سرویس: اجتماعی 19:00 - سه شنبه 02 مرداد 1397

خورشید و انرژی که هدر می‌رود

ساعت حدود سه بعدازظهر را نشان می‌داد، برای رسیدن به محل کارش عجله داشت و وقتی به چهار راه رسید، چراغ قرمز بود. مجبور شد توقف کند؛ گرما و از همه بدتر انتظار داشت کلافه‌اش می‌کرد. نگاهش به ثانیه شمار افتاد که به ده رسید، پایش را به آرامی روی کلاچ فشار داد تا آماده حرکت شود. شروع به شمردن کرد؛ ده، نه، هشت، هفت، شش،…شش و ناگهان همه چیز از کار افتاد؛ چراغ سبز نشد و گویا برق قطع شده بود.

به گزارش اصفهان شرق، حالا با انبوه ماشین‌ها، موتورسوارن و عابران پیاده‌ای مواجه شد که هر یک از سمتی وارد چهارراه شده بودند. عابران پیاده، از لابه‌لای ماشین‌ها عبور می‌کردند و راننده‌ها سعی داشتند هرکدام زودتر از این ترافیک رها شوند. با خودش فکر کرد، ای کاش از مسیر دیگری آمده بود، اما محل کارش در مرکز شهر قرار داشت، مرکز تردد و قلب شهر؛ صدای بوق‌های ممتد خودروها امان همه را بریده بود، اما کاری از کسی برنمی‌آمد. وسط چهار راه ماشین‌ها در هم گره خورده بودند و دو خودرو با هم تصادف کردند؛ دیگر امکان رهایی از این ترافیک، سخت‌تر شده بود. از گرما کلافه بود و بوی دود، بیشتر اذیتش می‌کرد که ناگهان صدای آژیر آتش نشانی نگاه‌ها را به سمتی دیگر برد.

در حال حاضر یک درصد از نیاز مردم جهان به برق از طریق انرژی خورشیدی تأمین می‌شود. کاربرد انرژی خورشیدی به قرن هفتم قبل از میلاد مسیح باز می‌گردد که بشر از آن، برای گرمایش، پخت و پز و روشنایی آتش استفاده می‌کرد. رفته رفته روند ذخیره انرژی خورشید شدت گرفت. در سال ۱۷۶۷ میلادی، یک دانشمند سوئیسی نخستین کلکتور خورشیدی را ساخت و بعد از آن آبگرمکن‌های خورشیدی طراحی شد. پس از راه اندازی موسسه تحقیقات انرژی خورشیدی در آمریکا، استفاده از سایت‌های خورشیدی در جهان با نگاه گسترده‌تری روبرو شد. در دهه هشتاد، نخستین هواپیمای خورشیدی از فرانسه تا انگلستان به پرواز درآمد. این روند ادامه داشت تا سال ۲۰۰۲ میلادی، بزرگترین سیستم خورشیدی پشت بامی در کالیفرنیا نصب و سال ۲۰۰۸، بزرگترین پارک خورشیدی در آلمان به وسیله سیستم‌های تین فیلم راه‌اندازی شد. پس از آن کشورهای زیادی به استفاه از این منبع انرژی ارزان، پاک و تقریبا تمام نشدنی روی آوردند.

انرژی خورشیدی بعد از هوا و آب، سومین انرژی تجدیدپذیر در دنیا به شمار می رود، خورشیدی که منبع انرژی گسترده است برای اغلب نیازهای روزمره از جمله برق، گرمایش و خنک کنندگی، آب گرم، گرمایش صنعتی، پخت و پز، حمل و نقل، تولید سوخت و حتی پاکسازی محیط زیست قابل استفاده است. انرژی خورشید در اغلب نقاط کره زمین وجود دارد، با این حال برخی کشورها پتانسیل بالاتری در استفاده از این منبع خدادادی دارند و برخی دیگر تمرکز بیشتری برای استفاده از آن صرف کرده‌اند.

در حال حاضر، آلمان با تامین 38.250 مگاوات برق از انرژی خورشید، بزرگترین استفاده کننده از سلول‌های خورشیدی در دنیا است. پس از آلمان، کشورهای چین، ژاپن، ایتالیا، آمریکا، فرانسه، اسپانیا، استرالیا، بلژیک و کره جنوبی بیشترین استفاده کنندگان از انرژی خورشید هستند. در بسیاری از کشورهای اروپایی، خانه‌های مسکونی یا شرکت‌ها با نصب سلول‌های خورشیدی، برق مورد نیاز خود را تأمین می کنند؛ در آلمان هزینه برق به دست‌آمده با این روش نصف هزینه‌ای تمام می‌شود که شرکت‌های برق‌رسانی از مشترکان طلب می‌کنند.

حالا در این بعدازظهر گرم، یک چهار راه مانده با چراغ قرمزی خاموش و ترافیکی گره خورده، رانندگانی کلافه و عابرانی سرگردان و صدای آژیرآتش نشانی که پشت ده‌ها خودرو منتظر عبور از ترافیک است! کلافه از داغی هوا، نگاهش به سمت آسمان و خورشید سوزان رفت. خورشیدی که بی وقفه می تابد و برق چهارراه هنوز قطع است.

بنابر محاسبات علمی، قدرت خورشید حدودا هزار برابر بزرگتر از مصرف انرژی در سراسر جهان است. منبعی ارزان و تجدیدپذیر که به کمک آن می‌توان علاوه بر تامین تقاضای جهانی انرژی، راهی برای جلوگیری از گرمایش زمین پیدا کرد. با این حال هنوز راه زیادی برای رسیدن به این هدف در پیش است. کشورهای بسیاری در دنیا، از دانش و فناوری مورد نیاز برای ساخت نیروگاه‌های خورشیدی بی بهره هستند. 

طبق اطلاعات مندرج در وبسایت سازمان‌انرژی‌های تجدیدپذیر، ایران با داشتن حدود ۳۰۰ روز آفتابی در بیش از دو سوم کشور، جزو بهترین کشورهای دنیا در زمینه پتانسیل انرژی خورشیدی در جهان است، اما در این روزهای آفتابی هیچ برقی تولید نمی‌‌کند. در بسیاری از قسمت‌های ایران انرژی تابشی خورشید بسیار بالاتر از این میانگین بین‌المللی است و در برخی از نقاط حتی بالاتر از ۷ تا ۸ کیلو وات ساعت بر مترمربع اندازه‌گیری شده‌است، ولی به طور متوسط انرژی تابشی خورشید بر سطح سرزمین ایران حدود ۴٫۵ کیلو وات ساعت بر مترمربع است. تاکنون با توجه به موقعیت جغرافیایی ایران تعداد زیادی آب گرمکن خورشیدی و چندین دستگاه حمام خورشیدی در نقاط مختلف کشور از جمله استان های خراسان، سیستان و بلوچستان، یزد و کرمان نصب و راه‌اندازی شده‌است. چندی پیش اتحادیه اروپا اعلام کرد که با ارائه کمک‌های مالی و فنی ایران را در تأمین انرژی مورد نیاز خود از طریق انرژی‌های تجدیدپذیر پشتیبانی خواهد کرد. آلمان در این میان به یکی از شرکای اصلی ایران شده است. با این حال ایران به اندازه ای که ظرفیت استفاده از انرژی خورشید را دارد از آن بهره نمی گیرد؛ در این روزها، قطعی مکرر برق در اغلب شهرهای ایران دیده می شود و این نشان از کاستی در تامین برق مورد نیاز کشور دارد. مسئولان برق کشور این قطعی را بدون برنامه‌ریزی و در راستای مدیریت شبکه عنوان می کنند.

موضوع خاموشی‌های پراکنده در روزهای اخیر اعتراض بسیاری از مردم در فضای مجازی را به دنبال داشته است. اما مسئولان می گویند تابستان امسال، حدود 30 درصد ظرفیت تولید نیروگاه‌های برقابی را از دست داده‌ایم و قطعی های مکرر برق به دلیل خشکسالی است. پاسخ مسئولان به این اعتراضات یک جمله است: “صرفه‌جویی کنیم تا شاهد خاموشی نباشیم.”

وضعیت فعلی منابع آبی کشور و تشدید خشکسالی ها، موجب چالش در حوزه برق نیز شده است، در این بین، راه‌کارهایی همچون تغییر ساعت کار ادارات و یا مدیریت مصرف آب و برق عنوان شد. این راهکارها گرچه ممکن است بتواند در کوتاه مدت موثر باشد، اما چرا تامین برق مورد نیاز کشور را با انرژی خورشید جایگزین نکنیم؟ سوالی که با توجه به پتانسیل بالای ایران در استفاده از انرژی خورشید بسیار مطرح است. علاوه بر معضل خشکسالی که این روزها کشورمان با آن دست به گریبان است، قطع برق در کلانشهرها نیز موجب اختلال در بسیاری از امور شهری می شود. بهم ریختن نظم رانندگی در شهر، تنها یک نمونه از این مشکلات است. با این حال، مرکز اطلاع‌رسانی پلیس راهنمایی و رانندگی تهران بزرگ، با اشاره به قطعی‌های اخیر برق در برخی از مناطق و خاموشی چراغ‌های راهنمایی و رانندگی به رانندگان و عابران توصیه کرد که تنها به فرامین عوامل پلیس راهنمایی و رانندگی توجه لازم را داشته و همکاری لازم را به عمل آورند. همچنین در تقاطع‌هایی که چراغ راهنمایی و رانندگی خاموش است، حتماً حق تقدم عبور را رعایت کنند زیرا عبور خودروها از جهات مختلف به تقاطع می‌تواند امکان بروز تصادف را افزایش دهد.

تشدید خشکسالی در ایران و به دنبال آن کمبود منابع برقابی در کشور از یک سو و فراوانی انرژی خورشید در ایران از سویی دیگر، گواه از هدر رفت این انرژی بیکران و تجدیدپذیر دارد. انرژی که به کمک آن می توان مشکلات بسیاری را در کشور رفع کرد؛ اما در کلانشهر اصفهان، اخبار خوبی به گوش می رسد، چندی پیش علیرضا صلواتی، معاون حمل‌ونقل و ترافیک شهرداری اصفهان به ایسنا گفت: چراغ‌های راهنمایی و رانندگی در سطح شهر باید در کوتاه‌ترین زمان ممکن به لامپ‌های LED مجهز شوند و بتوان با سلول‌های فتوولتائیک انرژی آن‌ها را تامین کرد. خبری مسرت بخش که امیدواریم به زودی محقق شود.

صدای بوق هنوز به گوش می رسد، برق چهارراه هنوز وصل نشده و ماشین ها به سختی از میان یکدیگر عبور می کنند، بالاخره هرکس به گونه ای مسیرش را پیدا می کند و از این گره قفل ترافیک رها می شود. صدای آژیر آتش نشانی دورتر و دورتر می شود…
منابع:
forbes.com
betterworldsolutions.eu
energyinformative.org
businessinsider.com

انتهای پیام/ایسنا

همچنین بخوانید:

دیدگاهتان را بنویسید

توجه: از انتشار نظرات توهین آمیز معذوریم.