به گزارش اصفهان شرق، رهبر معظم انقلاب در 13 آبان 1382 سند چشم‌انداز بیست‌ساله جمهوری اسلامی ایران را به سران سه قوه ابلاغ فرمودند و در آن تأکید کردند تا با اتکای به قدرت لایزال الهی و در پرتو ایمان و عزم ملی و کوشش برنامه‌ریزی شده و مدبرانه‌ی جمعی و در مسیر تحقق آرمان‌ها و اصول قانون اساسی‌، در چشم‌انداز بیست‌ساله، ایران کشوری است توسعه یافته با جایگاه اول اقتصادی، علمی و فناوری در سطح منطقه با هویت اسلامی و انقلابی، الهام‌بخش در جهان اسلام و با تعامل سازنده و مؤثر در روابط بین‌الملل تبدیل شود.

ایشان یکی از ویژگی‌هایی را برای دستیابی جامعه‌ی ایرانی در افق این چشم‌انداز را برخورداری از دانش پیشرفته، توانا در تولید علم و فناوری، متکی بر سهم برتر منابع انسانی و سرمایه‌ی اجتماعی در تولید ملی عنوان فرمودند.

انجام تحقیقات و پژوهش‌ها علمی در سطح سپاه و بسیج می‌تواند در رشد روزافزون سطح علمی کشور تأثیرگذار باشد، ازاین‌رو در آستانه هفته پژوهش و فناوری گفتگویی صمیمی را با علی فاطمی نسب معاون دانش و پژوهش سپاه صاحب‌الزمان (عج) استان اصفهان ترتیب داده ایم.

فاطمی نسب در مقدمه‌ای اظهار کرد: وظیفه سپاه پاسداران انقلاب اسلامی طبق قانون اساسی حفظ نظام، انقلاب اسلامی و دستاوردهای آن است، مطالبه اصلی حضرت آقا از پاسداران، پاسداری صحیح،‌کامل و درست از انقلاب هست، یکی از الزامات اساسی این پاسداری هم سوارشدن بر مرکب علم و دانش و ایجاد قدرت علمی در سپاه پاسداران انقلاب اسلامی است.

با توجه به مقدمه‌ای که گفتید رویکرد سپاه در این حوزه چگونه است؟

رویکرد سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، برای ایجاد قدرت علمی طبق منویات رهبر معظم انقلاب بر سه محور هوشمندی، تفکر و یادگیری بنا گذاشته‌شده است.

در مورد این محورها توضیح کوتاهی داشته باشید.

هوشمندی در عرصه دانش یعنی کشف به‌موقع، صحیح و دقیق و نیازهای دانشی سپاه در محور دوم یعنی تفکر که در کلام حضرت آقا این‌گونه عنوان‌شده است که پاسخ خلاقانه و بن‌بست شکن به مسئله‌ها، این پاسخ‌ها باید بر سه رکن اندیشه‌های ولایی و دینی، تجربیات گذشته پاسداری از انقلاب و دانش در دسترس باشد، اگر توانستیم پاسخ خلاقانه و بن‌بست شکن به مسائل بدهیم درواقع تفکر را در سپاه توسعه داده‌ایم.

در خصوص یادگیری به‌عنوان محور سوم هم می‌توان این‌گونه گفت که بتوانیم نتایج کاربست راه‌کارهای خلاقانه و بن‌بست شکن را در میدان عمل ببینیم و این تجارب علمی را در روش‌ها، رهنامه‌ها، دکترین، آیین‌نامه‌ها و متون آموزشی اعمال کنیم.

اگر این برنامه‌های گفته‌شده محقق شود چه نتیجه‌ای در بر خواهد داشت؟

درواقع چرخه تفکر، عمل و دانش در سپاه به‌واسطه ایجاد قدرت و جهاد علمی برقرار خواهد شد، البته زیرساخت این حرکت علمی در سپاه از پنج سال گذشته آغازشده و با راه‌اندازی معاونت دانش و پژوهش و تفکیک تحقیقات صنعتی از غیر صنعتی، انجام کلیه امور پژوهشی و دانشی به این معاونت واگذارشده است.

مأموریت‌های معاونت دانش و پژوهش در چه حوزه‌هایی است؟

این معاونت در چهار حوزه مأموریتی تجربه نگاری، پژوهش‌های کاربردی، اندیشه ورزی و ایده پردازی و تبادل و نشر دانش ورود پیداکرده است.

یک کتاب با مضمون تجارب کارکنان سپاه مشاهده کرده‌ام آیا آن بر اساس مأموریت تجربه نگاری به نگارش درآمدهاست؟

همان‌طور که اطلاع دارید از طریق آموزش، مهارت و تجربه می‌توان به کسب دانش پرداخت، به استناد منابع و مآخذ علمی و پژوهشی در بین عوامل یادگیری تجربه از اهمیت بسزایی و ضریب 70 درصدی برخوردار است و در نظام تولید دانش بومی به به‌عنوان یکی از ورودی‌های اصلی موردتوجه و تأکید است. در سازمان‌های یادگیرنده، علم و تجربه باهم مورداستفاده قرار می‌گیرد.

معاونت دانش و پژوهش سپاه استان با راه‌اندازی مدیریت تجربه نگاری و برگزاری کارگاه‌های تجربه نگاری در سطح استان و نواحی مقاومت بسیج اقدام به دریافت و ثبت بیش از سه هزار و 500 تجربه در سامانه تجربه نگاری کرده است که حاصل این تجربیات در سه مجلد در قالب تجارب کارکنان سپاه استان اصفهان بروز پیداکرده است.

لطفاً در خصوص ورود به مقوله پژوهش‌های کاربردی توسط معاون متبوع خودتان توضیحی بدهید.

این معاونت در حوزه پژوهش‌های کاربردی با احصاء و نیازسنجی از رده‌های سپاه استان اصفهان و دریافت دغدغه و مسائلی که سپاه برای آن روش و دستورالعملی ندارد اقدام به کار علمی و تحقیقاتی کرده و درنهایت راه‌کارهای کاربردی به‌منظور حل مسئله ارائه داده است.

درواقع پژوهش‌ها کاربر محور بوده است و حتماً باید یک رده معاونت یا ناحیه درخواست انجام پژوهش را داشته باشد، لذا معاونت دانش و پژوهش از خود پژوهشی را تعریف نمی‌کند و بنای انجام پژوهش، احصاء نیاز از رده‌ها است.

این معاونت همچنین اقدام به برگزاری کارگاه‌های روش تحقیق، روش تهیه سند انتظار، روش‌های شناسایی نیاز پژوهش، شناسایی پژوهشگران و نخبگان علمی در کنار انجام کار پژوهش کرده است تا همکاران با نحوه احصاء نیاز آشنا شوند و هرچقدر مسائل و دغدغه‌های دقیق شناسایی شوند قطعاً نتایج پژوهش کاربردی‌تر و قابل‌استفاده خواهد بود.

در مأموریت‌ها شما به مسئله اندیشه ورزی اشاره داشتید، چه اقداماتی در این خصوص داشته‌اید؟

همان‌طور که اشاره کردید اندیشه ورزی و ایده پردازی یکی از محورهای فعالیت معاونت دانش و پژوهش است، البته این فعالیت برای حل مسائل سازمانی با راه‌اندازی کانون اندیشه ورزی و انتخاب دبیر کل و تشکیل گروه‌های اندیشه ورزی در حال انجام است.

درواقع پس از شناسایی نیاز مسئلهف اگر حل مسئله نیاز به زمانی نزدیک به یک سال یا بیشتر داشته باشد موضوع در قالب پژوهش انجام خواهد شد ولی درصورتی‌که مسئله خواسته شود در سه یاچهار ماه به جواب برسد از طریق گروه‌های اندیشه ورزی که متشکل از سه تا 9 نفر است موردبررسی قرار می‌گیرد و در نهایت راهکار کاربردی و عملی به‌منظور حل مسئله ارائه خواهد شد.

در ضمن به‌منظور توسعه تفکر و اندیشه ورزی کارگاه‌های خلاقیت و تفکر توسط معاونت دانش و پژوهش سپاه صاحب‌الزمان (عج) استان اصفهان برگزار شده است.

در مورد تبادل و نشر دانش چه فعالیت‌هایی داشته‌اید؟

در خصوص تبادل دانش و نشر دانش به‌عنوان محور چهارم مأموریت‌های معاونت دانش و پژوهش این‌طور می‌توان استنباط کرد که محصولات دانشی تولیدشده به اشتراک گذاشته خواهد شد.

این معاونت دارای فصلنامه علمی- تخصصی با عنوان «دانشنامه سپاهان» است که مطالب مندرج در آن شامل مقالات خارج‌شده از پروژه‌های پژوهشی، کاربست گروه‌های اندیشه ورزی پایان‌یافته و مقالات همکاران در خصوص مأموریت‌های سپاه است که تابه‌حال سه پیش‌شماره از آن چاپ و مجوز و چاپ اولین شماره آن نیز صادرشده است.

همچنین 49 شماره از ماهنامه اطلاع‌رسانی داخلی با عنوان طلوع دانش چاپ و بین کلیه کارکنان در سطح استان توزیع‌شده است، فصلنامه دانش رسانه در حوزه نرم با همکاری سازمان بسیج رسانه نیز از نشریات این معاونت است که تا به امروز هشت شماره از آن به زیور طبع آراسته‌شده است.

برگزاری همایش‌ها و نشست‌های علمی یکی دیگر از مأموریت‌های حوزه تبادل و نشر دانش است که این مورد هم مانند اندیشه ورزی و پژوهش کاربردی «نیاز محور» است.

این معاونت با انجام مکاتبه با رده‌های زیرمجموعه سپاه در استان اقدام به برگزاری همایش در موضوع و مسائل رده پیشنهاددهنده می‌کند به این صورت که مسائل و دغدغه‌های رده‌ها به معاونت ارجاع داده می‌شود و پس از بررسی و تصویب عنوان همایش، فراخوان مقاله در محورهایی حول عنوان اصلی همایش انجام می‌گیرد و پس از اتمام همایش از مقالات دریافتی و سخنران کلیدی راهکارهای حل مسئله استخراج می‌شود.

همچنین به‌منظور انسجام‌بخشی به شبکه دانشی شامل پژوهشگران، مجریان و ناظران پژوهشی و اندیشه‌ورزان در حوزه تبادل و نشر دانش، معاونت دانش و پژوهش سپاه استان اصفهان اقدام به برگزاری بازدیدهای علمی از مراکز تحقیقات علمی و صنعتی می‌کند.

سخن پایانی

همه وظایفی که بر عهده معاونت دانش و پژوهش گذاشته‌شده است به منظور توسعه مدیریت دانش و نهضت نرم‌افزاری است تا سپاه پاسداران انقلاب اسلامی را برخوردار از قدرت علمی و دانش لازم به‌منظور پاسداری از انقلاب اسلامی و دستاوردهای آن بکند، امیدوار هستیم با اتکای به خداوند و اهل‌بیت علیهماالسلام بتوانیم برای رسیدن به این هدف مهم قدم مؤثری برداریم.