اصفهان شرق/ سید روح الله رفعتی پور، ازدواج یکی از مهمترین اتفاقاتی است که در زندگی هر انسانی رخ می دهد و به همین دلیل دارای اهمیتی بسیار بالاست. ازدواج هسته ی اولیه ی ایجاد خانواده و زیربنای ایجاد جامعه ی انسانی است. از جمله ی مهم ترین محیط هایی که در سازندگی انسان نقشی فوق العاده مهم دارد خانواده است و به نوعی می توان خانواده را مکتب انسان سازی دانست.

ازدواج علاوه بر آنکه باعث استحکام شخصیت مرد و زن و آرامش روانی آنان می شود، بهداشت و سلامت روانی و ارتقای روحی و معنوی یک جامعه را نیز به دنبال دارد.

در دین مبین اسلام نسبت به ازدواج، عنایت و اهتمام بسیار شده است. از نبی مکرم اسلام (صلی الله علیه و آله) اینگونه نقل شده است: «ما بُنی فی الإسلام أحبَّ إلی اللهِ عزّ و جلّ مِنَ التَّزویجِ» بنایی در اسلام نزد خدا محبوبتر از ازدواج نیست.(1)

از این رو اسلام برای تسهیل در امر ازدواج، موانع و سد این مهم را از سر راه برداشته است. از نظر اسلام هرچه مهریه و جهیزیه کمتر باشد، مطلوبتر و بهتر است. اصولاً از روش پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) و ائمه طاهرین (علیهم السلام) و مسلمانهای صدر اسلام به روشنی به دست می آید که مانعی در راه ازدواج کردن نیست، چون آنها همه ی موانع را برداشته اند.(2)

*موانع پیش روی ازدواج و افزایش سن دختران و پسران

بنابراین موانعی که امروزه بر اساس هوی و هوس و حسادت ایجاد شده را می توان نوعی بدعت و دوری از سیره پیشوایان دین دانست که باعث بالارفتن سن ازدواج و به تبع آن افزایش آسیب های اجتماعی و روانی شده است.

متأسفانه امروز مسأله ازدواج و تشکیل خانواده به یکی از مشکل ترین مسائل اجتماعی تبدیل شده است، زیرا کوهی از مشکلات در برابر این مسأله مهم و البته ساده، خودنمایی کرده و آن را به شکل مسأله ای ترسناک در آورده است و به همین دلیل جوانان بسیاری چه دختر و چه پسر در انتظار و آرزوی ازدواج مانده اند و آن را به صورت مسیری غیر قابل عبور می بینند و همین تأخیر در ازدواج باعث بدپسندی و ایرادات واهی در ازدواج شده است.

نکته دردناک آن که متأسفانه در اجرای آداب و رسوم غلط و تشریفات زشتی که در مسأله ی ازدواج ایجاد شده است، فرقی بین خانواده های غنی و فقیر نیست و هرکدام به نوعی خود را در دام این رسوم غلط انداخته اند، مرفهین به شکلی و طبقات پایین اقتصادی به شکلی دیگر.

*آداب و رسومی که به غلط در امر ازدواج نهادینه شده است

برخی از رسوم غلط و آداب زشتی که امر مقدس ازدواج را مورد تهدید قرار داده عبارتند از:

1- تجمل گرایی، اسراف و تبذیر و به عبارت دیگر ریخت و پاش

2- تشریفات عجیب و غریب مانند لباس های عروس آنچنانی، خریدهای سرسام آور، ماشین عروس با تزیینات خاص و…

3- مهریه های سنگین و بدون پشتوانه ی عقلایی و دینی

4- جهیزیه های گران قیمت و رنگارنگ

5- بدپسندی و مشکل پسندی های بی دلیل و بهانه جویانه

6- چشم و هم چشمی، حسادت و رقابت با دیگران

7- ازدواج های اجباری در برخی مناطق مانند ازدواج های فامیلی و…

8- آبروداری های ساختگی و بدون مبنا مانند آنکه زندگی عروس و داماد یا مراسم باید چنین و چنان باشد یا در فلان تالار باشد و…

9- عذرهای بی منطق مانند عذر ادامه تحصیل یا نداشتن منزل شخصی یا خودرو و…

10- عدم قناعت و عدم اعتماد به وعده ی الهی مبنی بر غنی ساختن کسانی که ازدواج می کنند(3)

11- برگزاری مجالس آلوده به گناه و فساد

12- هجمه فرهنگی دشمن و رواج بی میلی به ازدواج و ترویج عدم تعهد جوانان نسبت به تشکیل خانواده

متأسفانه گسترش دامنه مشکلات بازدارنده ازدواج موجب بالا رفتن سن ازدواج شده و لازم است خانواده ها و دستگاههای فرهنگی، کلیه منابع، امکانات و توان خود را جهت فراهم کردن زمینه ازدواج جوانان و ساماندهی این امر مهم به کار گیرند.

پی نوشتها:

1- وسائل الشیعه، ج14، ص30، ح3

2- آیت الله العظمی حسین مظاهری، خانواده در اسلام، ص103

3- سوره نور/ آیه32 وَ أَنْكِحُوا الْأَيَامَى مِنْكُمْ وَ الصَّالِحِينَ مِنْ عِبَادِكُمْ وَ إِمَائِكُمْ إِنْ يَكُونُوا فُقَرَاءَ يُغْنِهِمُ اللَّهُ مِنْ فَضْلِهِ وَ اللَّهُ وَاسِعٌ عَلِيمٌ. بى‏ همسران خود و غلامان و كنيزان درستكارتان را همسر دهيد اگر تنگدستند خداوند آنان را از فضل خويش بى ‏نياز خواهد كرد و خدا گشايشگر داناست.