گزارشی از دستاوردهای ۴۰ ساله انقلاب در حوزه بهزیستی
بهزیستی چگونه «بِهزیستی» شد
همان اوایل انقلاب بود که قرار شد سازمانی حمایتی با ادغام 20 سازمان، نهاد، موسسه و انجمن با عنوان «بهزیستی» برای بهتر زیستن نیازمندان و محرومان ایجاد شود و در مسیر پرپیچ و غم ۴۰ سال گذشته تلاش کرده به شناخت کاملتری از جامعه هدف خود برسد.
به گزارش اصفهان شرق، یکی از اهدافی که انقلاب بواسطه آن به دنیا معرفی شد حمایت از اقشار ضعیف و محروم بوده است.
بنابراین با این هدف والا، راه اندازی سازمانهایی با خط و مشی حمایتی برای حمایت از این اقشار در دستور کار نظام قرار گرفت که دست آخر در سال 59 لایحه قانونی تاسیس سازمانی حمایتی با ادغام 20 سازمان، نهاد، موسسه و انجمن به تصویب رسید تا سازمانی تحت عنوان «بهزیستی» برای بهتر زیستن نیازمندان و محرومان ایجاد شود.
این سازمان حمایتی قرار شد با حفظ ارزشها و کرامت والای انسانی و تکیه بر مشارکتهای مردم و همکاری نزدیک سازمانهای ذیربط، در جهت گسترش خدمات توانبخشی،بازپروری و پیشگیری از معلولیتها و آسیبهای اجتماعی و کمک به تأمین حداقل نیازهای اساسی گروههای کم درآمد، اقدام کند.
بهزیستی که در حدود 40 سال گذشته پس از انقلاب به شناخت کاملتری از جامعه هدف خود رسیده، در پیشگیری از آسیبها و رفع معلولیت ها برنامه های جامعی را ارائه کرده است و اکنون ٥٢٨ هزار خانوار را تحت پوشش دارد.
به عنوان نمونه توزیع یک وعده غذای گرم در روستا مهدها و مهدهای حاشیه ای، درمان های اجتماع محور اعتیاد، توسعه اورژانس اجتماعی، غربالگری های ژنتیک، شنوایی سنجی و تنبلی چشم و بسته پذیرش و مراقبت از کودکان کار و خیابان برنامههایی هستند که برای کاهش آسیب های اجتماعی و معلولیت ها بکار گرفته شدهاند.
سلامت اجتماعی؛ حلقه مفقودهای که پیدا شد
انوشیروان محسنی بندپی رئیس سازمان بهزیستی در این باره به فارس می گوید: برنامه های توسعه ای در کشور به اجرای بهتر برنامه های ما کمک کرده و در هر برنامه ارتقای شاخص ها توانمندسازی و پیشگیری را شاهد هستیم.در برنامه ششم توسعه اهتمام ویژه ای برای کنترل و مهار آسیب های اجتماعی مانند طلاق و اعتیاد داریم و به این موارد به صورت اصولی پرداخته شده و سلامت اجتماعی از حلقه مفقوده نظام سیاست گذاری بیرون آمده و در دستور کار قرار گرفته است.
وی ادامه می دهد: با همکاری قوه قضائیه در موارد کاهش طلاق و ساماندهی معتادان متجاهر و همچنین حمایت های بودجهای و قانون گذاری مجلس،امیدواریم این دو آسیب اجتماعی طی دو سال آینده، کاهش یابد.
اجرای طرح پیشگیرانه «نماد» در بین دانشآموزان
محسنی توسعه آموزش را مهم دانسته و می گوید: طی این سالها در اجرای طرح نظام مراقبت های اجتماعی دانش آموزان موسوم به نماد، 9 وزارتخانه و سازمان از جمله وزارت بهداشت، تعاون، قوه قضائیه و نیروی انتظامی برای نخستین بار پای کار آمده اند تا جنبه اجتماع پذیری و نقد پذیری دانش آموزان افزایش یابد و 32 بسته حمایت های روانی و اجتماعی، تدوین شده است.
اجرای طرح ثبت الکترونیکی طلاق
رئیس سازمان بهزیستی کشور می گوید: برای کاهش آسیبهایی مثل طلاق، اجرای طرح ثبت الکترونیکی طلاق در مشهد را پایلوت کرده ایم چراکه 47 درصد طلاق ها در پنج سال اول زندگی، رخ می دهد بنابراین اگر مشاوره های تخصصی، علمی و دلسوزانه وجود داشته باشد، می توان شاهد مدیریت طلاق ها بود.
وی برای کاهش دیگر آسیب ها مانند اعتیاد ادامه می دهد: پس از بررسی کارشناسی اساتید دانشگاهی به این نتیجه رسیدیم که روش های سنتی درمان اعتیاد مانند کمپ های ترک اعتیاد اثربخشی ندارد بنابراین با همکاری ستاد مبارزه با مواد مخدر و قوه قضائیه، درمان های اجتماع محور اعتیاد را در پروتکل قرار دادیم.
افزایش ظرفیت مراکز نگهداری از معتادان/توانمندسازی آنها
محسنی بندپی اضافه می کند:در کلان شهرها ظرفیت نگهداری معتادان متجاهر را افزایش دادهایم و در حال حاضر 14 تا 15 هزار نفر را در این مراکز نگهداری میکنیم که 8 هزار نفر آنها در تهران هستند و اکنون ظرفیت نگهداری 6 هزار نفر دیگر را داریم.همچنین نگهداری افراد معتاد در مراکز را به بیش از 6 ماه افزایش دادیم و مراکز اجتماع محور اعتیاد موسوم به تی سی از 19 مرکز را به 30 مرکز، افزایش دادیم.
راهاندازی اورژانس اجتماعی
توسعه و افزایش اورژانس اجتماعی یکی دیگر از اقدامات مهم و اثرگذار در کاهش آسیبها بوده بطوری که در نظر گرفته شده تعداد این مراکز تا پایان امسال به 300 مرکز برسد.
انجام غربالگری برای کاهش تولد نوزادان معلول
اجرای برنامه های غربالگری برای کاهش معلولیت و جلوگیری از تولد نوزادان نارس و معلول از دیگر دستاوردهای انقلاب در بهزیستی بوده بطوری که هم اکنون با ایجاد برنامه های غربالگری و مداخله های بهنگام بهزیستی سالانه از تولد 30 هزار کودک معلول جلوگیری می شود.
غربالگری شنوایی و بینایی
در حال حاضر نیز سالانه بین 3 تا 5 میلیون کودک در کشور مورد غربالگری بینایی سنجی و شنوایی سنجی قرار می گیرند که اجرای این طرح از ایجاد معلولیت ها در سنین بالاتر به طور جدی جلوگیری می کند.
رئیس سازمان بهزیستی می گوید: 14 درصد از جمعیت یک میلیون و 300 هزار نفری معلولان تحت پوشش بهزیستی را ناشنوایان تشکیل می دهند.
وی با بیان اینکه 76 درصد نوزادان در همان سال اول تولد، غربالگری شنوایی می شوند، گفت: پیش بینی می شود که این پوشش به 85 درصد برسد و عربالگری بینایی در شرایطی انجام می شود که تنبلی چشم یکی از مهم ترین عوامل کم بینایی و نابینایی افراد کمتر از 20سال است.
تحولی در غربالگری ژنتیک
به گفته مسئولان بهزیستی ماده قانونی 75 برنامه ششم توسعه به عنوان تحولی در غربالگری ژنتیک شناخته می شود چراکه با این قانون، معلول زایی را می توان با مشاوره و انجام آزمایش و مداخلات بهنگام و شناسایی ژن های دارای مشکل، کنترل کرد.
همچنین سن غربالگری اوتیسم نیز به عنوان یکی از بیماری های نوظهور در کشور با اجرای این برنامه ها کاهش یافته است.
توزیع یک وعده غذای گرم در روستا مهدها و مهدهای حاشیه ای
مهدهای کودک نیز با نظارت سازمان بهزیستی یکی از حوزه های حساس و مهم محسوب می شوند که در حال حاضر 17 هزار مهدکودک در سراسر کشور زیر نظر این سازمان فعالیت می کنند.توزیع یک وعده غذای گرم در روستا مهدها و مهدهای حاشیه ای از جمله برنامه های موثر در کاهش سوء تغذیه کودکان بوده است.
حبیب الله فرید، معاون امور اجتماعی سازمان بهزیستی کشور نیز به فارس می گوید: 17 هزار مهد کودک داریم که از این تعداد 7 هزار مهدکودک در روستاها هستند و 1200 مهدکودک حاشیهای در اطراف شهرها داریم. 50 میلیارد تومان برای یک وعده غذای گرم در روستامهدها و مهدهای مناطق حاشیه نشین در نظر گرفته شده،تمام حمایتهای خود را برای اجرای عدالت اجتماعی به مهدهای حاشیهای بردهایم و درصدی از شهریه مهدکودکها را خودمان پرداخت میکنیم. سال گذشته 13 میلیارد تومان و امسال 17 میلیارد تومان از شهریه مهدها را کمک میکنیم که حدود 20 تا 30 درصد میشود.
رفع مشکلات سوء تغذیه در 7 استان محروم
وی می گوید: در 7 استان محروم که مشکلات تغذیهای دارند مانند استانهای ایلام، خوزستان، کهگیلویه و بویراحمد، بوشهر، هرمزگان، کرمان و سیستان و بلوچستان که دارای روستامهد هستند یک وعده غذای گرم توزیع کردهایم.
تسهیل قوانین فرزند خواندگی
فرید یکی از اصلیترین سیاستهای سازمان بهزیستی کشور را فراهم کردن شرایط برای خروج کودکان بی سرپرست از شیرخوارگاهها دانسته و می گوید: از سیاستهای ما، جلوگیری از حضور کودکان بی سرپرست در مراکز سازمان بهزیستی کشور است و تلاش کرده ایم با تسهیل قوانین فرزند آوری، شرایط را برای سرپرستی خانوادههای متقاضی فرزند آوری فراهم کنیم.
برنامه جامع حمایت از کودکان کار
وی با اشاره به اقدامات سازمان بهزیستی کشور در حوزه ساماندهی کودکان کار ادامه می دهد: وزارت کار برنامههای جامعی را برای ساماندهی کودکانی که در کارگاهها فعالیت میکنند دارد و این طرح میتواند بسیار موفق باشد.
حمایت از یک میلیون و 300 هزار معلول
حسین نحوی نژاد معاون توانبخشی بهزیستی نیز در مورد اقدامات انجام شده در حوزه معلولان به فارس می گوید: حدود یک میلیون و 300 هزار معلول تحت پوشش سازمان بهزیستی قرار دارد که نیازمند دریافت خدمات توانبخشی هستند که حدود 40 درصد آنها نیز درگروه سالمندی و 60 سال به بالا بوده و حدود 60 درصد هم زیر 60 سال هستند که از این تعداد حدود 15 درصد آنان در گروه کودکی قرار دارند.
وی ادامه می دهد:40 هزار معلول در مراکز شبانه روزی نگهداری می شوند،صدور بیش از یک میلیون و 600 هزار کارت جدید معلولیت،ساخت مسکن، ایجاد اشتغال، تصویب لایحه حمایت از حقوق معلولان و واریز مستمری به این جامعه هدف از جمله اقدامات داده شده است.
به نظر می رسد بهزیستی در مبحث سلامت اجتماعی به صورت علمی ورود پیدا کرده هرچند راه زیادی همچنان در پیش دارد تا بتواند برای کنترل و کاهش آسیبها عملکرد موفقی داشته باشد و از طرفی رویکرد اجتماع محور را در برنامه های خود دنبال می کند تا بتواند در جهت رفع دغدغه های رهبری در کاهش آسیبهای اجتماعی موثر عمل کند.
انتهای پیام/فارس