به گزارش اصفهان شرق، ورزنه را سفیدترین شهر ایران نامیده‌اند، چرا که هر رهگذری که گذرش بر این شهر می‌افتد، اولین چیزی که جلب توجه می‌کند، زنان و دختران چادر سفیدی هستند که به جای پوشیدن چادر سیاه متداول، چادری به رنگ کاملاً سفید به سر می‌کنند. این رسمی است که از زمان‌های گذشته و شاید به قدمت پیدایش شهر باز می گردد؛ همگی زنان در گذشته به آن پای‌بند بودند.

پیرامون علت این رسم قدیی نظرهای متعددی مطرح است؛ یکی از دیدگاه ها علت این کار را این چنین بیان می کند که شهر ورزنه از قدیم به علت عبور آب زاینده رود مهد کشاورزی و به وِیژه کشت پنبه بوده است؛ کشت پنبه این امکان را برای زنان این منظقه فراهم می کرده است که با تبدیل این محصول به نخ و سپس پارچه در کارگاه های کاربافی، لباس مورد نیاز خود را از این طریق تهیه می کردند.

از طرف دیگر برخی جغرافیای منطقه را عامل استفاده از این نوع پوشش می دانند؛ از آن جایی که شهر ورزنه در منطقه کویری و با دمای بالا است، استفاده از چادرهای مشکی مرسوم جذب نور خورشید را چندبرابر می کند، به همین دلیل زنان این منطقه از این نوع پوشش برای جذب حداقلی نور خورشید استفاده می کنند.

برخی نقل ها هم این گونه بیان کرده است که این منطقه، محل حضور روحانیون زرتشتی بوده و به سبب استفاده این روحانیون از لباس های سفید پنبه ای و اجباری که در این استفاده موجود بوده است، پس از اسلام نیز این سنت در این منطقه در بین زنان رواج پیدا کرده است که به دلیل عدم استفاده سایر مناطق کویری و مهدهای دین زرتشت در ایران مانند یزد از این نوع پوشش این نظریه کم تر قابل دفاع است.

این سنت قدیمی و ویژه که در کل ایران خاص این منطقه است، در آثار ملی کشور نیز ثبت شده است و بنابر گفته مسئولان محلی روز چادرسفید همزمان با روزجهانی گردشگری، هفتم مهرماه است.

اما این سنت دیرینه درسال های اخیر به دلیل ترویج پوشش های  یک دست در کشور و البته افزایش ورود بانوان از مرکز استان که تحت عنوان معلم، پزشک و یا کارمند و گردشگر به این منطقه آمد و رفت دارند این خطه تحت بی مهری قرارگرفته و وضعیت آن به جایی رسیده است که در سال های اخیر تنها تعدادی از زنان انگشت شمار مسن از این فرهنگ پیروی می کردند.

اما خوشبختانه با رواج فرهنگ پاسداشت میراث فرهنگی و تلاش برخی بومیان این منطقه بار دیگر این سنت درحال رواج در منطقه ورزنه است.

ماشالله شفیعی عضو سابق شورای شهر ورزنه، در این رابطه در گفت و گو با خبرنگار ما، با بیان این که مهم ترین مشکل مردم منطقه ورزنه آب است، اظهار کرد: مردم این منطقه به دلیل وجود آب زاینده رود به سراغ صنعت و مشاغل خدماتی نرفته و اکثر افراد کشاورز هستند.

وی با بیان اینکه شخصی که بالغ بر 20 جریب زمین در این منطقه داشت می توانست به اندازه یک کارمند کسب درآمد کند، تصریح کرد: نشاط و شادابی موجود در این منطقه با قطع شدن آب زاینده رود از بین رفت و تعداد زیادی اهالی این منطقه بیکار شده اند.

وی با بیان اینکه بیکاری های در این منطقه گریبان کل شهرستان را گرفته است، تصریح کرد: هیچ شهرک صنعتی در این منطقه وجود ندارد و این منطقه با مرکز شهرستان فاصله زیادی دارد.

شفیعی با بیان اینکه این شهر به عنوان شهر فرشتگان سفید پوش مطرح است، گفت: دغدغه من در حدود 10 سال حضور در شورای شهر برگرداندن سنت پوشیدن چادرهای سفید بوده است.

عضو سابق شورای شهر ورزنه با بیان اینکه تا سال 1350، تمام زنان بومی در این منطقه از چادر سفید استفاده می کردند، عنوان کرد: زنانی که با چادر مشکی در شهر حضور داشتند یا نیروهای تخصصی مانند معلم و پزشک بودند که از سایر شهرها به ورزنه می آمدند و یا مسافر بودند.

وی ادامه داد: درحال حاضر بیش از 50 درصد بانوان شهر ورزنه از چادر مشکی استفاده می کنند و این سنت دیرینه درصورت عدم رسیدگی به فراموشی سپرده می شود.

شفیعی با بیان این که در سال هایی وضعیت به حدی رسید که شاید تعداد افراد انگشت شماری از چادرسفید استفاده می کردند، تصریح کرد: امرز خوشبختانه با اقدام هایی که صورت گرفته، میزان اقبال به این فرهنگ دیرینه افزایش یافته است و چهره زیبایی به شهربخشیده است.

عضوسابق شورای شهر ورزنه با بیان اینکه امروز مدیران مدرسه دخترانه ما با چادر سفید به مدرسه می روند، عنوان کرد: ما از میراث فرهنگی گله داریم که از این سنت حمایت نکرد و زمینه ایجاد یک موزه در این رابطه ایجاد نشد.

وی ادامه داد: این سنت در آثار ملی ثبت شده است و هفتم مهر، روز جهانی میراث، روز چادرسفید نامیده شده است.

یکی از زنان مسن ورزنه در همین رابطه به خبرنگار ما گفت: این فرهنگ اصیل از مدرسه کنار گذاشته شد، از مدرسه نیز باید به شهر بازگردد.

وی ادامه داد: زمانی بچه های ما را به دلیل داشتن چادر سفید از مدرسه بیرون می کردند و موجب کمرنگ شدن این سنت در شهر شد.

این بانوی ورزنه ای با بیان اینکه کاربافی باید در ورزنه احیا شود و کودکان ما این کار را یاد بگیرند، عنوان کرد: لباس های مدارس ما باید با استفاده از این چادرهای سفید طراحی شوند.

این منطقه با افزایش خشکسالی ها و البته بی تدبیری ها در مدیریت صحیح آب زاینده رود با مشکل بی آبی شدید دست و پنجه نرم می کند و به دلیل اینکه اینکه شغل بیشتر اهالی نیز کشاورزی است، دچار آمار بالای بیکاری شده است؛ احیای این سنت دیرینه در این منطقه علاوه بر حفظ میراث فرهنگی، زمینه ایجاد کارگاه های کاربافی و صنایع دستی، ایجاد موزه تاریخچه این سبک فرهنگی و کارگاه های کاربافی را ایجاد می کند که موجب رونق صنعت توریست و البته درآمدهای حاصل آن برای مردم بومی می شود.

اما متاسفانه نگاه مرکز محور سازمان میراث فرهنگی استان موجب شده تا مناطقی مانند ورزنه با وجود پتانسیل های زیاد به حال خود رها شده و سنت ها و آثار باستانی آن ها روز به روز کم رنگ تر شده تا به مرز نابودی برسند و ما شاهد اشباع توریست در اصفهان باشیم.

گرچه اقدام هایی از قبیل احیای دیواره های قلعه بزرگ قورتان کمی از سرعت نابودی آثار این منطقه کاسته است، اما اگر توجه ویژه ای به آثار منقول و غیرمنقول نشود، کم کم این منطقه با تمام آثارش به فراموشی سپرده شده و به دلیل نبود شغل مناسب با مهاجرت منفی و شدیدی مواجه خواهدشد.

از طرفی حفظ سنت چادر سفید یک امر مذهبی نیز به شمار می رود که به دلیل دربرگیری نوعی عرق ملی می تواند دختران جوان و نوجوان این منطقه را به خوبی به خود جذب کند که اگر به فراموشی سپرده شود، دیگر شاهد عبور بانوان در این منطقه با چادرهای سیاه هم نخواهیم بود و سیر قهقرایی مدها و پوشش های نامتعارف که شهرها و مناطق زیادی از کشورمان را درنوردیده، این منطقه را نیز در بر خواهد گرفت.

انتهای پیام/صاحب نیوز