری شناسایی شده؛ هر چند به این مشکل در برخی نمونه‌ها اشاره شده است، اما بسیار جزئی‌تر از سایر مشکلات این محلات است و نمی‌توان آن را مشکل مهمی در میان مشکلات محلات ناکارآمد اصفهان تلقی کرد.

سرپرست مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی گفت: چرا که این مشکل عملاً در دل مشکل کلان کمبود زیرساخت‌ها و خدمات در محلات ناکارآمد قرار گرفته و مهم‌ترین پیامد ناشی از آن، سرمایه‌گریزی از بافت‌های فرسوده مطرح شده است.

وی افزود: در حوزه آب، مشکلات مربوط به فرونشست به علت تخلیه آب‌ها و برداشت‌های بی‌رویه در برخوار و عاشق‌آباد و تخریب آبخوان زاینده‌رود، همچنین نبود طرح و مدیریت جامع فرونشست زمین ابتدا به عنوان یک کلان مشکل حوزه آب تحت عنوان «فرونشست زمین به دلیل برداشت‌های بی‌رویه از آبخوان و ضعف در مدیریت آن» شناسایی شد.

قاری‌قرآن گفت: در مرحله تلفیق و پایش مشکلات توسط تیم تهیه کننده طرح، موضوعِ فرونشست نه به‌عنوان یک مشکل ساختاری، بلکه ذیل روبنایی‌ترین مشکل (معلول ناشی از همه مشکلات و علت‌ها) یعنی کم‌آبی به‌عنوان پیامد ناشی از مسائل مربوط به حکمرانی آب (مسائلی همچون عدم تأمین حقابه زیست‌محیطی زاینده‌رود، بارگذاری بیش از حد جمعیت و کاربری‌ها نسبت به ظرفیت آبخوان و برداشت بی‌رویه از آب‌های زیرزمینی) شناسایی شده است.