سرویس: اجتماعی 09:07 - دوشنبه 28 تیر 1395

نگاهی روانشناسانه به تربیت جنسی کودکان؛

آموزش ارزش های سالم اخلاقی به فرزندان در خانواده ها

خانواده اصلی و خانواده جایگزین نقش موثری در پرورش رفتارهای جنسی سالم فرزندان شان بر عهده دارند. باید سعی کنند با شناخت مراحل رشد جنسی کودکان واقعیت های ظریف و آداب تربیتی مرسوم فرهنگ و جامعه خود را به آنان منتقل کنند. آموزش های ناشیانه مسائل جنسی به کودکان آنان را دچار دلهره و اضطراب می کند که اصول بهداشت روانی خانواده را خدشه دار می سازد.

به گزارش اصفهان شرق، به نقل از آرمان زنان، سعادت و بقای هر جامعه بستگی به تربیت صحیح آینده سازان آن دارد. یکی از ابزارهای مهم تربیت، شناخت مربی، استعدادها، محیط و مساعد نمودن محیط با توجه به توان و نیازهای اولیه است که نتیجه آن برآورده شدن نیازهای والای فرد است.

موضوع تربیت جنسی کودکان از دغدغه های اصلی و مهم والدین و مربیان است. در موارد بسیاری مشاهده شده که رفتار غلط مربیان و والدین در این زمینه، تبعات جبران ناپذیری را بر روح و ذهن کودکان باقی گذاشته است به گونه ای که آثار آن در سنین بزرگسالی هم وجود داشته است.

متاسفانه برخی از والدین و مربیان، نسبت به این امر دچار نوعی کج بینی هستند و این موضوع همچون تابویی می دانند که نباید به آن نزدیک شد. همین نگرش موجب بروز مشکلات فراوانی می شود که در برهه ای از زمان می توان به سادگی آن را حل کرد.

** نقش خانواده در پایه ریزی و ارزش های سالم اخلاقی

خانواده اصلی و خانواده جایگزین می توانند با برقراری رابطه ای دوستانه، توام با اعتماد و احترام، درباره مسائل و موضوعات مختلف، اطلاعات و آگاهی های لازم و صحیح به آنها بدهند.

دکتر محمد غفاری خان، آسیب شناس و تخصص روانشناسی در مورد رفتارهای سالم جنسی کودکان در این باره می گوید: خانواده اصلی ( پدر، مادر، خواهر و برادر) و خانواده جایگزین (منتسبین به پدر و مادر و خواهر و برادر) نقش تعیین کننده ای در پرورش رفتارهای جنسی سالم کودک بر عهده دارند.

وی می افزاید: آنان باید سعی کنند با شناخت مراحل رشد جنسی کودکان و نوجوانان، واقعیت های ظریف و آداب تربیتی مرسوم فرهنگ و جامعه خود را به فرزندان منتقل کنند. آموزش های زود هنگام و ناشیانه مسایل جنسی به کودکان آنان را دچار دلهره و اضطراب می کند که اصول بهداشت روانی خانواده را خدشه دار می سازد.

غفاری خان تاکید می کند: از طرف دیگر اگر این آموزشها دیر هنگام و ناکافی و غیر واقعی باشند نمی توانند مفید واقع گردند. اگر خانواده اصلی و جایگزین بتوانند به پرسش ها و کنجکاوی ها ی جنسی فرزندان خود پاسخ های مناسب و سنجیده بدهند، می توانند مانع از انحراف فکری، سرکوب جنسی و مخفی کاری آنان شوند.

این کارشناس تصریح می کند: اطلاعاتی که خانواده های اصلی و جایگزین به فرزندان منتقل می کنند، باید در بر گیرنده اطلاعات و دانسته هایی درباره روابط انسانی، هویت جنسی، رعایت مسائل بهداشتی، مهارت های زندگی، ارزش ها و اخلاقیات انسانی، بیان احساسها و نیازها، تصمیم گیری مسوولانه و حفظ و افزایش عزت نفس آنان باشد.

وی می افزاید: این مهارتها باید در بین اعضای خانواده پایه ریزی و ارزش های سالم اخلاقی در خانواده ها به فرزندان کمک کند. تا هنگام بلوغ و نوجوانی بهتر تصمیم گیری نمایند و مسوولیت زندگی شان را بر عهده بگیرند. تحقیقات گواه این مدعاست که تربیت جنسی در محیط مدرسه هم باید همچون خانواده به تدریج و گام به گام صورت پذیرد و این تربیت به تناسب ویژگی های هر سن باید توسط نظارت روانشناس تدوین شود تا آگاهی هم راستا با سن کودک ارائه شود.

غفاری خان خاطر نشان می کند: کودکان به هر حال کنجکاوی خود را از طریق منابع مختلفی چون: گروه دوستان، نشریات، رسانه ها و شبکه های مجازی ارضا می کنند. به همین سبب خانواده اصلی و جایگزین بهتر است برای اطمینان حاصل کردن از آموزش سالم، وظیفه آگاهی دهنده اصلی را خود بر عهده بگیرند.

**مراحل رشد جنسی و تفیهم کودکان

این آسیب شناس اجتماعی مراحل رشد جنسی کودکان را سه مرحله دانسته و عنوان می کند: مراحل رشد جنسی کودکان به سه مرحله تقسیم می شود که در هر مرحله تاکید بر دادن اطلاعات به تناسب ویژگیهای همان سن است. مرحله اول از تولد تا سه سالگی است. در این دوره که کودک نسبت به اعضای بدن خود کنجکاو می شود. برچسب بزرگتران به رفتار کودکان امری غیر اخلاقی شناخته می شود چون کودکان غیر قضاوتی رفتار می کنند و کسب بازخورد عامل تکرار و تداوم رفتار می شود. نکات آموزشی برای خانواده ها و مربیان کودکان این است که ارائه توضیحات قابل فهم به کودک صورت پذیرد. این روند تشویقی در آموزش کودکان در این مرحله بسیار مهم و ضروری شناخته می شود.

هیچگاه سوالات و رفتارهای جنسی کودک را اخلاقی تعبیر نکنید و در مورد رفتارش برچسبی به وی نزنید و مورد رفتارش را مورد قضاوت قرار ندهید چه کودکان رفتار های بی آلایشی دارند و مفاهیم رفتاری را همانند بزرگسالان تعبیر نمی کنند. کودک را تشویق و ترغیب کنید که کلیه سوالاتش را از خانواده ها یا مربیان بپرسد تا به جواب صحیح و درست دست پیدا کند. مرحله دوم: سن ۴ تا ۵ سالگی است. ویژگی مهم این مرحله از رشد جنسی کودک بر محور کنجکاوی متمرکز است و رفتارها و لغزشهای جنسی اگر محقق شود با رویکرد کنجکاوانه مورد ارزیابی قرار می گیرد نه انحراف رقتاری، بنابراین بر آموزش دهندگان ضروری است که به این مولفه شاخص توجه داشته باشند و آموزش های خود را بر سعه صدر و حوصله پایه ریزی کنند تا کلیه سوالات کودک را پاسخ دهند و در راستای ارضای کنجکاوی کودک آموزه های آموزشی شان را تدوین نمایند. در این مرحله کودک به تفاوت جنسیت خود با دیگر کودکان آگاهی پیدا می کند و خانواده ها و مربیان باید به تناسب همین ویژگی از رفتارهای جنسیتی بهره ببرند و بین پسر و دختر فرق قائل شوند و در پیاده سازی رفتارهای هیجانی نسبت به کودکان دقت کنند.

**الگوهای آموزشی برای خانواده ها و مربیان

روان درمانگر و آسیب شناس رفتاری در مورد آموزش و تفهیم به کودک ادامه میدهد: آموزش و تفهیم به کودک به تناسب فهم او انجام شود نه مطابق با تعابیر و اصطلاح های بزرگتران. توصیه می کنم که در این مرحله از روانشناس برای نحوه آموزش و الگوهای تربیت جنسی کمک بگیرید تا کاری درست و بر مبنای الگوهای آموزشی مناسب شکل گیرد. همانند دوره قبل کودک را تشویق کنید تا سوالات خود را از خانواده ها و مربیان بپرسد. مرحله سوم ۶ تا ۹ سالگی است. توجه خانواده ها به نقش های قالبی جنسیتی مورد توجه کودک قرار می گیرد و حتما به مخالفت با انجام رفتارهای کلیشه ای جنسیتی هم می انجامد و از همین مرحله خود پنداره جنسی کودک رقم می خورد. خانواده ها و مربیان با بالا بردن آگاهی های جنسی کودک وی را در برابر هجمه های فرهنگی محافظت می کنند که این روند با پاسخ دادن مناسب به سوالات و ابهام های ذهنی کودک محقق می شود که این کار با پاسخ های ساده و در خور فهم کودک میسر می شود. پس با گذار مناسب کودک از دوره کودکی برای ورود به دوره نوجوانی با آرامش کامل این دوره را برایش رقم می زنیم.

**توصیه های آسیب شناسانه

خانواده اصلی و خانواده جایگزین نقش موثری در پرورش رفتارهای جنسی سالم فرزندانشان بر عهده دارند. کارشناس مسائل اجتماعی در خاتمه گفتگو با تاکید به این امر یاد آور شد: آنان باید سعی کنند با شناخت مراحل رشد جنسی کودکان واقعیت های ظریف و آداب تربیتی مرسوم فرهنگ و جامعه خود را به آنان منتقل کنند. آموزش های ناشیانه مسائل جنسی به کودکان آنان را دچار دلهره و اضطراب می کند که اصول بهداشت روانی خانواده را خدشه دار می سازد. از طرف دیگر، اگر آموزشها دیر هنگام، ناکافی و غیر واقعی باشد، نم یتواند مفید واقع شود و در کنار عدم پاسخگوئی خانواده ها به سوالات جنسی کودکان منجر به انحراف فکری،سرکوب جنسی و مخفی کاری آنان می انجامد. بچه ها هنگام تولد دارای جنسیت دختر و پسر هستند، جنسیتی که متاثر از نگرش ها، دیدگاهها و برداشت های متفاوت افراد جامعه باشد. رعایت اصول اخلاق جنسی در خانواده، نقش مهمی در سلامت جنسی کودکان دارد.

دیدگاهتان را بنویسید

توجه: از انتشار نظرات توهین آمیز معذوریم.