اصفهان شرق _ حسن صادقی/ از قديم ايام گفته اند که هر چيز نو و تازه اي که به بازار مي آيد خدا کند همراه خودش فرهنگش را نيز به ارمغان بياورد. در غير اين صورت يک جاهايي است که همان ابزار نو، بلاي جانمان مي شود. اين حکايتي است از وضعيت استفاده از تکنولوژي هاي نوين ارتباطي در عصر جديد.

پلاسکوی 54 ساله فرو ریخت و این پیر فرسوده، ققنوس ها را به پرواز در آورد. صحنه پر کشیدن کبوترهای نجات را خيلي از ما شايد در محل مشاهده کرديم و يا از رسانه ها، کانال ها و شبکه ها اخبار ناگوارش را شنیدیم.

در این حادثه در کنار خسارات جانی و مالی که برای هموطنانمان به بار آورد، یک بار دیگر موضوع «تاخر فرهنگی» و یا بهتر بگوییم«فقر فرهنگی» به خوبی به نمایش گذاشته شد.

به اعتقاد جامعه شناسان وقتي تغييري در فرهنگ رخ می دهد ابتدا اين تغير سريع و شتابزده در ابعاد مادي آن به چشم می آید و بعدا در ابعاد غير مادي آن تغير در بعد غير مادي زمان بر و با تاخير صورت مي گيرد.

خودرو به راحتی و سریع وارد جامعه می شود ولی فرهنگ رانندگی با تاخیر رشد می کند. در حادثه پلاسکو نشان داده شد که فرهنگ، زیر بنای بسیاری از رفتارها و اعمال ما باید باشد. عدم توجه به این بخش از زندگي اجتماعي خسارات جبران ناپذیری را به ارمغان خواهد آورد که همه ما کم و بيش با مصاديق آن آشنا هستیم.

در این حادثه تلخ فقر فرهنگی زمانی خودش را نشان داد که برخی از شهروندان بدون توجه به اخطارها و هشدارها و یا بهتر بگوییم التماس های امدادگران با حضور در محل حادثه صرفا به دنبال تهیه عکس و فیلم از این حادثه دلخراش بودند تا بتوانند آنها را هر چه زودتر برای دوستان خود فوروارد کنند. تا جایی که برخی از آنها بر سقف ماشین آتش نشانی سوار شده تا از ارتفاع بالا شايد به نظر خودشان بهتر بتوانند وظیفه شهروندی خود را در اين زمينه ایفا کنند. غافل از این که در این مواقع ثانیه ها، ارزش ساعت ها و یا افسوس ها را پیدا می کند.

قبل از این حادثه این تصور را داشتم که با ظهور شبکه های نوین و تکنولوژی ارتباطی و شکل گیری مفهوم «شهروند خبرنگار» تمام رویدادها و حوادث از تیررس مردم خبرنگار در امان نیستند. افراد عادی فقط با داشتن یک موبایل، می توانند از پس رسالت خطیر و شریف خبرنگاری بر آیند. غافل از این که همین شهروندان در خیلی از مواقع با عدم حضور خود در میدان رویداد بهتر می توانند رسالت خویش انجام دهند. از اين رو رعايت اخلاق حرفه اي و توجه به ابعاد انساني قضيه بايد از سوي اين شهروندان رعايت شود. اولويت سنجي در اين شرايط بايد سرلوحه برنامه هايمان باشد.

فکر نکنيم در چنين شرايطي که جان هموطنانمان به ثانيه ها بند است، اگر عکس و فيلمي نگيريم کسي ما را بازخواست نمي کند، ولي بعدها اگر بشنويم که براي نجات جان يکي از آسيب ديدگان چنين حادثه اي فقط 18 ثانيه زمان کم آورديم، آن موقع است که بايد خود را بازخواست و وجدانمان را قاضي کنيم نسبت به آن چه که انجام داديم و نبايد انجام مي داديم.

یادمان باشد که شهروند بودن حقوق و مسئولیت هایی را بر عهده ما گذاشته که نباید فراموش کرد که شهروند، دیگران را به مثابه یک شهروند برابر با خود تلقی می‌کند و می‌پذیرد که ارزش و اعتبار و هویت آن شهروند برابر با هویت خود اوست.

نويسنده: حسن صادقي کارشناس ارشد ارتباطات