اصفهان شرق

«حیا» چیست؛ «باحیا» کیست؟

کدخبر: 107298
1395/04/23 در ساعت 21:52

به گزارش اصفهان شرق/ مهدی نجفی، بی شک بسیاری از افراد جامعه تحت تأثیر محیط و تبلیغات موجود در آن جامعه قرار دارند، رفتارها و کردارهایی که به نوعی مورد توجه عموم است و برخی از عقده های عاطفی فرد از این طریق برآورده می شود، مولفه های متعددی از قبیل برخی رفتارهای نابهنجار در ناپوشیدگی برای جلب توجه به نحوی که دیگر هیچ هشدار یا نصیحت و اندرزی به آن فرد راه ندارد، طرح این آسیب اجتماعی تداعی گر فضیلتی مهم به نام «حیا» است که فقدان آن به ویژه در میان برخی زنان در اجتماع پیامدهای مختلفی به همراه داشته است.

بدیهی است فرهنگ در بین افراد کمی در جامعه امروزی به گونه ای شده است که زنان کم پوشش بدون ترس و اضطراب دوشادوش مردان همه جا حضور دارند و هیچ احساس نگرانی در آنها مشاهده نمی شود، حتی زنان کم حجاب آنچنان با شهامت و با صلابت در اجتماع ظاهر می شوند گویا هرگز زن نبوده اند!.

از سوی دیگر خانم های باحجاب غالباً رغبتی از حضور در مجامع عمومی ندارند و از رویارویی با مردان بیگانه احساس خرسندی و رضایت و امنیت نمی کنند.

حال با این تفاسیر و با نگاهی سطحی می توان مدعی شد بی حجابی شهامت زاید الوصفی به زن ارزانی داشته و حجاب دستمایۀ هراس و ناامنی را فراهم کرده است.

اما به راستی وجود پدیده شهامت و صلابت و راحتی و نشاط ظاهری زنان کم حجاب در میان مردان بیگانه را باید در چه مولفه ای جستجو نمود؟ هم چنین عامل کلیدی اجتناب زنان باحجاب از حضور بی ضابطه، یله و رها در اجتماع و در میان مردان بیگانه را در چه مولفه ای باید جست؟

حقیقت این است که آن احساس شهامت کاذب در زن بی حجاب برآیند ضایع شدن فضیلت حیا است نه چیز دیگر؛ زیرا قبح زدایی از گفت و گوی بی محابا در مواجهه با مردان بیگانه موجبات کاهش احساس ترس آن زن را فراهم می کند تا جایی که افراط در این زمینه و آلودگی های مختلف رفتاری و گفتاری در زن سبب می شود.

لذا زن در پندار خود به توهمی از جنش شهامت رسیده است لیکن از نظر اجتماعی خطرها و نگاه های آلودۀ مردان هوس باز و نابسامانی های اخلاقی هم چنان در جای خود باقی است و حتی باید گفت این پیامدها با توجه به پوشش نا مناسب برخی زنان و نیز فقدان حیا و رفتار مغایر زن با عفت عمومی جامعه به نحو حیرت انگیزی افزایش خواهد یافت لیکن او این خطر را کمتر احساس می کند، به مانند کودکی که با مار بازی می کند لیکن این جهل و بی خبری کودک از عواقب بازی با مار سمی است که احساس خطر را برای وی بی معنا ساخته است.

2016-04-09_7-13-30-1

در تبیین این مسأله می توان به کلام نورانی امام صادق(ع) استناد نمود که فرمودند؛«حیا ده سهم دارد که نه سهم آن در زن و یک سهم در مردان است؛ [1]

مسأله این است که شهامت در روابط با مردان بیگانه فضیلت محسوب نمی شود بلکه توهم شجاعت برای زن در ارتباط بی قاعده با مردان بیگانه در سیرۀ اهل بیت(ع) جزو اخلاق نکوهیده محسوب می شود لیکن ترس و هراس از فرو افتادن در خطر در مواجهه با مردان بیگانه برای زن به عنوان صفت پسندیده به شمار آمده است.[2]

بنابراین فرد صاحب فضیلت حیا به کسی اطلاق می شود که بر مبنای تفکر عمیق در ضرورت این روابط و تماس با افراد بیگانه و نامحرم دچار اضطراب و نا امنی می شود، زیرا آن فرد با خود می گوید کارهای بیرون از خانه از قبیل خریدهای روزانه را می توان به همسر یا دیگر محرمان سپرد و به حضور پیوسته در کوچه و بازار نیازی نیست لذا حضور غیر ضروری زنان در جمع مردان بیگانه از این طریق منسدّ می شود.

از این رو حیا صفت پسندیده ای است که سبب حفظ حریم بین خود و دیگران می شود که نسبت میان حفظ پوشش اسلامی با تداوم حیا در فرد و نیز نقش حیا در استمرار اعتقاد به پوشش مقوله ای طرفینی است، البته باید دانست فضیلت حیا با مولفۀ شرم ناپسند که فرد به اضطراب غیر ارادی در مواجهه با مردان بیگانه می رسد و حتی بر رفتار خود نیز تسلط ندارد متفاوت است زیرا اسلام به دنبال منزوی ساختن زن و هراسناک ساختن او از مردان نیست بلکه هدف از تأکید بر حجاب، اجتناب دختر و زن مسلمان از برخورد غیر ضروری با مردان بیگانه است.

1742124_634

در خاتمه باید تأکید نمود خروش مردم مومن و مسلمان ایران به ویژه مردم ولایتمدار استان اصفهان در حمایت همه جانبه از حجاب و عفاف و فضیلت حیا در روزهای اخیر، حجت را بر همۀ متولیان و مسئولان فرهنگی کشور تمام کرده است از این رو شایسته است همۀ مسئولان به ویژه دولتمردان با تبعیت از منویات مقام معظم رهبری و مراجع معظم تقلید و نیز با اجرای دغدغه های به حق  مردم و دلسوزان عرصه های فرهنگی بیش از پیش در راستای صیانت از گوهر حجاب و عفاف و مقابله قاطع با هر گونه ناهنجاری های اجتماعی و ولنگاری فرهنگی در حیطه های مختلف هنری و فرهنگی،از قبیل سینما، تئاتر، رسانه های مختلف کشور، موسیقی،عرصه های نشر کتاب، مطبوعات.. و در یک کلام مقابله با نفوذ فرهنگی قدرت های استکباری در جامعه مبادرت ورزند در غیر این صورت ملت مسلمان ایران با تداوم اعتراضات نسبت به وضعیت موجود و بی مبالاتی برخی عناصر مسئول به وضعیت فرهنگ حجاب و عفاف در جامعه، بر مبنای رسالت و تکلیف خود بر مبنای احیای فریضۀ امر به معروف و نهی از منکر، برای برون رفت از وضعیت موجود چاره اندیشی خواهند نمود.

 

[1] بحارالانوار؛ج103،ص244و245.

[2] غررالحکم؛ص408.